Biznesi percepton se informaliteti në ekonomi është më i lartë se në vitin 2019, edhe pse më i ulët se në vitin 2022.
Një vrojtim i Këshillit të Investimeve me 601 kompani ka dalë në përfundimin se sektori energjetik është ai që percepton më pak informalitet se sektorët e tjerë.
“Në një masë të konsiderueshme, biznesi pranon ekzistencën e informalitetit, më shumë se në 2019, por më pak se në 2022. Bujqësia, përpunimi, industria dhe shërbimet perceptojnë më shumë informalitet. Energjia percepton më pak informalitet krahasuar me sektorët e tjerë.
Informaliteti në kulmin e tij formal shfaqet si evazion fiskal, puna e paregjistruar dhe mosregjistrimi—një trend i ruajtur gjate viteve” thuhet në një nga përfundimet e vrojtimit.
Por cilat janë arsyet që nxisin këtë informaliet. Sipas renditjes në anketë duket se taksat qendrore apo barra e përgjithshme fiskale është arsyeja kryesore që nxit informalitetin. Madje sipas vrojtimit ligji i ri për të ardhurat perceptohet se do të nxisë edhe më tej rritjen e informalitetit.
“Faktori më i i rëndësishëm që promovon informalitetin është barra fiskale në nivel qendror, që ka zëvendësuar konkurrencën e pandershme që rezultonte në 2019-2022. Ligji i ri mbi të ardhurat vazhdon të konsiderohet si një element që do të rrisë informalitetin në vend” thuhet në vrojtim.
Gjetjet e Këshillit të Investimeve ndalen edhe tek sfidat e biznesit edhe me produktivitetin dhe inovacionin përveç informalitetit. Konkretisht sipas KI “ 77% e kompanive po hartojnë strategji për të investuar në rritjen e produktivitetit”.
Po kështu digjitalizimi është identifikuar si një faktor i rëndësishëm për mbarëvajtjen e komunikimit eficent me administratën tatimore dhe përmirësimin e shërbimit ndaj klientit.
Një tjetër element, sipas vrojtimit, është që inovacioni dhe shpërndarja efikase e burimeve, veçanërisht në Kërkim dhe Zhvillim, shihen si prioritare për rritjen e konkurrencës së qëndrueshme dhe produktivitetit./Monitor/