Bashkëkryetari i Komisionit të Posaçëm Parlamentar Reformës Zgjedhore, Damian Gjiknuri, dhe krimineli më i madh eletoral shqiptar në historin e zgjedhjeve të këtij shteti i njohur si “Tërmeti i votave”, në Konferencën e nivelit të lartë me temë “Të mohuar nga sistemi: ndërtimi i një sistemi gjithëpërfshirës për të mbrojtur demokracinë”, e cila është organizuar nga Komisioni i Posaçëm Parlamentar për Reformën Zgjedhore që kryesohet nga Damian Gjiknuri dhe Rudina Hajdari ndërsa është ndihmuar nga Prezenca e OSBE-së, tha se mazhoranca ka qenë e gatshme për të diskutuar për sistemin me qëllim përmirësimin e tij ndërsa përgëzoi PD dhe opozitën e cila vendosi të marrë pjesë në këtë komision me nivel teknicienësh duke e konfideruar një ogur të mirë për demokracinë dhe politikën shqiptare.
“Sistemet nuk janë perfektë dhe njerëzit nga natyra janë të prirur të mallkojnë sistemet. Sistemet janë diçka që evoluojnë. Ne si maxhornacë kemi thënë se kemi qenë të hapur për të parë sistemin zgjedhor. Ajo çka duam është që gjithëpërfshirja të jetë shpirti dhe mototja e këtij komisioni të reformës zgjedhore. Gjërat duhet të behën siç duhet do të kërkoja që ne të fokusohemi te kjo çështja dhe mos të shtrihemi në tema të tjera. Ka rëndësi reforma zgjedhore dhe më vjen mirë që është kthyer në axhendën e politikës. Gjithmonë gjërat e mëdha në jetën njerëzore janë arritur me pjesëmarrjen e të gjithëve. Unë e shoh si një ogur të mirë edhe pjesëmarrjen e PD dhe opozitës në këtë tryezë. Do doja që fjala të merret sipas rendit dhe mos të prishte radha,” tha Gjinkuri.
Ndërsa Ambasadori i OSBE, Bernd Borchardt, duke kërkua dialog mes palëve në konferencën e cila ul mazhoranës e opozitën në bisedime për reformën zgjedhore:
“Është një dialog mjaft me rëndësi. Vendi ka nevojë për dialog e unitet, dhe patjetër që kjo është sfidë e OSBE. Dje parlamenti gjerman, kaloi në mocion që mbështet çeljen e negociatave. Reforma zgjedhore është shumë e rëndeishsme është edhe në rekomandimet e OSBE ODIHR.Vitin e kaluar ka patur progres, kanë bashkëpunuar të gjithë aktorët politikë. Do të diskutojmë sot se cfarë efektesh do të ketë sistemi i ri zgjedhor. Këtë pres nga partitë të japin propozime konkretë. Është me rëndësi t’i kthehemi dialogut.
Kjo do ndikojë në reformën zgjedhore. Shpresoj që kjo konference të ndikojë në procesin e mëtejshëm. Është një zgjedhje që duhet ta bëjnë partitë shqiptare. Duhetë jetë një pjesëmarrje gjithëpërfshirëse. E gjitha kjo do të ndikojnë te votuesit shqiptarë, gjithçka bëhet për një sistem të ri zgjedhor. Duhet të marrim një vendim te rëndësishëm: A do e ndryshojë Shqipëria sistemin zgjedhor. Ne nuk mund të bëjmë imponime kemi dhënë rekomandimet tona sa i përket kodit zgjedhor. Kjo konferencë është një mënyrë e mirë për të nisur këtë diskutim. Ju lutem qëndrojini temës sonë. Është një mundësi e mirë për të folur sot me fokus sistemin zgjedhor,” tha Ambasadori Borchardt.
Përfaqësuesi i opozitës në Konferencë, Ivi Kaso, shprehu angazhimin e koalicionit opozitar për mbështetjen e realizimit të kësaj reforme. Opozita përmes Sekretarit për çështjet zgjedhore pranë PD, theksoi se se personat që janë subjekt i dosjes 339 dhe 184 janë në kushtet e konfliktit të interesit me zgjedhjet e lira e të ndershme dhe me reformën e vërtetë zgjedhore që ka nevojë vendi ndonëse në po këto kushte ishte dhe drejtimi i kësaj konference nga Damian Gjiknuri ku Ivi Kaso po fliste, ku dhe tha:
“Për këtë arsye-thuhet në qendrimin e opozitës së bashkuar, reforma e vërtetë zgjedhore mund dhe duhet të realizohet e zbatohet vetëm nga institucione apo subjekte zgjedhore që kanë vullnet për të garantuar zgjedhje të lira dhe të ndershme”.
Në qendrimin e saj zyrtar, Kaso tha se opozita nuk e njeh legjitimitetin e Komisionit Parlamentar për Reformën Zgjedhore. Duke e cilësuar si një organ që nuk përfaqsëon vullnetin e qytetarëve, pasi ka dalë nga zgjedhjet e blera me krimin në 20017-ën, qendrimi i opozitës për mosnjohjen e këtij komisioni ëhstë i qartë:
“Asnjë Komision që ka në përbërje dhe drejtim individë që duhet të ishin në burg për krime elektorale, nuk gëzon legjitimitetin për realizimin e Reformës Zgjedhore. Asnjë Komision që ka në përbërje dhe drejtim individë që nuk përfaqësojnë opozitën, nuk mund të përcaktojë rregullat për pjesëmarrje në zgjedhje të partive politike opozitare.”- thuhet në qendrimin zyrtar të opozitës për reformën zgjedhore. Propozimi i opozitës për zgjidhjen e këtij problemi është ngritja e një grupi të posaçëm për reformën, që përfaqëson drejt elektoratin shqiptar, në përbërje të të cilit të ketë edhe përfaqssues të partnerëve kryesorë ndërkombëtarë. “Opozita e Bashkuar propozon që procesi të drejtohet nga një strukturë e përbërë nga përfaqësues të organizmave ndërkombëtarë (OSBE/ODIHR, BE, SHBA, etj.), një përfaqësues i Parlamentit monopartiak dhe një përfaqësues i Opozitës së Bashkuar.. Produkti i dakordësuar nga kjo strukturë, pasi i nënshtrohet konsultimit me publikun, nëpërmjet formave dhe metodave që mundësojnë marrjen e mendimit të qytetarëve, miratohet pa ndryshime,” thuhet në qendrimin zyrtar të opozitës së bashkuar për reformën zgjedhore. Ky qendrim ka në përbërje 5 çështje kryesore që opozita i shikon si një rrugë e mirë për të zgjidhur problemin e refomës zgjedhore, një nga kushtet kryesore për nisjen e negociatave.
Me përfundimin e qëndrimit opozitar, Sekretarit për çështjet zgjedhore pranë PD, Ivia Kaso u largua nga Konferenca dhe pak çaste pas tij edhe “Opozita e Edi Ramës” pasi e kuptoi më në fund se ata deri më sot janë përdorur nga Kryeministri, dhe bashkëkryetar i Komisionit për Reformën Zgjedhore do të jetë një përfaqësues i Opozitës së Bashkuar edhe pse Komisioni është Parlamentar dhe ajo e ka braktisur parlamentin.