Sinjale vështirësie për borxhin publik
Treguesit e borxhit publik, afati i maturimit dhe normat e interesit kanë ndalur përmirësimin gjatë tremujorit të tretë të vitit, duke sinjalizuar për brishtësinë në të cilën po përballet portofoli i detyrimeve shtetërore ndaj financuese kryesor nga tregu i brendshëm.
Jetëgjatësia e borxhit të brendshëm në fund të muajit shtator arriti në 819 ditë duke shënuar një rënie me 22 ditë në raport me muajin korrik të vitit. Rënia e afatit të maturimit për të dytin tremujori radhazi sinjalizon kostot e shërbimit të borxhit. Qeveria brenda një periudhë 2,2 vitesh duhet të rinfinancojë një shumë preh 575 miliardë lekësh që ka marrë nga tregu u brendshëm
Gjithashtu normat e interesit po tregohen jo elastikë. Në tremujorin e tretë të vitit interesi mesatar i borxhit të brendshëm ishte 3.8 për qind dhe mbeti i pandryshuar përgjatë periudhës, duke shfaqur një sjellje të ngurtë, në krahasim me historikun e viteve të fundit ku rënia e interesave nga tremujori në tremujor ishte e fortë.
Ministria e Financave sqaron se gjatë vitit 2019 ekspozimi i portofolit të borxhit ndaj risqeve është menaxhuar me sukses, në linjë me objektivat strategjikë afatmesëm. Ka vijuar ulja e peshës së titujve afatshkurtër dhe atyre me norma interesi të ndryshueshme në portofolin e borxhit të brendshëm, ka qenë faktori mbizotërues në uljen e riskut të rifinancimit dhe riskut të normave të interesit. Ndërkohë pesha e instrumenteve që rivlerësojnë normën e interesit në harkun kohor të një viti është ulur nga 54.3% në dhjetor 2018 në 52.3% në maj 2019.
Ministria e Financave parashikon që, niveli i borxhit publik në raport me PBB, në fund të vitit 2019 parashikohet në rënie me rreth 1.7 pike përqindje.
Në tregun e brendshëm, nëpërmjet titujve afatshkurtër do të synohet kryesisht rifinancimi i titujve ekzistues, si dhe menaxhimi aktiv i nevojave për likuiditet. Ndërkohë, nëpërmjet titujve afatgjatë do të synohet të mbulohet financimi i deficitit të planifikuar.
Financimi i huaj do të shërbejë si një plotësues i mirë i burimeve të brendshme dhe përveç të tjerash edhe si optimizues i kostove të borxhit. Burimet kryesore të financimit të huaj pritet të jenë kryesisht huatë të cilat do të financojnë projektet ekzistuese dhe projektet e reja të konsideruara si prioritare nga qeveria.
Shërbimi i borxhit për pjesën e mbetur të vitit parashikohet me rënie krahasuar me parashikimet e plan buxhetit 2019, kryesisht për shkak të mbiçmimit të monedhës vendase në raport me monedhën Euro, si edhe nivelit më të ulët të normave të interesit në raport me pritshmëritë. Kursimi nga shërbimi i borxhit parashikohet në rreth 4.4 miliard Lekë./Monitor/
