Kursime në kohë pandemie, depozitat rriten me 340 milionë euro
Tendenca e rritjes se depozitave, e konstatuar që nga fillimi i pandemisë ka vijuar edhe gjatë muajit nëntor.
Sipas statistikave të Bankës së Shqipërisë, stoku i depozitave në vend në fund të nëntorit arriti në 1.084 trilionë lekë, me një rritje prej 3.1 miliardë lekë, ose 0.29% në krahasim me muajin e mëparshëm.
Ky është niveli më i lartë rekord i depozitave, (në nivele të afërta me marsin 2020, por në atë kohë rritja ishte artificiale për shkak të mbiçmimit përkohshëm të euros).
Ritmi i rritjes së depozitave është përshpejtuar ndjeshëm që pas marsit, sidomos i atyre në lekë, një tendencë e ngjashme në gjithë Europën, ku pandemia ka ulur konsumin dhe ka rritur kursimet.
Në nëntor, në krahasim me shkurtin, përpara se të fillonte pandemia, depozitat në total janë zgjeruar me 42.4 miliardë lekë, ose 340 milionë euro. Kjo është shtesa më e lartë për të njëjtën periudhë, që nga viti 2012. Pas 2012-s kursimet, sidomos ato në lekë, shënuan një tendencë të fortë ngadalësimi dhe në disa vite edhe tkurrje, duke reflektuar uljen e normave të interest në lekë, si rrjedhojë e politikës lehtësuese monetare të Bankës së Shqipërisë. Me interesat që për depozitat një vjeçare ishin rreth 0.5%, qytetarët u dekurajuan që të mbanin kursimet në banka me afat, duke i mbajtur kryesisht në llogari kursimi. Rritja u orientua kryesisht nga depozitat në valutë (euro)
Nga 2014-a deri në 2019-n, shtesa e kursimeve në lekë ishte negative (shiko grafikun (Shtesa e depozitave në lekë, nëntor, krahasuar me shkurtin). Por, 2020-a ka sjellë një tendencë tërësisht tjetër, me kursimet në lekë, që u shtuan me 26 miliardë lekë për periudhën nëntor-shkurt, duke ndikuar në mbi 60% të zgjerimit total të kursimeve, për të njëjtën periudhë.
Kjo ka bërë që pesha e depozitave në lekë të rritet në 46%, nga 45% një vit më parë.
Në krahasim me një vit më parë, depozutat janë rritur me 5.2%, ose me 57 miliardë lekë, duke shënuar ecurinë më të mirë që nga viti 2012.
Më pak konsum, më shumë kursime
Të dhëna të tjera të INSTAT bënë të ditur që konsumi ka rënë ndjeshëm për 9 mujorin. Një pjesë e rënies ka ardhur për shkak të përkeqësimit të punësimit dhe të ardhurave, ndërsa një pjesë tjetër për shkak të pamundësisë për të shpenzuar, sidomos në periudhën e karantinës dhe për udhëtime, që është reflektuar në më shumë kursime.
Sipas të dhënave të INSTAT Shqiptarët kanë konsumuar 31 miliardë lekë më pak (252 mln euro) mallra dhe shërbime gjatë 9 mujorit të këtij viti në raport me të njëjtën periudhe të një viti më parë.
Dobësitë në konsum u shfaqen më së shumti në tremujorin e dytë dhe të tretë të vitit, kur nisi pandemia dhe bashkë më të edhe masat kufizuese.
Nga të dhënat shihet së rënia ma e madhe ishte në tremujorin e dytë të vitit, ku konsumi ishte 23 miliardë lekë (189 mln euro) më i ulët se e njëjta periudhe e një viti më parë. Kjo periudhë përkon me masat e ashpra të karantinës së parë ku u pezullua tërësisht lëvizja dhe aktivitetet i njësive tregtare përgjatë prillit dhe 20 ditëshit të parë të majit.
Në tremujorin e tretë rënia ishte disi më e bute me rreth 11.8 miliardë lekë (92 mln euro). Ekonomia u hap, por konsumi nuk u kthye në nivele normale për shkak të rënies së numrit të vizitoreve të huaj dhe rritjes së papunësisë nga pandemia./Monitor/
