Nuk ka asnjë vend në botë që e ka çrrënjosur plotësisht dhunën ndaj grave, thotë Drejtoresha rajonale e UN Women për Evropën dhe Azinë Qendrore, Belen Sanz Luque.
“Mesatarisht, çdo ditë 140 gra dhe vajza vriten nga një partner ose anëtar i familjes,” thotë Sanz Luque në një intervistë për RFE duke shtuar se dhuna ndaj grave nuk ndodh në një vakum, shton ajo.
“Gratë dhe vajzat përballen me dhunë për shkak të pabarazive të forta gjinore në pushtet”.
Në Ditën Ndërkombëtare për Eliminimin e Dhunës ndaj Grave, më 25 nëntor, që shënon fillimin e 16 ditëve të aktivizmit, një fushatë globale kundër dhunës me bazë gjinore, drejtoresha e UN Women për Evropën dhe Azinë Qendrore shpjegon pse çdo krizë e re dhe çdo zhvillim i ri sjell rritje të dhunës ndaj grave, çfarë mund të bëjnë shtetet dhe qeveritë për të përmirësuar luftën kundër dhunës ndaj grave, dhe si të arrihet barazi më e mirë gjinore që lidhet drejtpërdrejt me dhunën me bazë gjinore.
“Më 2023 u vranë 85.000 gra”
Dhuna ndaj grave është shkelja më e përhapur e të drejtave të njeriut në botë. Ky është vlerësimi juaj në UN Women. Duket sikur askund nuk jemi të sigurta. Nuk jemi të sigurta në shtëpi, online, në punë. Si kemi arritur deri këtu, duke jetuar në një mjedis të tillë në vitin 2024?
Pikërisht për shkak të këtyre statistikave, duhet që në Ditën Ndërkombëtare për Eliminimin e Dhunës ndaj Grave të përqendrohemi veçanërisht që përmasat e problemit të bëhen të dukshme, por edhe sfidat me të cilat përballemi, në mënyrë që të bëjmë përparim të vërtetë.
Sipas të dhënave që kemi sot, në një raport të përbashkët të publikuar nga UN Women dhe UNODC, çdo dhjetë minuta një grua vritet në nivel global, që do të thotë se gjatë vitit 2023 janë vrarë me qëllim 85.000 gra. Kur themi “me qëllim”, nënkuptojmë se ka pasur një dimension gjinor dhe diskriminim që i ka motivuar ato vrasje, të cilat i quajmë femicide.
Mesatarisht, çdo ditë 140 gra dhe vajza humbasin jetën nga partneri ose një anëtar i familjes. Ajo që shohim në të gjithë botën është se nuk ka asnjë vend që e ka çrrënjosur plotësisht dhunën ndaj grave. Po ashtu, kjo lloj dhune është shkelja më e përhapur e të drejtave të njeriut në botë, por edhe më e pranueshmja, me një shkallë të lartë tolerance në shoqëri.
Kjo është një nga fushat që duhet t’i kushtojmë vëmendje të veçantë. Të dhënat tregojnë se pothuajse çdo e treta grua ka përjetuar dhunë fizike ose seksuale.
Për shembull, kur shikojmë vajzat dhe adoleshentet që janë në rrezik nga dhuna e partnerit intim, shohim se, kur mbushin 19 vjeç, pothuajse çdo e katërta adoleshente, ose 24% e tyre që kanë qenë në një lidhje, tashmë kanë përjetuar abuzim fizik, seksual ose psikologjik nga partneri.
Të gjitha këto forma dhune që ndodhin herët në jetën e vajzave lënë pasoja të shumta gjatë jetës së tyre.
Është shumë e rëndësishme të theksohet se këto nuk janë thjesht statistika pa fytyrë. Kur flasim për këto shifra, dimë se pas tyre qëndrojnë jetë të mijëra grave, profesionisteve e vajzave që ëndërrojnë të përfundojnë shkollimin dhe të bëhen çfarë dëshirojnë.
Gjithashtu, është e rëndësishme të përmendim se kjo ditë ndërkombëtare shënohet në një moment shumë të rëndësishëm për angazhimin global për barazinë gjinore.
Këtë vit shënojmë 30 vjet nga marrëveshja më gjithëpërfshirëse që Kombet e Bashkuara kanë miratuar për të drejtat dhe fuqizimin e grave, Platforma e Veprimit e Pekinit. Vitin e ardhshëm shënojmë gjithashtu 25 vjet nga një rezolutë e rëndësishme e Këshillit të Sigurimit për gratë, paqen dhe sigurinë. Prandaj, kur këtë vit shqyrtojmë dhunën ndaj grave, duhet t’u referohemi premtimeve që ende nuk i kemi përmbushur për gratë dhe vajzat.
Cilët janë faktorët që shpjegojnë pse ende përballemi me këtë problem të përhapur dhe me këtë shkelje të të drejtave të njeriut?
Së pari, duhet të kuptojmë se dhuna ndaj grave nuk ndodh në vakum. Gratë dhe vajzat përballen me dhunë për shkak të pabarazive të forta gjinore në pushtet. Gratë dhe vajzat nuk i kanë të njëjtat mundësi si burrat dhe djemtë në shoqëri. Vajzat ende përballen me shumë sfida për të përfunduar arsimin, për të marrë pjesë në jetën publike ose në ekonomi.
Fakti që gratë dhe burrat nuk i kanë të njëjtat mundësi në shoqëri ndikon në mënyrën se si vajzat dhe gratë jetojnë jetën e tyre dhe i bën ato të prekshme ndaj dhunës, vetëm sepse janë gra. Këto pabarazi strukturore janë një dimension kyç për të kuptuar dhe shpjeguar problemin.
Përveç kësaj, ekzistojnë korniza ligjore dhe politike të pamjaftueshme. Kemi dëshmi që tregojnë se në vendet ku ekziston legjislacion i fortë që e përcakton dhunën ndaj grave si krim dhe ligjet zbatohen, dhuna ndaj grave zvogëlohet. Edhe pse kemi gjithnjë e më shumë korniza ligjore të përafruara me standardet ndërkombëtare, shumë vende ende nuk i mbulojnë të gjitha format e dhunës ndaj grave. Për shembull, dhuna në botën digjitale ende nuk është përfshirë sa duhet në legjislacion. Shumë vende nuk kanë ligje për femicidin.
Së treti, kemi zbatimin e dobët të kornizave institucionale për qasjen në shërbime për gratë. Gratë që janë viktima të dhunës kanë vështirësi për të pasur qasje në shërbime, qofshin ato shëndetësore, ligjore ose mbrojtëse. Kjo çon në mungesë të besimit të grave ndaj institucioneve. Duhet të sigurojmë që institucionet dhe shërbimet të jenë pranë grave dhe të ndjeshme ndaj dallimeve gjinore, në mënyrë që gratë të trajtohen me respektin që meritojnë.
Së katërti, dhuna në hapësirën digjitale kërkon një qasje të veçantë. Kjo dhunë pasqyron atë që ndodh jashtë botës digjitale, por merr forma të ndryshme. Është e nevojshme të sigurohemi që kjo dhunë të bëhet e dukshme dhe që gratë të mbrohen në hapësirën digjitale.
Së fundmi, është ndikimi i krizave mbi gratë. Dëshmitë tregojnë se në kohë konflikti, lufte ose katastrofash natyrore, dhuna ndaj grave që ekzistonte para krizës përshkallëzohet, duke i bërë gratë edhe më të cenueshme. Pandemia COVID-19 e rriti dhunën ndaj grave, dhe e njëjta gjë ndodh gjatë katastrofave natyrore dhe luftërave në të gjithë botën.
Në fund, po përballemi me rezistencë ndaj barazisë gjinore, regres në politikat e barazisë gjinore për shkak të dezinformimit dhe keqpërdorimit të parimeve të barazisë gjinore. Shohim tendenca për të rishikuar përparimin e bërë në barazinë gjinore dhe ligjet që mbrojnë gratë. Kjo ndikon negativisht te gratë, dhe prandaj duhet të sigurohemi që nuk ka hapësirë për regres.
Sa i përket dhunës ndaj grave, vendet e Evropës dhe Azisë Qendrore ndoshta kanë probleme të ndryshme në fokus. Nga martesat e fëmijëve, dhuna, vrasjet, deri te pjesëmarrja e ulët në politikë, por aspekti gjinor është në rrënjë të gjithçkaje. A ka mënyra të ngjashme se si vendet i përgjigjen dhunës ndaj grave?
Ajo që shohim në të gjithë rajonin është një angazhim i rëndësishëm për t’i përmirësuar kornizat normative për t’iu përgjigjur dhunës me bazë gjinore. Gjithnjë e më shumë vende e përcaktojnë dhunën ndaj grave si një krim që dënohet dhe sigurojnë qasje në ligje për t’i mbrojtur gratë.
Po ashtu, shohim që gjithnjë e më shumë vende në Evropë njohin dhunën ndaj grave dhe vajzave që ndodh përmes teknologjisë si një fushë që kërkon vëmendje dhe rregullim të veçantë.
Shohim, gjithashtu, që vendet po bëjnë përpjekje për të parandaluar martesat e hershme, që ne i quajmë martesat e fëmijëve, në mënyrë që vajzat të kenë të drejtat e tyre dhe të mund të vendosin vetë kur të martohen ose të hyjnë në një partneritet si të rritura.
Në disa vende, theksi vihet edhe te pëlqimi. Kjo është një temë shumë e rëndësishme që po shfaqet gjithnjë e më shumë në shumë vende dhe ka të bëjë me atë që, qoftë në sferën private apo publike, gratë dhe vajzat duhet të japin pëlqimin e tyre për çdo marrëdhënie seksuale. Pëlqimi është thelbi i të drejtave tona si gra, duke përfshirë të drejtat seksuale dhe riprodhuese.
Në këtë kontekst, ekziston një prirje për t’i trajtuar këto forma të ndryshme të dhunës në rajon.
Megjithatë, të dhënat që kemi tregojnë se ende jemi shumë larg vendit ku duhet të jemi. Për shembull, në vitin e fundit në Evropë dhe Azinë Qendrore, 24 milionë gra dhe vajza kanë përjetuar një formë të dhunës fizike ose seksuale nga partnerët e tyre.
Në vende si Ballkani Perëndimor, Ukraina dhe Moldavia, 45 për qind e grave kanë përjetuar ngacmime seksuale, përfshirë edhe ngacmimet në internet. Në ato vende, gjithashtu është raportuar se 60 për qind e grave që kanë qenë në një marrëdhënie intime kanë përjetuar dhunë psikologjike. Të dhënat tregojnë se nivelet e dhunës mbeten shumë të larta.
Sa u përket sfidave specifike, me të cilat përballet rajoni, duke përfshirë luftën në Ukrainë, shohim se format dhe llojet e dhunës ndaj grave po përkeqësohen.
Për shembull, këtë vit në Ukrainë është vlerësuar se rreth 2.5 milionë njerëz, kryesisht gra dhe vajza, kanë nevojë për shërbime dhe ndihmë të lidhur me dhunën me bazë gjinore. Ky është një problem që shfaqet në konflikte dhe luftëra, ku dhuna seksuale mund të përdoret si armë lufte. Duhet t’i kushtojmë vëmendje të veçantë mbrojtjes së grave në situata konflikti.
Gjithashtu, 64 për qind e grave që janë vrarë me qëllim në Evropë, janë vrarë, me shumë mundësi, nga partnerët e tyre, ndërsa në Amerikë kjo përqindje është 58. Në pjesën tjetër të botës, gratë dhe vajzat zakonisht vriten nga anëtarët e familjes – rreth 59 për qind.
Sa i përket rajonit, shohim që kornizat ligjore në shumë vende janë përforcuar ndjeshëm. Disa nga shembujt e këtij përforcimi përfshijnë ligjet kundër dhunës në familje, ligjet kundër ngacmimeve seksuale, përfshirë ngacmimet në vendin e punës, si dhe ligjet kundër dhunës digjitale. Vendet kanë zhvilluar plane kombëtare të veprimit dhe politika për të luftuar dhunën me bazë gjinore, shpesh duke përdorur një qasje multisektoriale që përfshin sektorin shëndetësor, drejtësinë, shërbimet sociale dhe mbrojtjen.
Në këtë kontekst, Konventa e Stambollit e Këshillit të Evropës ka qenë një mjet shumë i rëndësishëm për ta arritur këtë përparim në rajon. Kemi parë gjithashtu investime të rëndësishme në përmirësimin e shtëpive të sigurta, linjave telefonike të ndihmës dhe mbështetjes për viktimat si një strategji e zakonshme e shumë vendeve.
Fushatat publike për rritjen e ndërgjegjësimit dhe programet arsimore janë gjithashtu me rëndësi kyç për të rritur ndjeshmërinë e shoqërisë. Shumë vende mbështesin organizatat e shoqërisë civile që janë në vijën e parë të ofrimit të shërbimeve për gratë. Ky është një aspekt që vendet duhet ta bëjnë gjithnjë e më shumë, pasi organizatat e shoqërisë civile, veçanërisht ato për të drejtat e grave, kanë ekspertizën e nevojshme për t’i adresuar problemet me të cilat përballen gratë.
Korniza po përmirësohet ndjeshëm, por zbatimi dhe përgjegjshmëria duhet të bëhen prioritet, sepse nuk mund të lejojmë që çdo dhjetë minuta të ndodhë vrasja e një gruaje. Ndryshimi duhet të ndodhë.
Të dhënat që përmendni janë tronditëse. Por, ne gjithashtu jemi të vetëdijshëm që një numër i madh rastesh dhune nuk raportohen kurrë. Gjithashtu, më pak se dhjetë për qind e grave kërkojnë ndihmë nga policia. A mund të jetë mosbesimi arsyeja pse gratë shmangin raportimin e dhunës? Dhe, nëse ky mosbesim ndaj institucioneve është kaq i përhapur, si mund ta rikthejmë atë?
Ky është një problem shumë i rëndësishëm. Nga njëra anë, duhet të marrim parasysh se çdo grua ose vajzë që ka qenë viktimë e dhunës, së pari përballet me izolim të plotë dhe ndjenjën se është e vështirë të flasë për këtë.
Pra, aspekti i parë që duhet të forcojmë si shoqëri është të dëgjojmë gratë që përballen me dhunë, në mënyrë që ato të mund të flasin, të marrin mbështetje dhe t’u drejtohen institucioneve. Ky aspekt shoqëror i tolerancës zero, dëgjimi i historive të tyre, është kyç që ato të kuptojnë se ajo që po përjetojnë nuk është normale, nuk është e pranueshme dhe se duhet të marrin mbështetje.
Së dyti, duhet të zvogëlojmë mosndëshkueshmërinë. Nuk është e pranueshme që, nëse jam një grua që kam përjetuar dhunë dhe u drejtohem institucioneve, ato nuk përgjigjen në mënyrën që më nevojitet. Duhet të sigurojmë që institucionet dhe shërbimet të kenë një perspektivë gjinore, në mënyrë që, kur një grua kërkon ndihmë, ajo të ndiejë mirëkuptim. Ajo nuk duhet të viktimizohet përsëri dhe duhet të ketë qasje të plotë në të gjitha shërbimet, përfshirë mbështetjen shëndetësore, psikologjike, ligjore dhe mbrojtjen.
Në këtë kuptim, mungesa e besimit në institucione lidhet ngushtë me mosndëshkueshmërinë, pavarësisht se kush është kryerësi. Të gjithë kryerësit duhet të mbajnë përgjegjësi. Duhet të përqendrohemi në kërkimin e përgjegjësisë nga kryerësit. Ata duhet të mbajnë përgjegjësi, të thirren për përgjegjësi dhe të përballen me pasojat e veprimeve të tyre, ndërsa gratë duhet të marrin mbrojtje të plotë dhe të kenë qasje në shërbime.
Sigurisht, duhet t’i pajisim institucionet që të jenë të përgatitura për t’i ofruar të gjitha këto shërbime në mënyrë efektive, dhe për këtë duhen burime të mjaftueshme që institucionet të mund t’i zbatojnë të gjitha ligjet.
Nëse i zbatojmë të gjitha këto, dhe këtë mund ta bëjmë, dhe shumë vende tashmë po e bëjnë, mund të ndryshojmë ndjeshëm jetën e grave dhe vajzave dhe të zvogëlojmë ndjeshëm dhunën që ato përjetojnë.
“Vajzat e mbesave tona nuk do të përjetojnë barazi”
Duket sikur me çdo krizë të re ose me çdo zhvillim të ri, rritet dhuna ndaj grave. Digjitalizimi ka sjellë dhunë online, pornografi hakmarrëse dhe bullizëm kibernetik. Ndryshimet klimatike: 80% e njerëzve të zhvendosur për shkak të klimës janë gra. Në katastrofa natyrore, rritet numri i rasteve të përdhunimeve dhe dhunës familjare, pa i përmendur luftërat. Pse, duket sikur çdo zhvillim në botë sjell më shumë dhunë ndaj grave?
Siç e përmenda më parë, krizat nuk ndodhin në vakum. Kur kemi një krizë të shkaktuar nga shkaqe natyrore, si pandemia e COVID-it, e cila kufizoi qasjen në shërbime duke mbyllur institucionet, ose kur ka luftë, ose kur njerëzit dhe qytetarët sulmohen, përsëri, kjo nuk ndodh në vakum. Shoqëria tashmë përballet me nivele të pabarazisë që i vendosin gratë në disavantazh dhe për këtë arsye ato duhet të përballen me barrën e këtyre krizave.
Kur ndodhin katastrofa natyrore, si situatat klimatike të jashtëzakonshme, gratë preken përsëri. Gratë shpesh drejtojnë familjet dhe bartin barrën më të madhe të këtyre situatave. Prandaj, në UN Women gjithmonë themi se na nevojitet një qasje e dyfishtë.
Nga njëra anë, duhet të punojmë për pabarazitë strukturore, sepse duhet të sigurojmë që, në rast krize, të jemi më të përgatitur. Për këtë është e nevojshme që gratë të kenë mbrojtje sociale, autonomi ekonomike dhe të jenë të mbrojtura, në mënyrë që të mos e paguajnë barrën e dyfishtë të krizës.
Nga ana tjetër, duhet të sigurojmë që shërbimet që mbrojnë gratë të jenë shumë efektive, dhe kjo kërkon, siç e përmenda më parë, jo vetëm ligje dhe korniza, por edhe burime dhe zbatimin e tyre.
Kjo qasje e dyfishtë është me rol kyç për të siguruar që, kur ndodh një krizë, të jemi më të përgatitur. Veçanërisht, është e rëndësishme që pabarazitë, me të cilat përballen gratë të mos thellohen, por që gratë të mbrohen në një mënyrë që, pas krizës dhe me shpresë për një përfundim të shpejtë të saj, gratë të jenë në një situatë më të mirë. Gratë duhet të fuqizohen dhe të përfshihen në zgjidhjen e problemeve, gjë që shpesh ndodh.
Jemi të vetëdijshëm se barazia gjinore nuk do të arrihet në 300 vitet e ardhshme. Si të vazhdojmë të luftojmë për këtë?
Nëse vazhdojmë me këtë ritëm që kemi tani, do të na duhen, në të vërtetë, pothuajse 300 vjet për ta arritur atë.
Kjo do të thotë që vajzat tona nuk do ta përjetojnë, mbesat tona nuk do ta përjetojnë dhe as vajzat e mbesave tona nuk do ta përjetojnë – gjë që nuk mund ta lejojmë.
Por, kjo nuk do të thotë që duhet ta pranojmë këtë ritëm. Ajo që na nevojitet është të përshpejtojmë zbatimin dhe përkushtimin. Nëse investojmë burimet dhe përkushtimin e nevojshëm, do të shohim ndryshime. Pra, nuk kemi pse të presim edhe 300 vjet.
Kjo do të thotë se duhet t’i përshpejtojmë veprimet tona, dhe pikërisht në një ditë si kjo, Dita Ndërkombëtare për Eliminimin e Dhunës ndaj Grave, është thelbësore të sigurohemi që përshpejtimi dhe përkushtimi të jenë në qendër të vëmendjes dhe t’u bëjmë thirrje të gjithëve që të veprojnë – nga qeveritë, institucionet, sektori privat, sektori publik dhe e gjithë shoqëria, përfshirë median.
Të gjithë kemi përgjegjësi të kontribuojmë në zgjidhjen e problemit. Nuk duhet të presim edhe 300 vjet për t’i arritur rezultatet që dëshirojmë.
Si mund ta përshpejtojmë ritmin?
Përshpejtimi kërkon përkushtim shumë specifik nga palë të ndryshme. Së pari, duhet të kuptojmë se barazia gjinore është e lidhur ngushtë me dhunën ndaj grave. Prandaj, duhet të luftojmë për barazi gjinore. Rruga drejt barazisë gjinore përfshin ofrimin dhe mbrojtjen e të drejtave të grave në të gjitha nivelet.
Në këtë kontekst, duhet të sigurojmë përmirësimin e situatës për gratë dhe vajzat që në fillim: qasje në arsim, qasje në të gjitha shërbimet, qasje në mundësi, autonomi ekonomike dhe të drejtën për të marrë vendime.
Së dyti, duhet të sigurojmë zgjerimin e shërbimeve të mbështetjes për gratë. Kjo do të thotë që kudo ku gratë mund të jenë objektiva ose kanë përjetuar dhunë, ato duhet të kenë qasje në shërbime. Shtëpitë e sigurta janë veçanërisht të rëndësishme, në mënyrë që gratë të ndihen të mbrojtura nga dhunuesit e tyre. Gjithashtu, linjat SOS, këshillimet dhe qendrat e mbështetjes janë linja shpëtimi që për shumë gra mund të shpëtojnë jetën. Prandaj, duhet të sigurojmë ofrimin e këtyre shërbimeve për të gjitha format e dhunës, për të parandaluar edhe format më të rënda të dhunës, si femicidi.
Së treti, fuqizimi ekonomik është një fushë kyçe. Kur gratë kanë autonomi mbi trupat e tyre dhe mbi vendimet e jetës së tyre, kjo autonomi është vendimtare që ato të jenë të lira nga dhuna. Duhet të theksojmë rëndësinë e autonomisë ekonomike të grave, të sigurojmë që kompanitë dhe sektori privat të investojnë te gratë, në zhvillimin e tyre profesional dhe mbështetjen e bizneseve të vogla në pronësi të grave, në mënyrë që ato të kenë autonominë e nevojshme për të marrë vendimet e tyre.
Sigurisht, rruga është e gjatë, sepse ajo që po trajtojmë këtu është një transformim i rëndësishëm i pabarazive brenda shoqërisë sonë. Megjithatë, është vërtetuar që me përpjekje gjithëpërfshirëse mund të arrihet ndryshimi.
Për shembull, në Ballkanin Perëndimor, përmes fushatave në bashkëpunim me partnerët tanë, mbi 4.6 milionë gra dhe vajza kanë marrë informacion mbi disponueshmërinë e ndihmës ligjore, shërbimeve për mbijetueset e dhunës, rëndësinë e tolerancës zero për dhunën ndaj grave dhe parandalimin e dhunës seksuale në internet.
Në Kosovë dhe Maqedoninë e Veriut, jemi përqendruar në komunitetet rome, dhe mbi 3.000 romë e kanë përmirësuar kuptimin e tyre mbi dhunën ndaj grave, stereotipet gjinore të dëmshme dhe martesat e hershme, që janë arritur përmes fushatave të drejtpërdrejta në terren për t’i angazhuar komunitetet.
Në këtë rajon, gjithashtu përmes fushatave rajonale, kemi arritur mbi një milion njerëz, duke u përqendruar te pozitiviteti i meshkujve, në mënyrë që burrat të bëhen pjesë e zgjidhjes dhe jo e problemit.
Këta janë vetëm disa shembuj të punës së madhe që po bëhet në vendet e Ballkanit Perëndimor, Azisë Qendrore dhe Evropës. Ato tregojnë se përfshirja e shoqërisë civile, mediave, institucioneve dhe qeverive mund të bëjë një ndryshim të vërtetë.
Në RFE kemi një projekt të përbashkët të quajtur “Më thuaj” ku ftojmë gratë të ndajnë historitë e tyre, të informohen se si të kërkojnë ndihmë dhe çfarë zgjidhjesh ekzistojnë. Edhe ju përmendët që është e rëndësishme t’i dëgjojmë gratë, t’u japim hapësirë të flasin. A po bëni ju në UN Women diçka në këtë drejtim?
Këtë vit po fokusohemi globalisht në mesazhin se nuk ka justifikim për femicid. Nuk ka justifikim për dhunën ndaj grave dhe nuk ka justifikim për të qenë vëzhgues pasivë – duhet të veprojmë. Kjo është një pjesë shumë e rëndësishme e fushatës sonë globale.
Në nivel rajonal, në Evropë dhe Azinë Qendrore, kemi zhvilluar një fushatë për parandalimin e dhunës ndaj grave, duke përdorur hashtagun që do të quhet #HearHerStory (Dëgjo historinë e saj).
Bëhet fjalë pikërisht për atë që përmendët ju, krijimin e hapësirës për gratë dhe vajzat që të dëgjohen, të përfshihen në diskutim dhe të ndajnë përvojat e tyre për çdo formë dhune që mund të kenë përjetuar. Vetëm krijimi i kësaj hapësire për të dëgjuar përfaqëson një hapësirë shëruese.
Së pari, për shoqërinë, për të mos mohuar që kjo ndodh, dhe së dyti, për gruan, për të kuptuar që ky nuk është problemi i saj, por një problem i shkaktuar nga kryerësi dhe një problem i shoqërisë.
Në këtë kuptim, shpresojmë që kjo fushatë, e kombinuar me iniciativa të tjera si ajo që përmendët ju, të jetë me të vërtetë një levë që fuqizon gratë për të folur dhe që nxit shoqërinë të dëgjojë dhe të veprojë. Kjo ka efekte jashtëzakonisht të rëndësishme, dhe shpresojmë që këtë vit, gjatë këtyre 16 ditëve të aktivizmit, të mund ta sjellim këtë temë më zëshëm dhe më qartë dhe të përfshijmë të gjithë shoqërinë në diskutim./RFE/