Koli, lamtumirë!

“E njoma pendënë në vrer

T’ju shkruaj këtë kartë,

Ah këtë kartë.”

Nuk kam se si ta filloj ndryshe, o mik i nderuar, përveçse me fjalët e Dhimitër Paskos. Paskos, për të cilin u çudite me mua, si kosovar i rrallë që më të preferuarin e ka atë që në popull njihet si Mitrush Kuteli. Ishte ky takimi i parë kur fillova punë në fillimqershorin e vitit 1999 në gazetën “Albania”. Jo vetëm që isha i sapodaluri nga burgu, por ishte e vërtetë dhe çudia jote dhe e shumë të tjerëve pse nuk ishte Kadareja? Nuk ishte, dhe mirë që nuk ishte, këmbyem ca fjalë rreth prozës dhe poezisë së Paskos, “Poemit kosovar”, atë të Shëndaumit dhe tregimit të jashtëzakonshëm “Në mes të gjallëve dhe të vdekurëve”. Kështu, gjatë kohës sa punuam në këtë të përditshme, si gjatë ashtu edhe pas luftës, shpesh më thoshe:

-Gim, a e njome pendën në vrer?!

Dhe pas fatkeqësisë që të ndodhi, pas një çmendurie mediatike që trajtoi këtë fatkeqësi dhe një homazhi me protokoll të çuditshëm shtetëror, për çfarë duhet të flas, o miku im!? Për vrerin që sa shkon e mblidhet edhe më shumë, tek unë, miqtë e tu të shtrenjtë, Kela, fëmijët dhe së bashku me vargjet e Paskos:

“Pa nis dhe unë dhe qaj,

Vajtoj – vajtoj me vaj.”

Ndërsa kujtoj znj. Kozetë, diellin e fshehur së bashku me trupin tënd, të mërkurën e 21 nëntorit, dhe ato që ndodhën aq shpejt, pa kaluar as 20 orë.

Meqë ti nuk je më mes nesh, meqë ca media të bënë të vdekur ende pa e parë trupin tënd që vazhdonte të ishte në mes tokës shqiptare dhe Benzit (që për shumë pak çaste u bë Q7), meqë ca media e duan edhe një të vdekur në makinën tënde se s’bën, meqë hipokritët nuk munguan as në ceremoninë tënde mortore, nuk dua të fryhem më dhe pavarësisht se kam shumë emocione, edhe me këtë rast e kujtoj dhe do ta zbatoj këshillën tënde. Pse jo?!

Kur duhej të shkruaja, sipas teje, për raundin e tretë të zgjedhjeve të Presidentit të parë në Kosovën e pasluftës, kur nuk doja të shkruaja editorialin që kërkohej nga unë, sepse, sipas meje, duhej të kritikohej Rugova, ti ishe si gjithmonë shumë i qartë dhe besoj se kjo vlen edhe me këtë rast: “Ti e di atë punë… por ti duhet të shkruash…”

Mbrëmja e së martës së 20 nëntorit uroj të jetë një leksion i madh i mediave tona që në garë për të qenë I PARI, e bënë të vdekur edhe shef Xenin e Policisë Rrugore, ndërsa pritej “trupi i pajetë i ish-ministrit të Transportit”.

 “Sa tmerr,o Zot sa tmerr,

Ta njomësh pendënë në vrer.”

Trupin tënd ende nuk e kishte parë njeri, por u bë i pajetë. Xeni, për fat, bëri një telefon në një TV dhe i zhgënjeu kolegët tonë monstra, ndërsa lutjet tona për ty, që edhe ti të lajmëroheshe për të përgënjeshtruar këtë vdekje që ishte shpallur shumë herët, ngelën vetëm lutje. Celulari im vazhdonte të bënte dhe të merrte telefonata, lajmi u bë edhe zyrtar, fillova ta thërrisja edhe veten dhe përnjëherë gjithçka kaloi para syve të mi, gjithçka çfarë kishte ndodhur nga 2 qershori i vitit 1999, kur erdha dhe u takuam për herë të parë në Tiranë.

-Jo, gërthita, m-u kujtua znj. Kozeta, mamaja jote që ashtu si edhe unë e ka marrë lajmin e kobshëm.

“Sa tmerr i madh, sa tmerr

Që panë syt’e mi…”

Natë e gjatë, natë mizore, me shumë lajme të çoroditura që nuk të lanë të qetë, o miku im, edhe kur u ndave nga kjo jetë. Nuk po e kërkoje mandatin as në Kavajë dhe as në Fier, nuk po i kërkoje llogari Ramës se çfarë ka vjedhur, nuk po kërkoje “Bechtel & Enka” që ta hapin sa më shpejt tunelin Rrëshen – Kalimash se duhet bashkuar sa më shpejt Kosova me Shqipërinë, por komunistët, ata që nuk të lanë kurrë të qetë, kërkuan dhe vazhdojnë të kërkojnë një femër në makinën tënde. Nuk u kënaqën pse ike nga kjo jetë i shoqëruar e ata që nuk njohin këtë racë njerëzore edhe çuditen. Por, për fat të keq, ky nuk ishte fundi.

Mëngjesi i së mërkurës do të gdhihej me lajmësit dezhurn se ishte dhe ishte se s’bën një femër në këtë makinë. Nuk u zmbrapsën as kur kjo femër me emër dhe mbiemër u paraqit në homazhe, por turpi nuk kishte se si të mbulohej ndryshe. Në faqen e Parlamentit nuk kishte lajmërim për ndarjen nga jeta të deputetit të PD-së, Sokol Olldashi, ndërsa drejt këtij tempulli shqiptar ishin nisur të përlotur, mos o Zot, armiqtë e tu më të përbetuar. Nuk je këtu, por më duhet të them, i përlotur ishte edhe Braçja, i mërzitur natyrshëm Ruçi e për Metën të mos flasim, zeher! Çuditë e atyre që të respektuan dhe ishin në pritje të përshëndetjes së fundit nga deputeti i PD-së që deshën dhe do ta duan sa të ketë jetë nuk do të kenë të sosur. Rruga e tyre drejt Parlamentit do të bllokohej kur tufa e politikanëve komunistë që ishin edhe në homazhin e Ramiz Alisë do të parakalonte drejt trupit tënd të pajetë. Çfarë duan, nuk kupton, njerëzore thonë ca, ndërsa vetëkorrigjohen, si mund të jenë edhe komunistë, edhe njerëz, ndërsa në çdo moment edhe konfirmojnë këtë “dashuri”. Aktivizohet Garda dhe shtynë turmën e njerëzve që në gjithë atë shi po prisnin asgjë më shumë sesa një homazh për njeriun që u shtroi dhjetëra mijëra kilometra rrugë, i çliroi nga krimi dhe e bëri Kosovën, Shqipëri. Po Koli, “derrat migjenianë” nuk u lejuan të bënin as homazhe, sepse aty ishte garda komuniste që ngatërroi çdo gjë për të shtyrë çdo gjë!

Dhe, rruga drejt Sharrës është shumë e gjatë! Nuk ka fund, para më dalin shumë sekuenca nga jeta jonë e vështirë shqiptare dhe Pasko:

“Pa nis dhe unë dhe qaj,

Vajtoj – vajtoj me vaj.”

Mbërrijmë tek banesa jote e fundit, dheu sapo kishte filluar të të mbulonte, më ngushëllojnë dhe ngushëlloj, ca pika shiu ngatërrojnë rrugën tek lotët e mi, por s’kanë ku shkojnë. I lagur jam, i tëri, nga shiu dhe dhimbja, më thërret një zë, nuk më vjen tek mendja ime, ndalohet nga ajo cipë e veshit që dëgjuar ka shumë gjëra të tmerrshme, por jo vetëm Shëndaumi të krijon këtë gjendje ankthi:

“Më errën sytë kur ze qaj,

Më mbytet shpirtri kur ze qaj,

Nga kaqe vaj;-“

Dhe fillon e ik dielli, “duhet të shkruaj”, nuk shkruaj dot! Sërish TV, sërish ankth, lot hipokritësh pafund dhe një dashuri. O Sokol Olldashi, nuk do ta imagjinoje dot! Sa të paskan dashur të vdekur këta korba të zi, që si shushunja dridhen e përdridhen dhe përfundojnë tek e gjithë ajo turmë njerëzish që nuk i lanë të bënin as homazhe te Kuvendi i Shqipërisë. Ditë zie thonë, gjithandej muzikë funebër, por jo gjithandej, më fal Kol! Nëse Lidhja Demokratike e Kosovës për respekt të kësaj humbjeje të madhe shqiptare ndërpreu fushatën zgjedhore dhe nuk merr pjesë në asnjë debat televiziv, kjo nuk do të thotë se vlen për dy kolegët e partisë tënde: Majlinda Bregu dhe Oert Bylykbashi. Pikërisht në këtë ditë të madhe zie, ata mundohen të bindin Kol Ballën dhe homologët e tyre komunistë, se cila është rruga e drejtë e integrimit të Shqipërisë në BE.

Nuk u bind njeri, jo. Znj. Kozetë, familja dhe miqtë e tu i ka pllakosur zia, ndërsa kolegët tanë, të shumtë dhe, për fat të keq të ekstremit të majtë, nuk kanë të ndalur. U ka ngelur hatri me ty! Pse nuk e more, mor burrë, dikë në makinë, të vdiste edhe ajo dhe kjo racë e çmendur të qetësohej?! Ata vazhdojnë e shkruajnë dhe ne vazhdojmë e rënkojmë si ike?!

Dhe ja Koli, shkruaj se “duhet të shkruaj”, kujtoj Dhimtër Paskon dhe Zonjën Shënmëri dhe ndaloj kur nuk mund të shkruaj, sepse:

Më vjen që thellë të bërtas,

Në mes të natës të bërtas,

Në mes të botës të buças:

Koli!

/Botuar: Gazeta “Standard”, 23.11.2013/