Bizneset shqiptare, në pjesën më të madhe të tyre, janë familjare. Mbiemrat e njëjtë mbizotërojnë në strukturën e pronësisë së kompanive të mëdha dhe të Bordeve të Këshillave Mbikëqyrës për shoqëritë aksionere. Si rrjedhojë, edhe lëvizjet për shitblerjet e aksioneve janë të ulëta.
Në pjesën më të madhe, ato janë kalime aksionesh mes bashkëshortësh, apo nga prindërit te fëmijët. Një tjetër dukuri është kalimi i aksioneve nga individi te një kompani, që është sërish në pronësi të të njëjtit individ. Në 2019-2020, kishte dhe një numër të lartë transaksionesh në segmentin e tregtimit të produkteve farmaceutike.
Në 2019-n, transaksioni më i madh ishte blerja e operatorit të telefonisë dhe internetit “Abcom” nga kompania më e madhe celulare në vend, “Vodafone”. Sipas kontratave të depozituara në Qendrën Kombëtare të Biznesit, në prill të këtij viti, u finalizua transferimi i 100% të aksioneve të “Abcom”, nga “American Broadband B.V.”, që zotëronte 100% të “Abcom” te “Vodafone”. Çmimi i blerjes, sipas kontratës ishte rreth 4.6 miliardë lekë, apo 38 milionë euro.
Shpëtim Shijaku, i cili kishte 100% të aksioneve të kompanisë së ndërtimit “Shijaku”, u ka dhuruar përkatësisht nga 33.3% të aksioneve te Bilal Shijaku dhe Petrit Shijaku, vëllezërve.
“Albawings” u bë kompani 100% shqiptare, pasi u largua ortaku “Travel Hub Solutions”. Gjatë vitit 2019 u miratua dhurimi i 80% të kuotave të shoqërisë të ortakut “Travel Hub Solutions” (49%) dhe Dritan Shakohoxha në favor të Nertila Kole. (“Travel Hub Solution” zotërohet 100% nga Nertila Kole).
Dritan Shakohoxha ka ulur kuotat nga 41% në 10%, 10% tjetër zotërohet nga Dhimitër Tola.
Korporata Financiare Ndërkombëtare (IFC) ka shitur 20% të aksioneve që zotëronte te “Alvacim Limited”, aksioneri i kompanisë së prodhimit të çimentos “Antea”. Njëkohësisht është zëvendësuar dhe huaja e IFC tek Antea. Është në strategjinë e IFC-së që të hyjë si aksionere në kompanitë e mëdha që i financon dhe më pas të tërhiqet prej tyre. Shuma e rregulluar për huanë është 13.3 milionë euro (bazuar në një marrëveshje kredi në nëntor 2008) dhe do të paguhet me tre këste, sipas kontratës.
Në fillim të vitit 2020, “Farmacom”, një operator i ri në fushën e tregtimit të produkteve farmaceutike (në pronësi të Ertel Kërçuku) ka blerë 33.3% të aksioneve të operatorit farmaceutik “Pharma One”. Ben Petani dhe shoqëria “Evita” (koncesionari i hemodializës që hyri si aksioner 50% te “Pharma One” në 2018-n) kanë shitur nga të dy nga 16.7% të aksioneve te “Farmacom”.
Ertel Kërçuku ka aksione dhe te shoqëria “Evita”, duke bërë që kjo e fundit të marrë shumicën e “Pharma One”, me rreth 67% të aksioneve. Kjo e fundit është një nga operatorët kryesorë të tregtimit të produkteve farmaceutike, me qarkullim vjetor prej 3 miliardë lekësh në vitin 2019, sipas bilancit zyrtar.
Sipas kontratës, shitja e 33.3% të aksioneve u bë kundrejt një vlere prej 33.3 milionë lekësh (rreth 270 mijë euro).
Në 2019-n u shit dhe Koncesioni i dializës. Më datë 25 qershor 2019, është nënshkruar “Marrëveshja për shitblerjen e aksioneve”, midis palës blerëse “Diaverum International AB” me seli në Suedi dhe shitësve “American Hospital SHA” e cila zotëron 15% të kapitalit dhe “Evita SHPK”, e cila zotëron 85% të kapitalit të shoqërisë “DiaVita SHPK”. Sipas kontratës, kontributi në para për pagesën e 100% të kapitalit ishte 157.3 milionë lekë.
Një tjetër transaksion ka ndodhur në fushën e kompanive të produkteve farmaceutike te shoqëria ILMA. Në janar 2020, Tefide Aliaj ka shitur 90% të aksioneve në favor të Agron Gjini, duke mbajtur vetëm 10% për 900 mijë lekë.
Ndryshime aksionesh kanë ndodhur edhe te shoqëria tjetër farmaceutike, TRIMED. Në tetor, ortaku z. Dominic Noel William Evans ka shitur 50% të aksioneve tek Endrit Hido, për 300 mijë euro.
Dy aksionerët e tjerë janë Gentiana Peshkatari (10%) dhe Shani Peposhi (40%).
“Trimed” është aksioneri i 20% të koncesionit të check-up, “3P Life Logistic”.
Në qershor 2020, është vendosur shitja e 100% të kuotave që zotëron në shoqërinë “Arlis Ndërtim” nga ortaku Armand Lilo, në favor të shoqërisë “Mig – Main Investment Group” sh.p.k., kur në fakt, kjo e fundit, zotërohet po prej z. Lilo.
Në operatorin e përpunimit dhe tregtimit të naftës, R.B.H. BELINE gjatë 2019-s ka ndodhur dhurimi i 17% të kuotave të shoqërisë nga ortaku Halil Gashi në favor të Rebani Likometa, ky i fundit ka marrë shumicën, më parë kishin secili nga 50% të aksioneve
REGENCY INTERNATIONAL CASINO TIRANA, që kryen veprimtarinë e kazinosë dhe lojërave të fatit, ka shënuar ndryshime në strukturën aksioneve në fillim të vitit 2020. Janë shtuar ortakët GAMING INVEST (51% të aksioneve) dhe “TAIVAN PARK CENTER-TPC” (26%) dhe janë larguar ortakët “Status Development”, “Gaming Investments Overseas Holding-Hotels & Tourism” dhe “Nova Triumph”. 22% e aksioneve vazhdojnë të zotërohen nga “TAIWAN”./Monitor/