Bujqësia shqiptare e copëzuar në 340 mijë ferma ku 86 për qind e tyre janë më pak se 2 hektarë e ka të vështire të garantojë mbijetesën e familjeve që merren me administrimin e tyre.
Programi i Kombeve të Bashkuara për Bujqësinë FAO, në një analizë të posaçme për fisbilitetin e fermave të vogla në vendin tonë thotë se bashkëpunimi mes fermerëve për të bashkuar tokat është një nga elementët thelbësore për të maksimizuar fitimet.
Për këtë qëllim janë intervistuar fermerët në zonat më prodhuese të vendit, ky 53 për qind e tyre kanë rënë dakord për të bashkuar tokën në formën e një biznesi kooperativë ku anëtaret bien dakord për të mbjellur një kulturë të përbashkët dhe për të nënshkruar kontrata kolektive me furnitorët. Dakordësia për të bashkëpunuar ka qenë e lartë për kultivimin e domates dhe bostanoreve, pasi këto janë edhe dy produktet me të eksportuara në vendin tonë.
Bashkëpunimi kolektiv mund të kontribuojë në arritjen e ekonomive të shkallës që e bëjnë atë më tërheqës që blerësit të merren me fermerët e vegjël, falë mundësive të konsolidimit të sasive më të mëdha dhe në këtë mënyrë uljen e kostove të transaksioneve, të menaxhimit më të mirë të trajtimit pas korrjeve dhe kështu zvogëlimin e humbjeve.
Nga ana tjetër, fuqia e negocimit për fermerët e organizuar në procesin e kontraktimit është më e fortë.
Fermerët në zona të Lushnjës pohuan se shpesh herë kanë rënë dakord të bashkohen për të prodhuar domate në sera, por mungesa e financimeve e ka penguar bashkimin. Bashkimi në kooperativa kërkon financime të mëdha në fazat fillestare, pohuan ata.
Problemet që pengojnë bashkëpunimin përfshijnë sigurimin e kontributit të përbashkët, sigurinë e makinerive bujqësore, këshilla, përfitimet nga bashkëpunimi, lidershipit, etj.
Në vitin 2015, kishte 37 kooperativa të regjistruara (nga të cilat 8.7 për qind e anëtarëve ishin gra). Shumë fermerë nuk kanë dëshirë të përdoret nocioni i kooperativave për shkak të reminishencave të kaluara komuniste e vendit, por më shumë se gjysma (53 për qind) e fermerëve të intervistuar janë të gatshëm për të bashkëpunuar me forma të tjera të bashkëpunimi (në shoqata) drejt marketingut, sigurimit të inputeve bujqësore si farërat dhe fidanët, plehrat, kimikatet për mbrojtjen e bimëve dhe inputet e tjera të blera./Monitor/