Gjermanët bezdisen nga fatura fiskale dhe lufta kundër ekonomisë gri

Duke filluar nga 1 Janari, në Gjermani ka hyrë në fuqi ligji i cili i detyron shitësit dhe ofruesit e shërbimeve që konsumatorët ti pajisin me faturë fiskale për mallin e shitur dhe shërbimin e dhënë. Për të mos shkaktuar pakënaqësi, ligji gjerman ka toleruar qytetarët nëse duan ta marrin ose jo faturën fiskale, që në Shqipëri është detyrim, por as kjo nuk i ka shpëtuar kritikave.  

Blerja e bukës ose byrekut në mëngjes është bërë shkak i tregtimit më të ngadalshëm dhe debatit nëse fatura fiskale shkakton “kaos të panevojshëm”, sepse siç thonë konsumatorët, vështirë se do ti duhet kjo faturë për ta reklamuar bukën, byrekun ose ndonjë kroasan të blerë në furrë.

Shitësit e fast-foodeve ankohen se i është dashur të shpenzojnë rreth 1.000 euro për kasa fiskale dhe pajisje, dhe u duhet pastaj të hedhin edhe letrën. Pakënaqësi të ngjashme janë dëgjuar edhe nga pronarët e dyqaneve të vogla, parukerive dhe kafeve të lagjes, të cilat më parë nuk kanë lëshuar fatura fiskale, vetëm në rastet kur konsumatori e ka kërkuar.

Nga Ministria e Financave e Gjermanisë theksojnë se kasat fiskale janë vendosur për shkak të evazionit fiskal, për të cilin shteti humb edhe deri në 10 miliardë euro në vit. Por, për opinionin publik, detyrimi për të lëshuar faturë fiskale është  kontrovers, për shkak të shpenzimeve shtesë për kompanitë, burokracisë shtesë si dhe shtimin e plehrave.

Dhe deri sa ministri i Ekonomisë, Peter Altmayer thekson se duhet të ketë përjashtime nga ky detyrim ligjor, opozita liberale kërkon që Bundestagu ta ndryshoj ligjin në mënyrë që të “ndërpritet me këtë marrëzi sa më shpejtë që është e mundur”. Edhe Organizata gjermane për ruajtjen e mjedisit, BUND, thekson se ky rregull “vetëm bënë plehra nga letra problematike termale e cila nuk riciklohet”.

E përditshmja Welt ka bërë një llogari që nga faturat që do të printohen çdo vit në Gjermani, mund të mbushen 43 fusha futbolli, dhe nëse ato vihen në rresht atëherë do të ishin me gjatësi 2.2 milionë kilometra, që mjafton të mbështillet 50 herë toka.

Problemi më I madh është që kemi të bëjmë me një letër me kemikate të dëmshme, që nuk mund të riciklohen.

“Po flasim për ruajtjen e mjedisit dhe po diskutojmë për uljen e numrit të gotave të kafesë njëpërdorimshe, dhe nga ana tjetër po prodhojmë me tonelata plehra nga letra me kimikate,” tha për të përditshmen gjermane FAZ, Daniel Schnider nga Asociacioni qendror i bukëpjekësve gjerman.  

Asnjë nga kritikat nuk kanë ndikuar në Ministrinë e Financave për të shqyrtuar ndryshimet në ligj, por theksojnë se tregtarët përmes postës elektronike ose aplikimeve me celular mund t’iu dërgojnë konsumatorëve faturën fiskale.

Kjo nuk ka qetësuar shqetësimin e bukëpjekësve  dhe hotelierëve sepse është e vështirë që një bukëpjekës të aplikoj një opsion të këtij lloji.

Të shqetësuar janë edhe tregtarët e pazareve për Krishtlindje dhe festave të tjera, ku brenda ditës shiten deri në 15 mijë gota të verës së zier, dhe pyesin se si do ti japin gjithë ato fatura fiskale vetëm për verën. Në fakt, ligji parashikon që në raste të tilla të kërkohet përjashtimi tek autoritetet tatimore, por kjo nuk do të thotë se do të miratohet.

Që paradoksi të jetë më i madh, nëse tregtari nuk i respekton këto rregulla të reja, për momentin ai nuk do të bie në sy. Në fakt, ligji nuk ka parashikuar gjobë për tregtarët, e autoritetet tatimore theksojnë se nuk kanë parashikuar inspektorë të jashtëzakonshëm.

Aktualisht, nëse inspektorët tatimor hasin në ndonjë dyqan që nuk jep faturë fiskale, ata nuk i vendosin menjëherë gjobë, por i kontrollojnë librat e biznesit në mënyrë që të gjejnë ndonjë evazion fiskal.

Edhe pse Gjermani vitin e kaluar ka përfunduar vitin me 13.5 miliardë euro të ardhura të mbledhura më shumë në arkën e shtetit, ministri gjerman i Financave, Olaf Scholz nuk heqë dorë nga qëllimi për të parandaluar ekonominë gri. Sepse ajo nuk është prezente vetëm në tregti, por edhe në punën në të zezë, përkatësisht punën e palajmëruar në ndërtim, sektorin e zanateve, si dhe sektorin e mirëmbajtjes së shtëpive si dhe kujdesin e fëmijëve.

Ekspertët financiar vlerësojnë që këtë vit rreth 10 për qind të Prodhimit të Brendshëm Bruto do të jenë në ekonominë gri, që është dhe mesatarja e Bashkimit Europian. Parashikimet tregojnë se në vitin 2020 në BE, më së paku ekonomi gri do të ketë në Austri (5.8 % PBB), dhe më së shumti në Bullgari (30.4 % PBB), Rumani (27.2 % PBB), Kroaci (27.1 PBB) dhe Hungari (23.7 % PBB).