Shkollat shqipe të diasporës në tre shtete amerikane, Nju Jork, Nju Xhersi dhe Kënektikati organizuan të dielën festivalin e tyre të pestë me interpretime këngësh dhe vallesh tradiconale të përgatitura nga nxënës të grupmoshave të ndryshme. Festivali është rezultat i përpjekjeve për të përcjellë vlerat e kulturës shqiptare tek brezat e rinj të diasporës përmes punës së çmuar të prindërve të tyre dhe mësuesve vullnetarë. Kolegia Rudina Dervishi ishte në shkollën e mesme të qytetit Garfield pranë Nju Jorkut ku u zhvillua festivali dhe bisedoi me disa nga pjesëmarësit.
Fytyrat e qeshura të nxënësve ndriçuan korridoret e shkollës së mesme të Garfieldit që hapi dyert për organizmimin e festivalit të shkollave shqipe të qarkut të Nju Jorkut.
“Është një ide fantastike. Duhet gjithmonë të mbash kulturën e vendit tënde gjallë, edhe në se je brezi i ri imigrantësh. Unë jam italian dhe e ruaj kulturën time.Shqiptarët janë shumë punëtorë, ata janë njerëz me shpirt jo vetëm për familjet e tyre por edhe për komunitetin tonë dhe i japin shumë vlera këtij komuniteti”, thotë Richard Rigoglioso, kryetar i bashkisë së qytetit Garfield dhe njëkohësisht drejtori i shkollës.
Janë pikërisht vlerat dhe traditat ato që prindërit dhe mësuesit vullnetarë të shkollave shqipe kërkojnë të përcjellin tek brezi i ri.
Shaban Gjoka është presidenti i shkollës shqipe në Klifton, Nju Xhersi
“Shqiptarët njihen për besën. A ka gjë më të mirë se besa. Fëmijët tanë mësojnë se ç’është besa, ç’është bujaria – sesi shqiptarët i kanë pritur emigrantët, sesi i kanë trajtuar njerëzit në kohën e luftës, si kanë mbijetuar vetë”.
Është koha para shfaqjes dhe përgatitjet vazhdojnë deri në minutat e fundit.
Fëmijët kanë praktikuar për orë të tëra në shkollat shqipe çdo fundjavë duke lënë në plan të dytë shumë aktivitete që tërheqin bashkëmoshatarët e tyre amerikanë.
“Jemi në një kulturë ku prindi ka dëshirë që fëmija të jetë i ekspozuar në aktivitete të ndryshme në sporte, në karate, në gjimnastikë, në balet dhe gjuha shqipe konkurron me këto aktivitete. Në qoftëse prindi e ka atë dëshirën e madhe që ta kalojë gjuhën tek fëmija e tij atëherë baleti dhe gjimnastika shkon në planin e dytë dhe gjuha shqipë në plan të parë”, thotë Valbona Zylo Watkins, me shkollën shqipe AlbaLife në Nju Jork.
Dhe mësuesit janë aty për ta bërë orën më të lehtë të kalojë, dhe për t’i motivuar nxënësit të kenë besim se mund të mësojnë gjuhën për të komunikuar me gjyshërit dhe të afërmit e tyre.
Drita Gjongecaj drejton shkollën “Children of the Eagle” në Jonkers, Nju Jork.
“Punojmë të gjithë së bashku që ta bëjmë sa më argëtuese, ta bëjmë sa më të lehtë, të jetë interaktive që fëmijët të mos lodhen dhe të mos mërziten dhe të krijojnë besim tek vetvetja, t’u krijohet konfidenca që nuk është edhe aq e vështirë, do ta bëjmë, të gjithë së bashku do të flasim”.
Këngët dhe vallet janë padyshim ato që i tërheqin më shumë fëmijët.
Gjergj Dedvukaj, është drejtues i Ansamblit të Shkollës Shqipe të Bronksit.
“Muzika, vallja kënga, instrumenti popullor është ajo që i tërheq fëmijët, por i tërheq edhe prindërit që t’i bien fëmijët në shkollë. Kur fëmijët veshin kostumet kombëtare, shkojnë nëpër festivale, ata një ditë do ta kenë të njohur historinë e kombit shqiptar, të gjyshërve, brezave të shkuar dhe kjo është ajo që na mban gjallë, gjuhën, kulturën, traditën tonë kombëtare”.
Unë flas shqip sepse shqipja është kultura ime, mundohet të thotë Elisa, nëntë vjecare.
Mes pjesëmarrësve në këtë festival është një nxënëse disi e veçantë – Merin Konhoxhic, i ka prindërit nga Sarajeva dhe shkon në shkollën shqipe në Clifton, Nju Xhersi.
“Që kur isha e vogël babi më mësoi të vlerësoja kulturën ballkanase dhe Shqipëria është një pjesë e madhe e Ballkanit. Shqipja është shumë e vecantë pasi është gjuhë ndryshe nga cdo gjuhë tjetër në botë dhe aty fillova të kem interes për ta mësuar”.
Me këngët dhe vallet e të gjitha krahinave shqiptare, këta të rinj të rrethinave të Nju Jorkut duken të vendosur për të ndjekur traditën edhe pse shumë kilometra larg vendlindjes së prindërve dhe gjyshërve të tyre./VOA/