Linja e transmetimit të energjisë, Shqipëri-Kosovë është aktivizuar së fundmi pas tre vitesh bllokimi që nga përfundimi i punimeve. Lajmin e dha sot Kryeministri Edi Rama në një konferencë të përbashkët me zyrtarë të sektorit të energjisë në Shqipëri dhe në Kosovë.
Kryeministri tha se, zbatimi i projektit nisi në vitin 2014 dhe përfundoi në 2016, por u ndal nga veto e Serbisë. Sipas tij, ky projekt u vu në jetë sot për meritë të Shengenit Ballkanik, teksa thekson e hapësira elektro-energjetike shqiptare, që është krijuar sot, është shembull për tregun rajonal dhe qëllim final ka integrimin në tregun europian.
Sakaq Shqipëria ka shlyer më shumë se gjysmën e kredisë prej 42 milionë eurosh që ka marrë për ndërtimin e Linjës së interkoneksionit Shqipëri-Kosovë. Mosmarrëveshjet ndërmjet Kosovës dhe Serbisë kanë bërë që investimi i përfunduar prej katër vitesh të mos shfrytëzohet për shkëmbimin e energjisë ndërmjet dy shteteve.
Qeveria e Shqipërisë në vitin 2009 nënshkroi marrëveshjen e kredisë 42 milionë euro me KfW Gjermane, për të fuqizuar kapacitetet e shkëmbimit të energjisë ndërmjet Shqipërisë dhe Kosovës me ndërtimin e një linje të re interkoneksioni. Sipas të dhënave nga Ministria e Financave, deri më tani, ne shtator 2020 janë shlyer 22 milionë euro nga kredia, teksa stoku i mbetur është edhe 20 milionë euro. Pjesa e mbetur do të shlyhet deri në vitin 2024.
Linja e transmetimit Shqipëri-Kosovë, u ka kushtuar financave të dy shteteve rreth 70 milionë euro. Projekti ka përfunduar dhe duhet të niste nga puna gjatë vitit 2016, por sot e kësaj dite nuk është vënë në punë.
Linja e transmetimit të energjisë, Shqipëri – Kosovë u shndërrua në një çështje të komplikuar teknike dhe politike ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, e cila u zgjidh me ndërhyrjen e Uashingtonit pas marrëveshjes, Kosova – Serbi.
Humbjet vjetore nga të ardhurat e munguara nga mosfunksionimi i linjës janë 500 mijë – 1 milion euro në vit në varësi të volumeve të tregtimit, por më e keqja është se mosfunksionimi i kësaj linje pengoi për vite me radhë funksionimin e tregut ballkanik të transmetimit.
Operatori Kosovar i Transmetimit humbi në një vit fiskal rreth 14 milionë euro, duke mos vjelë tarifat e transmetimit ndërkufitar të energjisë, të cilat shkojnë në arkën e operatorit serb, EMS. Humbjet vjetore të përbashkëta, sipas burimeve zyrtare, llogariten në 15 milionë euro në katër vitet e bllokimit të punës.
Linja e re e transmetimit të energjisë, ndërmjet Shqipërisë dhe Kosovës, do të rriste garancitë e furnizimit të vendit me energji, duke ndikuar edhe në uljen e kostove të importit./Monitor/