Qëllimet e Putinit kanë ndryshuar

Të dhënat e reja nga inteligjenca në dispozicion të zyrtarëve amerikanë dhe atyre perëndimorë sugjerojnë se Presidenti rus Vladimir Putin e ka zhvendosur fokusin e tij në luftën kundër Ukrainës drejt qëllimeve afatshkurtra.

Kjo është kryesisht për të konsoliduar kontrollin mbi territorin që forcat ruse e kanë pushtuar tashmë dhe për të forcuar ekonominë ruse, e cila po përballet me vështirësi serioze, thanë për CNN burime të shumta të njohura me përmbajtjen e raporteve të inteligjencës.

Kthesë nga vlerësimet e mëparshme

Kjo është një përmbysje nga vlerësimet e mëparshme të shërbimeve të inteligjencës amerikane dhe perëndimore, të cilat sugjeronin se Putin beson se situata në fushën e betejës është në favorin e tij, përkatësisht se ka vrullin dhe fuqinë njerëzore për një luftë të afatgjate kundër një Ukraine të dobësuar, me qëllim pushtimin e të gjithë vendit.

Perceptimi se Putini mund të ketë ndryshuar mendje përputhet me bindjen e Presidentit të SHBA-së, Donald Trump, dhe negociatorëve të tij se presidenti rus tani mund të jetë më i gatshëm të marrë në konsideratë një marrëveshje paqeje sesa më parë, thanë për CNN dy burime amerikane të njohura me bisedimet.

Propozimi amerikan është shumë bujar, por…
Por zyrtarët e lartë amerikanë mbeten skeptikë ndaj pretendimeve të Putinit gjatë negociatave se ai dëshiron një marrëveshje paqeje, edhe pse propozimi i SHBA-së është kryesisht në favor të Rusisë dhe përfshin njohjen e pjesës më të madhe të territorit që ajo ka pushtuar.

Besohet gjerësisht se edhe nëse Moska pranon versionin aktual të marrëveshjes, ajo më vonë mund të përpiqet të rifillojë luftën dhe të përpiqet të pushtojë më shumë territor ukrainas.

“Mendoj se ai po mendon tani – nuk do të thoja më modeste – por në terma të qëllimeve më të arsyeshme dhe më të afërta”, tha një zyrtar i lartë i inteligjencës perëndimore.

Një mundësi historike apo thjesht një pushim?
Presioni nga administrata Trump, e cila po kërcënon gjithnjë e më shumë me sanksione shtesë, dhe kriza ekonomike ruse mund ta vënë Putinin në një pozicion të vështirë. Në të njëjtën kohë, negociatat po theksojnë fuqimisht mundësinë e investimeve të mëdha SHBA-Rusi nëse lufta mbaron, gjë që SHBA-të e përshkruajnë si një “mundësi historike”.

“E gjitha varet nga ajo që SHBA-të sjellin në tryezë, në mënyrë që jo vetëm të portretizojnë fitoren në shtëpi, por edhe të ndiejnë vërtet se kanë arritur diçka mjaftueshëm të madhe për të justifikuar një armëpushim kuptimplotë dhe ndoshta një ditë të rifillojnë konfliktin”, tha i njëjti zyrtar i lartë i inteligjencës.

Burimi theksoi se Putini përmend shpesh rajonet nga të cilat “buron populli rus” dhe se ai ende mban një “qëllim afatgjatë”, pushtimin e pjesëve më të mëdha të Ukrainës, të cilën në ideologjinë e tij e sheh si “djepin e qytetërimit rus”.

“Moska është gati të luajë tani”
Një zyrtar i lartë evropian u pajtua se Moska aktualisht ishte e gatshme të “luante lojën” dhe të kufizonte përkohësisht qëllimet e saj në mënyrë që të përmirësonte marrëdhëniet me Uashingtonin, por paralajmëroi: “Është e qartë se ata nuk kanë hequr dorë nga qëllimet e tyre maksimaliste të luftës”.

“Kremlini shpreson që marrëdhëniet më të mira do ta largojnë vëmendjen nga lufta, pas një pauze taktike, dhe se më pas do të jetë në gjendje të arrijë qëllimet e Putinit përmes një kombinimi të forcës ushtarake, presionit ekonomik, propagandës informative dhe ndikimit politik – jo vetëm në Ukrainë, por edhe më gjerë”, tha i njëjti zyrtar evropian.

Këshilltarët e Trump u paralajmëruan: Putin do të përpiqet të përfitojë nga rrëmuja
Në fiillim të këtijë viti, shërbimet e inteligjencës amerikane i paralajmëruan këshilltarët aktualë të Trump se kontrolli mbi Ukrainën mbetet përparësia kryesore e Putinit, menjëherë pas mbijetesës së regjimit të tij. Ata paralajmëruan gjithashtu se udhëheqësi rus do të përpiqej të shfrytëzonte çdo shenjë që administrata e re po nxitonte drejt negociatave, tha një burim i njohur me bisedimet.

“Putini ka ndryshuar mendje sepse beson se në anën tjetër është një president amerikan që nuk e di çfarë po bën dhe që është i përqendruar në fitore të shpejta”, tha kongresmeni demokrat Jason Crow, anëtar i Komitetit të Inteligjencës së Dhomës së Përfaqësuesve.

“Putin beson se mund të arrihet një marrëveshje që thjesht nuk do të zbatohet,” shtoi Crow.

Ukraina kërkon garanci sigurie
Në negociatat që filluan nën presidencën e Trump, udhëheqja ukrainase ka kërkuar vazhdimisht ndihmë dhe garanci për sigurinë nga SHBA-ja dhe Evropa, si pjesë e një marrëveshjeje të mundshme. Kjo do ta pengonte Rusinë të fillonte një luftë përsëri, edhe nëse Ukraina dorëzonte një pjesë të territorit të saj.

“Qëllimi i Rusisë është të fitojë sa më shumë territor të njohur ndërkombëtarisht dhe ta lërë Ukrainën sa më të dobët të jetë e mundur”, tha një zyrtar i lartë amerikan.

Zyrtari shtoi se nuk kishte “asnjë tregues” se Putini mund të pushtonte të gjithë Ukrainën, veçanërisht kur forcat e tij kanë dështuar prej kohësh të përparojnë në vijën e frontit.

“Llogaritja e asaj që Putini mund të arrijë ende në këtë pikë ndoshta ka ndryshuar, pjesërisht sepse ekziston dëshira për t’i dhënë fund luftës”, tha i njëjti zyrtar amerikan, duke shtuar: “Llogaritja nga ana amerikane ka ndryshuar krahasuar me administratën e mëparshme, gjë që ndoshta ndryshon edhe llogaritjen ruse”.

Fokus në pesë rajone

Diskutimet rreth kufijve territorialë janë përqendruar në pesë zona ku Rusia ka kontrollin më të fortë, përfshirë Krimenë, të cilën Putini e aneksoi në vitin 2014. Trump ka deklaruar se Ukraina nuk do të rifitojë shumë nga territori që humbi.

Javën e kaluar, zëvendëspresidenti JD Vance tha se SHBA-të prisnin një armëpushim përfundimtar “diku afër” vijave aktuale të betejës, me “disa shkëmbime territoriale”.

“Kjo marrëveshje paqeje ka të bëjë me ato pesë rajone, por përfshin shumë më tepër”, tha Steve Witkoff, negociatori i Trump, i cili është takuar tashmë me Putinin katër herë këtë vit, duke shtuar: “Mendoj se mund të jemi afër diçkaje që mund të jetë shumë e rëndësishme për të gjithë botën”.

Trump thotë se Krimea është ruse, por rusët po kërkojnë më shumë
Disa aleatë evropianë janë thellësisht të shqetësuar për kuadrin e propozuar, sipas të cilit SHBA-të mund të njohin territoret e pushtuara në mënyrë të paligjshme nga Rusia.

Trump tha se SHBA-të ishin gati të njihnin sovranitetin rus mbi Krimenë, ndërsa Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov tha se Moska dëshironte njohjen ndërkombëtare të të pesë territoreve ukrainase që Rusia kontrollon plotësisht ose pjesërisht, gjë që Kievi e ka refuzuar qartë.

Duke pritur një përgjigje nga Moska
Një tjetër zyrtar i lartë amerikan, Keith Kellogg, i dërguari i administratës amerikane në Ukrainë, tha pardje se administrata tani po pret vetëm një përgjigje nga Moska.

“Kemi njërën anë, Ukrainën, tani na duhet pala tjetër. Mendoj se jemi afër”, tha Kellogg për Fox News, duke shtuar: “Këto janë 100 jardët e fundit deri në finish. Dhe në ushtri, janë 100 jardët më të vështirë”, tha Keith Kellogg.

Dyshime se Putini me të vërtetë dëshiron paqe
Por zyrtarët politikë dhe të inteligjencës kanë dyshuar prej kohësh se Putini dhe rrethi i tij po negociojnë vërtet me mirëbesim, duke besuar se ata thjesht po përpiqen ta zvarritin dhe ta vazhdojnë fushatën ushtarake.

“Është koha ta trajtojmë Putinin si kriminel lufte mashtrues çfare dhe është,” tha senatori republikan Roger Wicker, kryetar i Komitetit të Shërbimeve të Armatosura të Senatit. Wicker i tha Trump këtë javë se “Shtetet e Bashkuara nuk duhet të lejojnë veten të zvarriten nga Putini”.

Trump ka thënë vazhdimisht se beson që Putini dëshiron paqe dhe ka shprehur optimizëm për një marrëveshje të mundshme, por të shtunën ai vuri në dyshim qëllimet e vërteta të udhëheqësit rus.

“Ndoshta ai nuk dëshiron t’i japë fund luftës, ndoshta thjesht po më pengon dhe ne duhet të merremi me të ndryshe – përmes ‘sanksioneve bankare’ ose ‘sanksioneve dytësore’?” u shprehë Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, përmes rrjetit social Truth pas takimit me Presidentin ukrainas, Volodymyr Zelenskyy, në Vatikan.

Kremlini: Asgjë brenda natës
“Ne e kuptojmë që Washingtoni dëshiron të arrijë sukses të shpejtë në këtë proces. Por shpresojmë që të ketë një vetëdije se zgjidhja e krizës ukrainase është shumë komplekse për t’u arritur brenda natës. Ka shumë detaje dhe gjëra të vogla që duhen zgjidhur para një marrëveshjeje”, tha së fundmi zëdhënësi i Putinit, Dmitri Peskov.

Në atë reagim, Presidenti Trump iu referua gjithashtu sulmeve të fundit ruse në Kiev dhe vende të tjera, të cilat u përmendën gjithashtu nga një burim i inteligjencës perëndimore si provë se Putini nuk dëshiron realisht një armëpushim.

“Por nëse ka diçka në tryezë që është shumë e mirë për ta refuzuar, besoj se ata mund të jenë në gjendje të ndryshojnë mënyrën e tyre të të menduarit,” tha një zyrtar i lartë i inteligjencës perëndimore.