Pas hetimit të konkurrencës, reagon Conad: Nuk kemi pozitë dominuese, nuk fiksojmë çmimet

By Pa frike Last updated Gus 6, 2018 203

Një vendim i Autoritetit të Konkurrencës për të hapur një hetim paraprak në tregun e tregun e tregtimit të produkteve ushqimore, të cilat mbartin markën “Conad” për kufizim të konkurrencës dhe imponim të sasisë, çmimeve të shitjes apo fushatave të marketingut nga ana e “Conad Albania”, kundrejt dyqaneve franchising, ka ngjallur reagimin e Conad Albania. Pietro Tafuni, Administrator i “Conad Albania” shprehet se e gjen të çuditshëm këtë hetim, duke theksuar se janë pikërisht shifrat e tregut ato që tregojnë se nuk ndodhemi përballë një pozite dominuese, ndërkohë që marrëdhëniet me dyqanet franshising rregullohen përmes kontratave jo detyruese.

“Nuk kemi pozitë dominuese në treg”

Autoriteti i Konkurrencës, me një vendim në fillim të korrikut, njoftoi hapjen e një hetimi paraprak për ndërmarrjen “Conad Albania”, nën argumentin se mund të jemi përpara një kufizimi konkurrence. Pietro Tafuni, administrator i “Conad Albania”, në një intervistë për “Monitor”, shprehet se e gjen të çuditshëm këtë hetim, duke theksuar se janë pikërisht shifrat e tregut ato që tregojnë se nuk ndodhemi përballë një pozite dominuese. Ai shpjegon se kompania ka një sistem të unifikuar çmimesh brenda supermarketeve në pronësi, ndërkohë që për ato që janë vetëm mbajtëse të tabelës, ka një kontratë që rregullon këtë marrëdhënie. Në totalin e tregut për nga numri i njësive, “Conad” zotëron vetëm 5% të tyre, ndërsa në totalin e shitjeve vetëm marka “Conad” ka 1% të tregut. Këto shifra, sipas Tafunit, tregojnë se jemi larg një pozite dominuese në treg.

Pak kohë më parë, Autoriteti i Konkurrencës vendosi që të hapte një hetim për “Conad Albania” për të bërë një vlerësim mbi mundësitë e kufizimit të konkurrencës. Cili është komenti juaj për këtë hetim?

Edhe pse e gjejmë të çuditshëm hetimin e Konkurrencës, qëndrimi ynë do të jetë qëndrim bashkëpunues dhe do të japim informacionet që hetimi kërkon. Pse na duket i çuditshëm ky hetim? Sepse niset pikërisht nga premisa se “Conad” ka një pozicion dominues në treg. Tregu shqiptar përbëhet nga dy lloj dyqanesh. Ato që mund t’i quajmë supermarkete, pra dyqane ku konsumatori merr vetë nga raftet produktet që do dhe kalon te kasa dhe i dyti është dyqani klasik, ku pronari i dorëzon mallin qytetarit. Nga informacionet apo përballjet me sistemin e shpërndarjes, vlerësohet se numri i supermarketeve në Shqipëri është diku te 800 dhe është shumë i fortë formati i dyqaneve klasikë të lagjes. Ky është një sistem që po evoluon nga viti në vit, por kjo është panorama që kemi aktualisht. Vetë “Conad” ka dy lloj dyqanesh me markën e tij. Ato që janë dyqane në pronësi në sistemin “Food Trade” dhe ato që janë franchising (entitete juridike të pavarura që përfitojnë të drejtën e markës kundrejt një kontrate) që përdorin tabelën “Conad”. Edhe nëse i konsiderojmë bashkë këto dy tipologji, janë gjithsej 37 dyqane, nga të cilat 13 janë në pronësi dhe 24 janë franchising. Kështu që 37 dyqane në 800 janë 4-5% e tregut. Sot, shoqëri të tjera në Shqipëri kanë numra më të lartë se tanët. Në ligjin dhe direktivën europiane nuk ka asnjë pikë që thotë se pas këtij numri, ka pozicion dominues. Megjithatë, në studimet e sektorit apo në sjelljet e autoriteteve garante të vendeve të tjera, flitet për pozitë dominuese, kur kalohet 50%. Nisur nga shifrat, “Conad” nuk është shoqëria që ka një numër të tillë. Në konfrontim me të tjerë, kemi aktorë më të mëdhenj në treg, por as ata nuk kanë pozicion dominues. Vetë tregu i prodhimit dhe shitjes së ushqimeve është aq i fragmentarizuar dhe me qindra apo mijëra operatorë, sa nuk lë hapësira për pozicion dominues. Duke lexuar vendimin e Konkurrencës, nga ku është marrë nxitje për nisjen e hetimit, thuhet se është bërë mbi bazën e “një kërkese të rrjetit OECD-GVH/RCC, ku ka pasur interesim lidhur me rastin ku rrjetet e supermarketeve kanë pozitë dominuese dhe mund të abuzojnë me pozitën dominuese”. Është totalisht e ligjshme që Konkurrenca të bëjë një skanim të tregut shqiptar dhe ne do ishim të parët që do të ishim të kënaqur, sepse të njohim tregun për ne që operojmë në të është e rëndësishme. Kjo do të na jepte shifra të sakta, për të cilat vuan sot ky sektor, pasi për fat të keq, sistemi statistikor është ende i pasaktë dhe me mangësi. Një autoritet mbi palët që kërkon të bëjë një analizë të tregut do të sillte vetëm vlerë.

Në vendimin ku hapet hetimi ka disa elemente që lidhen me marrëdhënien që keni ju me dyqanet mbajtëse të markës Conad, që është pjesa e çmimeve? A impononi çmime në këto dyqane?

Dyqanet franchising janë pjesë e rrjetit tonë dhe marrëdhënia që kemi me ta ndërtohet në bazë të një kontrate ndërkombëtarë ku, nga njëra anë, “Conad” i jep palës tjetër mall dhe shërbime, por sidomos i jep tabelën e vet “Conad”. Meqenëse i japim tabelën tonë që është vlerë dhe kemi një kontratë, duhet që edhe të respektohen disa rregulla. E para, kërkojmë që dyqani të respektojë një format. Pra një prezencë të produktit të markës që, në këtë rast, është marka “Conad”, por sidomos të paraqesë atë që është vlera strategjike e kësaj marke në Shqipëri, që është të japë siguri ushqimore dhe cilësi për konsumatorin. Kjo është një nga kërkesat që ne kemi ndaj rrjetit që mban markën “Conad”. por nuk është pronë e jona. Gjithsesi, për sigurinë ushqimore, jemi ne ata që i kontrollojmë, edhe ata që nuk janë në pronësi. Për këtë pjesë, jemi shumë të rreptë, sepse kemi shërbimin tonë inspektues. Kontrata, si element legal, ka dy detyrime. E para që fletëpalosjet ku jepen ofertat, duhet të merren për bazë dhe dyqanet të respektojnë çmimet e vendosura në to, sepse është një premtim që ne ua kemi bërë klientëve tanë. Kushti i dytë është që duhet të ketë disa produkte “Conad”, pra një përqindje të caktuar në dyqan. Kërkojmë që minimalisht 50% e blerjeve nga franchising të jenë bërë te ne, pra te magazina qendrore. Më pas, si shoqëri, ne u japim edhe shërbime franchising-eve tanë që është i njëjti, si te dyqanet në pronësi që është këshillimi i çmimeve. Ky është fryt i kërkimeve dhe marketingut.

Pra ju nuk impononi çmime, thjesht i këshilloni, që do të thotë se dyqanet mund t’i marrin ose jo për bazë sipas situatës?

Ne nuk i imponojmë çmime rrjetit të franchising, mbajtësve të markës, thjesht u japim çmime të këshilluara, të cilët ata kanë të drejtën t’i ndryshojnë, nisur nga kostot e tyre dhe praktikisht e bëjnë këtë. Sot, nëse shkojmë në dyqanet “Conad”, jo të gjithë kanë të njëjtin çmim për të njëjtin produkt. Kuptohet tek ato në pronësi, diferencat janë shumë të vogla, sepse edhe për hir të menaxhimit, sistemi unifikohet. Në ato që janë franchising, çmimet janë të këshilluara. Për komoditetin e vet, dyqanet “Conad” ndjekin këshillimin nga zyrat tregtare këtu, por nuk është detyrim. Thjesht përdorin shërbimin që u japim, sepse ne këtu ndjekim edhe çmimet e konkurrencës, pasi kemi njësi të dedikuar ndërkohë që dyqanet e tjera mund ta kenë të vështirë ta bëjnë këtë ndaj parapëlqejnë të ndjekin këshillimin tonë. Në fakt, sipas Konkurrencës, ka edhe diçka tjetër që lidhet me sasinë. Ne nuk detyrojmë sasitë dhe çdo dyqan mund të blejë sasitë që ai mendon të arsyeshme, në bazë të shitjeve të tij, duke respektuar atë kushtin që thamë që, 50% furnizim te “Conad”. Pra në finale le të ndalemi edhe te prodhimi i markës “Conad”. Produktin markë ne ua japim vetëm atyre që kanë tabelën “Conad”. Sot, prodhimi i markës përfaqëson mbi totalin e shitjeve, 20%. Ndaj përfaqësojmë 5% të tregut në numër dyqanesh dhe nga këto, vetëm 20% të shitjeve në këto dyqane janë prodhim i markës që, në fund të fundit, prodhimi i markës i bie të jetë 1% e tregut.

Të dhëna mbi tregun e Conad

Total supermarkete në treg 800
Totat supermarket “Conad” 37
Supermarkete në pronësi 13
Supermarkete franchising 24
Marka Conad mbi totalin e shitjeve në treg 1%