Norma maksimale e interesit rritet për overdrafte dhe karta krediti, ulet për kredi të mëdha konsumatore

Banka e Shqipërisë ka publikuar normat e reja tavan të interesit të kredisë konsumatore për gjysmën e dytë të vitit 2023.

Sipas ndryshimeve të përkohshme rregullatore që u miratuan në muajin mars, përditësimi i normës maksimale efektive të interesit për kreditë deri në 200 mijë lekë dhe për ato nga 200 mijë deri në 600 mijë lekë është pezulluar.

Kjo nënkupton se NEI maksimal për këto kredi do të qëndrojë për një vit në nivelet ku ndodhet aktualisht, përkatësisht 118.96% për kreditë deri në 200 mijë lekë dhe 47.07% për fashën nga 200 mijë deri në 600 mijë lekë.

Ndërkohë, për shumat deri në 200 mijë Lekë, NEI maksimal për overdraftet (paradhëniet) do të jetë 18.95%, nga 18.16% që kishte qenë për 6-mujorin e parë.

Për kartat e kreditit, NEI maksimal do të jetë 28.23%, nga 27.18% që kishte qenë për 6-mujorin e parë të vitit.

Për ovedraftet në intervalin 200-600 mijë lekë, NEI maksimal është rritur në 17.15%, nga 16.66% që kishte qenë në 6-mujorin paraardhës.

Ndërsa për kreditë me vlerë nga 600 001 deri në 2 000 000 lekë NEI maksimal do të ulet ndjeshëm në 17.27%, nga 23.63%, që kishte qenë për 6-mujorin e parë të vitit.

Norma efektive maksimale e interesit përfshin normën nominale të interesit, komisionet e aplikuara nga huadhënësi dhe të gjitha kostot e kredisë që i transferohen klientit.

Aplikimi i një norme tavan interesi për kreditë konsumatore në Shqipëri nisi në fillim të vitit të kaluar. Sipas Bankës së Shqipërisë, arsyeja kryesore ishte mbrojtja e konsumatorit nga normat potencialisht abuzive të interesit, të aplikuara kryesisht nga disa institucione financiare jobanka. Mbështetur në të dhënat e Bankës së Shqipërisë, normat efektive të interesit para hyrjes në fuqi të rregullores arrinin deri në 256% për kreditë në shuma të vogla dhe afate minimale maturimi.

Sipas rregullores “Për kredinë konsumatore dhe hipotekare”, NEI maksimal do të llogaritet nga Banka e Shqipërisë me bazë gjashtëmujore, mbështetur në të dhënat e Regjistrit të Kredive të administruar prej saj. Nivelet e NEI-t maksimal publikohen në fillim të çdo 6-mujori dhe bazohen në kreditë e disbursuara në gjashtëmujorin paraardhës.

Ky tregues ndërtohet si mesatare e normës efektive të interesit për secilin produkt dhe interval, e shtuar me një të tretën. NEI maksimal është i detyrueshëm për t’u respektuar nga të gjitha bankat dhe institucionet financiare të licencuara për aktivitet të huadhënies në Shqipëri.

Megjithatë, në muajin mars të këtij viti, Këshilli Mbikëqyrës i Bankës së Shqipërisë miratoi disa ndryshime në rregulloren “Për kredinë konsumatore dhe kredinë hipotekare”.

Ndryshimet parashikonin pezullimin e ndryshimeve për një vit në NEI-in maksimal për kreditë e vogla konsumatore dhe shtimin e një intervali të ri të shumave për llogaritjen e NEI-t maksimal, në fashën 600 001 deri në 2 000 000 lekë.

Ndryshimet në rregullore ishin kërkesa këmbëngulëse e institucioneve të mikrofinancës në vend. Sipas tyre, aplikimi i një fashe të vetme për NEI-n maksimal nga 200 mijë lekë deri në 2 milionë lekë, e ekspozonte mikrofinancën ndaj një konkurrence të pabarabartë me sektorin bankar, që ka kosto më të ulët të sigurimit të fondeve, falë mundësisë për të pranuar depozita nga publiku.

Ndërkohë, rritja e normave të interesit vitin e kaluar i vështirësoi më tej gjërat, sepse rriti koston e sigurimit të fondeve për institucionet mikrofinanciare, ndërsa NEI maksimal ka ardhur gjithmonë në ulje, sidomos për shkak të ndikimit të kredive konsumatore në këto shuma të dhëna nga bankat tregtare./Monitor/