Shqetësimi kryesor për bizneset shqiptare aktualisht është mungesa e fuqisë punëtore, sipas rezultateve të Anketës së Barometrit të Ballkanit, por nga ana tjetër, shpenzimet për trajnimin dhe shpërblimin e stafit po shënojnë ulje vit pas viti.
Informacioni ekonomik për ndërmarrjet nga INSTAT tregoi se në vitin 2022, bizneset në të gjithë vendin i ulën shpenzimet për trajnimin dhe shpërblimin e punonjësve me rreth 20% në krahasim me vitin 2021.
Të dhënat tregojnë se të gjitha bizneset shpenzuan më 2022 rreth 1,7 miliardë lekë për trajnime dhe shpërblime, nga rreth 2,2 miliardë lekë që dhanë më 2021.
Krahasimet e të dhënave tregojnë se në vitin 2022, bizneset shpenzuan vetëm 0.05% të xhiros së tyre vjetore për të trajnuar dhe për të shpërblyer punonjësit.
Shpenzimet neto në lekë për trajnime dhe shpërblime ishin gjithashtu në nivelin më të ulët së paku nga viti 2020, kur nisi raportimi i të dhënave (shiko grafikun e mëposhtëm).
Në kohën kur revolucioni teknologjik është duke ndryshuar thellësisht punën dhe mësimi i vazhdueshëm është bërë i domosdoshëm, punonjësit shqiptarë jo vetëm që nuk janë duke përfituar, por gjithnjë e më shumë po humbasin edhe traditën në këtë aspekt.
Nga viti 2018 në vitin 2022, kostot e trajnimit për punonjës janë përgjysmuar. Sipas INSTAT, në vitin 2018, kostot e trajnimit dhe shpërblimit për punonjës ishin mbi 6 mijë lekë, ndërsa në vitin 2022, vetëm 3800 lekë.
Bizneset në vend dhe në të gjithë sektorët, vitet e fundit po vuajnë mungesën e fuqisë punëtore, për të gjitha llojet e aftësive, por në sfond të kësaj problematike bizneset në Shqipëri ende vuajnë nga mungesa e parimeve për të mirëmbajtur burimet njerëzore dhe për rritjen e tyre profesionale.
Ekonomia shqiptare funksionon ende në bazë të një modeli që shfrytëzon krahun e lirë të punës, por teksa lënda e parë (njerëzit) po shterojnë, bizneset shqiptare i llogarisin punonjësit si kosto, në vend që të forcojnë menaxhimin e burimeve njerëzore dhe të rrisin produktivitetin nëpërmjet tyre.
Institucionet financiare ndërkombëtare, Banka Botërore dhe Fondi Monetar Ndërkombëtar, i kanë kërkuar qeverisë shqiptare nëpërmjet përfaqësuesve të tyre të rrisin vëmendjen ndaj kapitalit njerëzor, si e vetmja mënyrë për të rritur prosperitetin në vend dhe për të siguruar një rritje të qëndrueshme ekonomike./Monitor/