M’i jep ato dy varre!

nga Albert Avduli

Titull i tillë duket i kobshëm, përtej vdekjes.

Hadi, mbretëria e errësirës, s’ka qirinj.

E di që ju krijova ndjesi të zymta, por kjo ishte kërkesa e dikujt ndaj dikujt.

Miku im (po e quaj Z), është pinjoll i një familje të madhe fisnike.

Komunizmi i vrau, i internoi, i burgosi.

Vetë Z, tentoi të arratisej.

E kapën në kufi dhe u dergj burgjeve të tmerrshme.Fati deshi që viti ’91 ta gjente ende të ri.

Integruar në jetë dhe zë i fortë në dëshmitë e krimeve të kimerave komunist.

Ai, sot është ndër ata, që nuk lodhet duke përkujtuar bashkëvuajtës.

Kryesisht është në kërkim të atyre martirëve, të cilët ende s’kanë varrin e tyre.

Është më keq nga vdekja, më thoshte një ditë. Kujto mallkimin drithërues:

“Mbetsh pa varr !” ose “Mos t’u gjendtë varri!”

Në gjithë bisedat me të, dëgjoj vuajtje, vrasje, gjyqe, burgje, gardian, komisar dhe vdekje.

Dëgjoj dhe jetë, gaz, dasma, ditëlindje. Z e do jetën dhe gëzimin e miqve, por edhe buzëqeshjen e të panjohurve. Ai e do Shqipërinë, e do natyrën, do poezinë dhe letërsinë e mirë. Në gjithë rrëfenjat e tij, kjo e para pak ditëve më ka trubulluar pa fund.

Për të lehtësuar veten nga një ngarkesë e tillë po e ritregoj për ju.

Kuptohet, dua ta shpërndajë këtë dëshmi morti, për ta bërë fluide, për ta hedhur nga pak në mendjen e shumë miqve. Si lehtësim, por edhe si kujtesë se çfarë prodhojnë diktaturat.

Jo për të prishur gjëndjen shpirtërore të të tjerëve, por duke u nisur nga aksioma se “E keqja, me miq shumë, ndihet më pak. E mira ndihet më fort”.

Më tregonte:

“Kemi bërë një miqësi të re. Mbesa u fejua. Pritëm miqtë. Daja i djalit, kish qenë oficer i lartë në Ministrinë e Brendshme. U hapën gjithfarë bisedash. E dinte origjinën tonë familjare.

Më tregoi që kishte dijeni për dy të pushkatuar. Njëri ishte në veri, tjetri në jug.

Atë drekë nuk e zgjata shumë bisedën, sepse nuk doja t’i jepja trishtim gëzimit tonë.

Mbas dy a tre ditësh e ftova për kafe mikun.

I kërkova një nder të madh.

Lutem, i thashë, m’i jep ato dy varre!

Po, po , kaq i kërkova: M’i jep ato dy varre! Familjarët e tyre do gëzohen sikur t’ju lindi ndonjë bir a nip. Më premtoi se diçka do bënte”Z ishte i lumtur teksa më tregonte këtë bisedë.

Unë ende rrëqethem, derisa këtë mal shpirti, ta ndaj me ju.