nga Albin Kurti*
26 vite nga zhdukja e Ukshin Hotit
Ukshin Hoti u arrestua më 1994 dhe u dënua për aktivitetin politik të tij me 5 vite burgosje. Dënimi i tij do të merrte fund më 17 maj 1999, por një ditë më herët, më 16 maj, autoritetet e Burgut të Dubravës ku ai po e vuante dënimin e nxorën nga burgu dhe e zhdukën.
Në dokumentin e lirimit të Ukshin Hotit, i lëshuar me numër protokolli 24-2241-05 dhe i nënshkruar nga Drejtori i Burgut të Dubravës, Aleksandër Rakoçeviq, dëshmohet që Ukshin Hoti është liruar formalisht më 16 maj 1999. Në një letër të shkruar me dorë nga autoritetet e burgut, gjatë një strukturimi të të burgosurve, ku shihen të listuar emrat e të burgosurve të Krahut 13 D, nga dhoma nr. 14 deri te dhoma nr. 22, kuptohet që Ukshin Hoti ishte i vendosur në dhomën nr. 22, me numër rendor 6. Por ndryshe nga emrat e të burgosurve të tjerë, emri i Ukshin Hotit duket që është fshirë duke i rënë me laps sipër, kurse pranë emrit të tij është shkruar vërejtja: “ka mbaruar dënimin”.
Ukshin Hoti u nxor prej dhomës së burgut nga mbikëqyrësi Branko Komatina, duke mbajtur me vete vetëm një thes me gjërat e tij personale dhe prej asaj dite nuk dihet asgjë për të. Këtu është karta e identitetit të mbikëqyrësit Branko Komatina dhe e drejtorit të burgut, Aleksandër Rakoçeviq, si dy nga personat e përfshirë në skenarin e zhdukjes së Ukshin Hotit. Por emrat e zyrtarëve shtetërorë serbë të përfshirë në këtë rast, ndjekin një zinxhir që shkon deri te nivelet e larta ministrore dhe qeveritare të Serbisë.
16 maji i vitit 1999, dita e lirimit të Ukshin Hotit nuk ishte dita e daljes së tij në liri, por dita e zhdukjes së tij. Që nga ajo ditë, Ukshin Hoti është një ndër personat e zhdukur me dhunë nga forcat dhe autoritetet shtetërore të Serbisë gjatë kohës së luftës në Kosovë. Në ditët pasuese pas zhdukjes së Ukshin Hotit, autoritetet shtetërore të Serbisë kryen një masakër të madhe dhe të llahtarshme ndaj të burgosurve shqiptarë në Burgun e Dubravës, një tjetër krim shtetëror ky i Serbisë.
Megjithëse këto dokumente sikur edhe të tjera relevante janë publikuar që në vitin 2011 nga Ukë Thaçi në librin “Masakra në burgun e Dubravës” dhe megjithëse shumë të burgosur të tjerë në Burgun e Dubravës atë kohë, kanë dëshmuar për rrethanat e zhdukjes së Ukshin Hotit, sistemi prokurorial dhe gjyqësor i Kosovës, nuk ka ngritur aktakuzë qoftë dhe në mungesë të të dyshuarve, për rastin e Ukshin Hotit.
Mungesa e veprimit nga Prokuroria Speciale e Kosovës mbetet boshllëk i dhimbshëm në përpjekjen tonë kolektive për drejtësi dhe për të vërtetën. Institucionet tona të drejtësisë e kanë obligim moral dhe kushtetues që të veprojnë me përgjegjësi, për të mos lejuar që harresa ta zëvendësojë drejtësinë.
Republika e Kosovës kërkon zbardhjen e plotë të rastit të zhdukjes së Ukshin Hotit dhe drejtësi për të, sikur edhe për të gjithë të zhdukurit e tjerë me dhunë. Politikani e profesori Ukshin Hoti do të mbetet një nga figurat më të rëndësishme të historisë së Kosovës e unike të mendimit politik shqiptar.
*Kryeministër në detyrë i Kosovës