Dokumente/ “Mashtrimi Frontex” i Edi Ramës, Shqipëria nuk është vendi i parë në Ballkanin Perëndimor që do të…
Kryeministri Edi Rama në ceremoninë e nisjes së operacionit të misionit Frontex në Shqipëri, tha se është i pari vend në rajon që nënshkruan me BE marrëveshje të këtij formati:
“Nisja e zbatimit të këtij projekti, një marrëveshje që e bën Shqipërinë të jetë vendi i parë në Ballkanin Perëndimor që do të monitorojë të gjithë perimetrin e saj të jashtëm, bashkë me rreth 50 trupa të Agjencisë europiane të ruajtjes dhe patrullimit të kufirit, nga 11 vende anëtare, përbën po ashtu një arsye për të qenë të vetëdijshëm se sa e rëndësishme është të kemi sukses në këtë projekt edhe në funksion të zgjerimit të mëtejshëm të projektit në vende të tjera,” tha Edi Rama duke mashtruar edhe para Komisionerit për migrimin, çështjet e brendshme dhe shtetësinë, i nderuari Dimitris Avramopoulos, të cilin e pagëzoi si mik pa të cilin, siç tha pa diskutim edhe ky projekt i rëndësishëm që sot nis të jetësohet, zor se do të ishte imagjinuar e jo më realizuar.
Pse mashtroi Edi Rama kjo nuk është e qartë ashtu siç nuk është e qartë pse nuk foli me shifra të sakta për fluksin e migracionit në Shqipëri; tha se ka një rritje të flukseve të migracionit 6.7 herë më shumë në vitin 2018, krahasuar me vitin 2017 dhe 26.5% më shumë këtë vit, janar – prill, krahasuar me një vit më parë, por jo edhe cili është numri i saktë.
Ndërsa kur është instaluar Frontex në Ballkanin Perëndimor flasin dokumentat dhe nuk ka se pse ta hapin gojën as Edi Rama dhe as vëllezërit e tij, Zoran Zaev dhe Aleksandar Vuçiç.
Me miratimin e Rregullores për rojen kufitare dhe bregdetare evropiane në vitin 2016 janë krijuar kushtet për thellimin e bashkëpunimit të Agjencisë Frontex me vendet e Ballkanit Perëndimor, duke përfshirë këtu edhe Shqipërinë, me qëllim të kontrollit të lëvizjeve të paligjshme në Evropë.
Bazuar në prioritetet që parashikon Këshilli Drejtues i Frontex, vendosja e rrjetit të Oficerëve Frontex për lidhje në Turqi dhe Nigeri, e nga viti 2017 edhe në vendet e Ballkanit Perëndimor me seli në Beograd, Oficerët Frontex për lidhje korrespondojnë me Delegacionin e BE në vendin ku është vendosur dhe bashkëpunon ngushtë me Oficerin evropianë për lidhje për çështjen e migrimit (Europian migration liaison officers – EMLO), Oficerëve për lidhje të cilët, ashtu si edhe përfaqësuesit e vendeve anëtarë të BE, janë të ngarkuar për migrimin (Immigration Liaison Officer – ILO) dhe faktorët tjerë.
Organet legjislative të BE kanë miratuar në vitin 2016 Rregulloren e re për rojet kufitare dhe bregdetare evropiane përmes së cilës përcaktohet mandati dukshëm më i zgjeruar i Frontexit, përkatësisht Agjencisë europiane të ruajtjes dhe patrullimit të kufirit.
Bazuar në rregullat e Rregullores, parashikohet forcimi i mandatit të Frontex në kuadër të politikës së riatdhesimit, ecjes para me bashkëpunimin e vendeve të treta (në veçanti fqinje) si dhe bashkëpunimin me Agjencinë Evropiane për azil.
Në kontekstin e bashkëpunimit me vendet e treta është parashikuar mundësia e zbatimit të operacionit të Agjencisë me kufijtë e jashtëm të vendeve anëtare, si dhe në territorin e vendeve të treta, me pëlqimin e këtyre vendeve dhe një plani të përbashkët operacionial, përkatësisht Marrëveshjes Statusore. Fjala është për një dokument në formë të Marrëveshjes Ndërkombëtare dhe paraqet fillimin e një periudhe të re për kontrollin e lëvizje të paligjshme në Evropë.
Në nëntorin e vitit 2016 Komisioni ka hartuar një model i të ashtuquajturës Marrëveshje Statusore në mes të Agjencisë europiane të ruajtjes dhe patrullimit të kufirit dhe filluan negociatat për formalizimin e kësaj Marrëveshje.
Negociatat e para filluan në mes të BE dhe Maqedonisë dhe Serbisë, më pas Shqipërisë, Malit të Zi dhe në fund Bosnje Hercegovinës gjatë vitit 2017.
Në korrikun e vitit 2018, Këshilli i BE miratoi Marrëveshjen Statusore në mes të BE dhe Shqipërisë për aktivitetet që zbaton Agjencia europiane e ruajtjes dhe patrullimit të kufirit.
Serbia ka parafirmosur Marrëveshjne me Frontex në shtatorin e vitit 2018 ndërsa bazuar në Projektin e Marrëveshjes Statusore të 7 Dhjetorit 2018, personeli i Frontex dhe pjesëtarët e policisë kufitare të vendeve anëtare të BE pjesëmarrëse në operacion, kanë kompetenca që në territorin e Serbisë të kryejnë detyra dhe të ndërmarrin masa ekzekutive gjatë kontrollit të kufirit dhe zbatimit të operacionit të riatdhesimit.Dhe, atë që Frontex bënë nga 7 Dhjetori i vitit 2018 në Serbi e cila kufizohet me 4 shtete anëtare të BE, nesër do të filloj në kufirin shqiptar, kuptohet me Greqinë, si të vetmin shtet anëtar të BE me të cilin kufizohet.