Mini Shengeni/ Përfundon në Tiranë pa dilema, Samiti kundër Kosovës!

Në fund të Samitit të Tiranës për jetësimin e ëndrrës së Enver Hoxhës për bashkimin e Shqipërisë me Serbinë që Aleksandar Vuçiç e pagëzoi Mini Shengen, u pa qartë se vetëm Kryeministri Edi Rama nuk ishte prezent në këtë Samit për të mirën e vendit që drejton por për ti bërë dëm Kosovës. Madje në fund të takimit, ndonëse edhe Bosnje Hercegovina e kishte refuzuar, Samiti doli se ishte organizuar nga Tirana zyrtare kundër Kosovës meqë në fillim të Samitit, Presidenti i Serbisë e tha qartë se “Marrëveshja Historike” do të firmoset në Janar të vitit 2020në Beograd.

Të mirat e kësaj nisme Edi Rama u mundua ti përgjithësoj me përfitim progresiv ndërsa për kundërshtarët e nismës tha se do të bëhet e mundur lëvizja e lirë të njerëzve, mallrave, heqjen e barrierave, lehtësimit e dokumentacionit që do të kontribuojnë për zhvillimin e ekonomisë dhe mirëqenien e vendit ndonëse shtetet pjesëmarrëse në këtë Samit janë firmëtare të një  mori marrëveshjes pikërisht për këto qëllime dhe nuk i aplikojnë. Dhe e çuditshmja është se vetëm ndaj Kosovës nuk përfillen, Kosovës për të cilën sot u pa qartë se Edi Rama nuk e honeps dot.

Foli për lehtësimin doganor që do të gëzojnë shqiptarët në kalimin doganor në Qafë Thanë që nga Janari 2020 por nuk sqaroi se çfarë do të bëjë me doganierët maqedonë që detyrojnë shqiptarët e Pogradecit dhe Korçës të flasin maqedonisht nëse duan të kalojnë kufirin.

“Së pari ne kemi rënë dakord së bashke me KE dhe BB për të hartuar dhe në takimin e radhës për ta pasur jo vetëm në tryezë por edhe një dokument që mund të ndahet me publikun, një hartë të zhvillimit të pritshëm nga kjo nismë, përforcuese e marrëveshjeve dhe për zbatimin e marrëveshjeve me impaktin specifik ekonomik në tërë rajonin, e shoqëruar me një tabelë arritjesh ku çdo 6 muaj së bashku me KE dhe bankën do mund të bëjmë dhe një bilanc.

Dëgjoj shumë teori konspirative broçkulla fakti se kjo nismë nuk ka impakt për të gjitha vendet, ka impakt vetëm për Serbinë e kështu me radhë, ndërkohë që është absolutisht e kundërta. Çdo vend që përfshihet në këtë proces përfiton dhe procesi ka një përfitim progresiv për të gjitha vendet. KE bëhet gati për të dedikuar që vitin e ardhshëm 1.2 mld euro për vendet tona në funksion të zbatimit të marrëveshjeve. pra, kjo nismë i shërben edhe rritjes së besueshmërisë dhe kapacitetit për të thithur fonde që nuk janë kredi por grant.

Duke hapur kufijtë për të gjithë ata që vijnë nga vende të treta, dhe po marr Kinën për të vizituar Kinën dhe po marr konkretisht Serbinë, meqë me kënaqësi dhe keqardhje po shoh se sa shumë patriotë të facebook më janë sulur ne bëjmë të mundur rritjen eksponenciale të numrit të turistëve kinezë në vendin tonë.

Për turistin që zbret në një vend, mundësia për të shkuar në vendet e tjera pa pasur nevojë për viza e procedura është imediate. Po marr shembullin tjetër, eksportuesit shqiptarë të produkteve bujqësorë që në rajon vijnë në rritje do të kenë një përfitim progresive. E fundit që kam është kush mund të thotë të kundërtën. Kush mund të thotë se lëvizja e lirë e njerëzve, mallrave, heqja e barrierave, lehtësimi i dokumentacionit mund të mos sjellë zhvillim për ekonominë, biznesin, mirëqenien e vendit të vet. Këtë mund ta thonë ata që jetojnë jashtë realitetit.

Mali i Zi është atraksioni më i madh turistik sot në rajonin tonë. Çfarë përfitimi kemi nëse ne e hapim kufirin dhe nuk është një linjë e gjatë pritjesh. Kemi rënë dakord për të lehtësuar kalimin doganor në Qafë Thanë, do ta bëjmë në janar.

Unifikimi i dokumenteve dhe mjaftueshmëria e një certifikate bën një ndryshim nata me ditën me realitetin që kemi.

Viti 2020 do të flasë vetë për këtë. Në fund të vitit 2020 shifrat e ekonomive tonë, të vendeve që janë në tryezë dhe uroj shumë dhe të Kosovës e Bosnjës do të flasin vetë. Do të ketë padyshim në shifrat e ekonomisë tonë, të punësimit do të ketë një shenjë të parë domethënëse se çfarë impakti ka kjo,” tha kryeministri Rama.

Samiti përveç Kosovës e kishte refuzuar edhe Bosnje Hercegovina por ai u mor vetëm me Kosovën dhe liderët e saj.

“Kjo nismë është gjithëpërfshirëse, nuk përjashton askënd, nuk ka asnjë kusht. Ka 20-30 vjet që sa herë duhen marrë vota dhe sa herë duhet bërë politikë predikohet hapja e kufirit me Kosovën. Kufiri nuk hapet dhe nuk hapet jo thjesht se çohen në Beograd kundër hapjes së kufirit por se çohen në Washington, çohen në Bruksel dhe sot me këtë nismë ne po themi të hapim të tërë kufijtë dhe nuk ka asnjë kusht. Do të ishte vërtetë për t’u konsideruar e papranueshme nëse mungesa e Kosovës do të ishte rezultat i ndonjë kushti të vendosur nga Serbia. Nuk ka asnjë kusht dhe asnjë lloj klauzole përjashtuese për asnjë nga marrëveshjet që ne biem dakord. Pra, nëse ne biem dakord me Maqedoninë e Veriut, biem dakord me Serbinë, biem dakord me Malin e Zi për të bërë liberalizim në çdo aspekt, çfarë fiton Kosova duke mos ardhur, ndërkohë që askush nuk thotë që kjo nuk duhet bërë me Kosovën, përkundrazi.”

Nga ana tjetër, për sa i përket deklaratave të liderëve të Kosovës duke shprehur keqardhje shtoi:

“Janë deklaratat për politikë të brendshëm në një rrugë që e konsideroj qorre për Kosovën. Kosova nuk ka nevojë për izolim, nuk ka nevojë për vetëpërjashtim, nuk ka nevojë për një garë të brendshme se kush është më refuzues ndaj proceseve të integrimit dhe gjithëpërfshirjes dhe mbi të gjitha nuk ka nevojë të bëjë të pakënaqur dhe ata që e mbështetën pa kushte në ditët më të vështira. Sot këtu janë BE, SHBA, sot këtu janë 4 vende që e kanë të hapur derën edhe për 2 të tjera të Ballkanit Perëndimor. Nëse Kosova ka nevojë sot për respekt, për integrim, për zhvillim ekonomik, kjo është rruga. Rrugët e tjera të fantazive neomarksiste, të proteksionizmit absurd, keni parë ju në botë ndonjë vend të varfër që bën proteksionizëm; të vendosjes së pikave krahasimore me tarifat e SHBA-ve apo me tarifat e Kinës janë vetëvrasje në planin ekonomik por edhe në planin politik. Pasi, miqtë, mbështetësit dhe partnerët në këtë proces janë këtu, nuk mungojnë.
Pa diskutim kjo nuk bëhet për pushtet apo për vota. Po të ishte për pushtet dhe vota mbase nuk do ishim këtu sot. Kjo bëhet për të ardhmen, për njerëzit. Njerëzit e zakonshëm, njerëzit që merren me sipërmarrje, që duan të punojnë, që duan investime. Ne jemi shumë të vegjël të ndarë dhe nëse duam më shumë investime në sektorë strategjikë, në energji, në të gjitha fushat ne duhet tu ofrojmë investitorëve një treg të hapur. Serbia shënon numrin më të madh të investimeve të huaja. Është e pamjaftueshme edhe për Serbinë.

Kjo nismë është nismë për të ardhmen. Nuk është një oxhak për të shkuarën, ne po ndërtojmë një urë mes të shkuarës dhe së ardhmes. Në të tashmen duhet të kemi kurajën t’ia themi njeri-tjetrit në sy të vërtetën.”

Dhe sot Edi Rama vërtetë kishte kurajo, jo për ti thënë Aleksandar Vuçiçit që është gënjeshtar sepse në Reçak ishte bërë masakër ndaj shqiptarëve nga ana e forcave serbe kur Vuçiç ishte njëri nga ministrat e Qeverisë së Serbisë, por për ti thënë kryeministrit në detyrë të Kosovës, Ramush Haradinaj, se është një gënjeshtar dhe i paditur klasik.

Pas një lumi akuzash që nxjerrë nga goja çdo ditë Vuçiç, ai fyerjet më të rënda i shpreh për Haradinajn i cili u shprehë se Samiti i tretë i Mini Shengenit që po mbahet në Tiranë, ka për qëllim heqjen e taksës ndaj mallrave serbe.

“Ndërhyrje prej të padituri klasik që merret llokum dhe paraqitet mediatikisht. Si bëhet kjo, në çfarë forme bëhet? Nuk ka asnjë nyje detyruese kjo marrëveshje, Haradinaj është një gënjeshtar që gënjen sërish, nuk di nëse e bën nga padija, por se është gënjeshtar, pasi këtu nuk ka asnjë kusht apo detyrim.

Kjo marrëveshje ka vetëm një qëllim, të zbatojë marrëveshjet e bëra më parë mes të gjitha vendeve. Unë dua që në këtë proces ne të fusim hap pas hapi edhe elementë të tjerë, që ka të bëjë me zhbllokimin e ngërçit për energjinë. Është një ngërç i madh, që nuk zgjidhet me sharje, fyerje. Kjo është një gënjeshtër, sepse nuk ka asnjë lloj detyrimi në këtë aspekt. Nëse Kosova hyn në këtë proces dhe thotë që marrëveshjen për lëvizjen e lirë për njerëzit, mallrat, kapitalet, unë nuk dua ta bëj me Serbinë, por me Maqedoninë e Veriut, nuk i thotë njeri gjë.

Është një tym që ngrihet nga rrethi vicioz dhe rruga qorre, ku është sot politika në Kosovë, që shpresoj të jetë rezultat i një momenti paqartësie dhe të zgjidhet, kur të vijë qeveria e re, me të cilën do punojmë. Ne nuk kemi ndryshuar asgjë në raport me qëndrimin solid të palëkundur, që Serbia duhet të njohë Kosovën. Por, jeta e përditshme na mëson se ka plot gjëra të tjera që mund të bëhen, dhe duke bërë gjërat e reja lehtësohet edhe procesi tjetër.”

Ndërkohë për Edi Ramën, Vuçiç nuk gënjen edhe kur e quan masakrën e Reçakut trillim:

“Me atë nuk jam dakord as unë e kam dënuar publikisht, por nuk di ndonjë rast kur konfliktet pas luftës janë zgjidhur pa u ulur dhe pa vazhduar përpjekjet për dialog, ose jo barrikada qorrash në FB.”

Në përfundim të Samitit, Kryeministri Edi Rama ka falënderuar Presidentin e Malit të Zi, Milo Gjukanoviç, Presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiç dhe kryeministrin e Maqedonisë së Veriut, Zoran Zaev për ndihmën e dhënë pas tërmetit të 26 Nëntorit por asnjeri nga Kosova, madje përjashtoi edhe Baton Haxhiun si kosovarin e vetëm që e ka xhan. Për Kosovën sot kishte rezervuar kritika.

 “Më lejoni që në mbyllje të takimit të tretë të nismës së Ballkanit Perëndimor për të çuar përpara procese të nisura prej vitesh dhe për të zbatuar marrëveshje të bëra prej vitesh, në radhë të parë të shpreh falënderimin tim më të thellë për të gjithë solidaritetin e shprehur nga të tre miqtë e nderuar që ndajnë bashkë me mua tryezën këtu dhe nga vendet e tyre menjëherë pas tragjedisë së 26 nëntorit.

U jemi shumë mirënjohës të gjithë trupave të kërkim-shpëtimit apo edhe të gjithë individëve dhe grupeve që erdhën nga Mal i Zi, Serbia, Maqedonia e Veriut për të asistuar Shqipërinë e shqiptarët, popullin e prekur në zonën ku goditi fortë tërmeti dhe për të shpëtuar bashkë me të tjerët jetë njerëzish. Është diçka që do të mbetet në kujtesën tonë dhe shembull kuptimplotë i faktit se ndajmë së bashku fatet tona në një territor, në një hapësirë ku jemi të gjithë të detyruar të kapërcejmë të shkuarën dhe të ndërtojmë një të ardhme të denjë në paqe e prosperitet për fëmijët tanë. Dua të falënderoj nga zemra këtu BE, përfaqësuesit e BE-së, Departamentin e Shtetit, përfaqësuesit e Departamentit të Shtetit si dhe të gjithë përfaqësuesit e organizatave të rëndësishme financiare ndërkombëtare, BB, BERZH që ishin të pranishëm në këtë takim dhe që e mbështesin me gjithsej këtë proces.

Nuk do të lodhem së përsërituri që kjo nismë nuk është përjashtuese për askënd, është gjithëpërfshirëse, e hapur, nuk ka kushte, nuk i imponohet askush dhe nuk imponohet nga askush. I kemi ftuar në Tiranë si në takimet e mëparshme të gjithë. Për mua refuzimi i përsëritur i autoriteteve të Kosovës për të marrë pjesë në këtë tryezë është i pakuptueshëm dhe i dëmshëm për vetë Kosovën. Jemi këtu për të ndërtuar urën midis të shkuarës dhe të ardhmes. I një të shkuare që na ndan dhe i një të ardhme që na bashkon. I gjithë ky proces është në koherencë të plotë me ambicien e shprehur nga të gjitha vendet.”