Investimet publike, buxheti ka financuar vetëm 38% të projekteve të planifikuara
Qeveria kishte programuar të financonte nga fondet e buxhetit 2020 për investime rreth 2252 projekte gjatë gjithë vitit, por deri në korrik janë financuar vetëm 872 prej tyre, ose 38.7% e totalit të projekteve të planifikuara, sipas të dhënave zyrtare të Ministrisë së Financave, të publikuara nga Drejtoria e Thesarit.
Nga fondi i vënë në dispozicion janë shpenzuar 37.7 miliardë lekë gjatë 7-mujorit, teksa ka mbetur pa u përdorur ende, rreth 60% e fondit total.
Siç shihet nga të dhënat e 7-mujorit, shpenzimet buxhetore për investime publike do të ndjekin rutinën e përvitshme, duke përqendruar disbursimet në fund të vitit, edhe pse në ligjin organik të buxhetit janë miratuar një sërë kufizimesh që adresojnë përdorimin e njëtrajtshëm gjatë gjithë vitit.
Nga të dhënat e detajuara, disbursimet kanë pasur ecuri më të mirë për investimet në infrastrukturën rrugorë dhe në financimin e kontratave koncesioneve në rrugë dhe përpunimin e mbetjeve, ndërsa dobësitë janë vënë re në disbursimin e fondeve dedikuar investimeve në energji, ujësjellës, shkolla, furnizime për sistemin gjyqësor dhe disa projekte që po zbatohen nga fondi i zhvillimit.
Qeveria ka ndryshuar tre herë buxhetin e vitit 2020, për shkak të emergjencës që krijoi pandemia në Covid-19, në uljen e të ardhurave dhe rritjen e shpenzimeve. Gjatë rishikimeve, shpenzimet buxhetore për investime u rritën me 7% duke arritur vlerën e 87.8 miliardë lekëve, nga 81.6 miliardë lekë në fillim të vitit, por në databazën e thesarit, e cila tashmë është publike, projektet e investimeve të programuara për financimin kapin vlerë 96 miliardë lekë.
Mosrakordimi i fondeve nga plani në Thesar është vënë në dukje edhe nga Kontrolli i Lartë i Shtetit dhe nga Drejtoria e Brendshme e Auditit të Qeverisë pranë Ministrisë së Financave.
Në një raport të posaçëm për vitin 2019, auditorët e qeverisë dolën me konkluzionin se treguesi “Realizimi i shpenzimeve kapitale” paraqet devijimin të madh nga plani i miratuar në ligjin e buxhetit vjetor në Kuvend”.
Burime nga Drejtoria e Thesarit në Ministrinë e Financave shpjeguan se realizimi i investimeve publike cenohet nga autoritetet kontraktuese që ndryshojnë destinacionin e fondeve nga një projekt në një tjetër. Shpesh, projekti i ri ka nevoja më të mëdha për financime dhe bëhet shkak për akumulim detyrimesh.
Problematik mbetet fakti se 70% e fondeve për investime apo mirëmbajtje alokohet në dy muajt e fundit, teksa autoritetet kontraktore vuajnë nga një nivel i ulët menaxhimi, shpjegoi burimi nga Drejtoria e Thesarit./Monitor/
