Sot BBC i ka kushtuar një artikull formimit të ushtrisë së Kosovës, duke vënë në pah se rrugëtimi euro-atlantik i Kosovës është vënë në dyshim javëve të fundit.
“Së pari, ngriti një tarifë prej 100% për importet nga Serbia fqinje. Tani deputetët e saj janë të vendosur të votojnë për ngritjen e një ushtrie. Të dyja këto masa janë në kundërshtim me paralajmërimet, kërcënimet dhe lutjet nga Bashkimi Evropian dhe NATO,” shkruan BBC.
Votimi i ushtrisë së së premtes do të kthejë një forcë të lehtë të reagimit emergjent prej 4,000 trupash në ushtri profesionale të Kosovës. Kjo në një territor të mbrojtur nga 4,000 trupa të NATO-s që kur forcat serbe u tërhoqën në vitin 1999.
Kryeministrja e Serbisë Ana Brnabiç është aq e inatosur nga votimi që ka folur edhe për një përgjigje ushtarake. Presidenti i saj ka kërkuar mbështetje nga Rusia dhe Kina, shkruan BBC.
Serbia sheh
një forcë ushtarake të kontrolluar nga Prishtina si një kërcënim ndaj pakicës
etnike serbe prej 120,000 vetësh.
Serbia
nuk njeh Kosovën, e cila shpalli pavarësinë 10 vjet më parë.
Çfarë ka shkuar keq?
Sa shumë ndryshime brendatre muajsh.
Të gjitha bisedat në Ballkanin Perëndimor ishin të Serbisë dhe Kosovës duke shkëmbyer territorin për t’i dhënë fund mosmarrëveshjes së tyre të gjatë, pas gjashtë vjet negociatave të ndërmjetësuar nga Brukseli.
Kjo sfidë e kohëve të fundit është gjithashtu një largim nga statusi i vendosur i Kosovës si një projekt manar për fuqitë perëndimore.
Kosova pret misionin më të madh civil të Bashkimit Evropian, si dhe KFOR-in. Gjithashtu përfiton nga shuma masive e ndihmës ndërkombëtare.
Pra, ka pasur një element të ashpërsimit të dorës që ka ushqyer Kosovën për pothuajse dy dekada, kur kryeministri Ramush Haradinaj akuzoi shefen e politikës së jashtme të BE, Federica Mogherini për “mbytjen” e bisedimeve.
“Ajo ka transformuar dialogun mbi normalizimin në një dialog në territore, gjë që ka shkaktuar dëm në rajonin tonë”, tha ai.
Shpërthimi i tij ishte më i vogël për çdo shkëmbim territori të supozuar, të cilin Haradinaj e kundërshton ashpër dhe më shumë një përgjigje ndaj qortimeve të përsëritura të Bashkimit Europian lidhur me imponimin e njëanshëm të taksave të Kosovës mbi importet serbe dhe boshnjake.
“[Kjo] definitivisht shkon kundër frymës dhe letrës së bashkëpunimit në rajon”, tha zonja Mogherini të hënën.
“Unë do të prisja që qeveria e Kosovës ta revokojë këtë vendim, por unë ende jam i bindur se të dyja palët mund të vazhdojnë me sukses dialogun”.
Të tjerët janë më pak optimistë.
A do të ketë Kosova mendimet e dyta?
“Jam shumë i shqetësuar për marrëdhëniet mes Serbisë dhe Kosovës sesa kam qenëpër një kohë të gjatë”, thotë James Ker-Lindsay, një specialist i Ballkanit në Shkollën Ekonomiketë Londrës.
“Dialogu nuk ka qenë i mirë për disa vite, por ka pasur një ekuilibër të caktuar. Kjo është hedhur jashtë dhe është shumë e vështirë për të parë se ku po shkon”.
Vendosmëria e Kosovës për ta kthyer forcën e saj të armatosur lehtë në një ushtri i ka bërë gjërat vetëm më keq.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, i vlerësoi planet e saja me kohë dhe paralajmëroi për “pasoja serioze për integrimin e ardhshëm euroatlantik të Kosovës”.
Një vend i shndritshëm për Prishtinën është se SHBA-të, ndoshta me gjasë në hap me Brukselin dhe NATO-n, kanë miratuar formimin e një ushtrie.
Përse formojnë një ushtri gjithsesi?
Ekziston frustrimi i konsiderueshëm në Prishtinë se BE nuk ka ndjekur me një angazhim për të lejuar qytetarët e Kosovës të udhëtojnë pa viza në zonën pa kufij Schengen.
Dhjetë vjet nga shpallja e saj e njëanshme e pavarësisë nga Serbia, Kosova ende i mungon shumë prej kuptuesve të shtetësisë. Përmirësimi i forcës së sigurisë në një ushtri, së paku, do të shënonte një kuti.
Por, James Ker-Lindsay beson se “nxjerrja jashtë” do të rezultojë kundërproduktive për Kosovën.
“Kjo nuk është mënyra për të punuar me BE-në. Ju nuk filloni t’i sfidoni ata dhe të jeni konfrontues”, paralajmëron ai.
Ai beson se “ekzistenca e tyre embrojtur”, me 10 vjet të mbështetjes së BE dhe SHBA, i ka lënë të çorientuar.Tani që një fazë e re me BE-në ka filluar, zbatohen rregulla të reja.“Dhjetë vjet që prejpavarësisë Kosovës i mungojnë shumë gjëra të shtetësisë. Shndërrimi i FSK-së nëushtri, së paku do të ishte një arritje e planifikuar”, shkruan mes tjerash BBC.