Ndryshe nga ditët e festimit me shapmanjë dhe gojën e shthurrur kundër Bashkimit Europian, sot ndonëse ende nuk ka një datë për konferencën e parë ndërqeveritare edhe pas miratimit të djeshëm të paketës së zgjerimit të vitit 2021, përfshirë dhe Raportin vjetor për Shqipërinë, dhe kur Ambasadori i BE në Tiranë, Luigi Soreca e tha qartë se tani është koha që BE të mbajë premtimin, Kryeministri Edi Rama thotë se duhet durim duke konkluduar se Shqipëria i ka arritur rezultatet e është BE që nuk arrin rezultate.
“Dje KE miratoi paketën e zgjerimit të vitit 2021, përfshirë edhe raportin vjetor për Shqipërinë. Pas këtij takimi, unë do të prezantoj gjetjet kryesore të këtij raporti në Kuvend. Ballkani Perëndimor është përparësi për BE dhe vizita e presidentes së KE, Ursula von der Leyen, që e nisi vizitën nga Tirana, theksoi këtë angazhim për të ardhmen e Shqipërisë në BE. Gjatë vizitës së saj, ajo konfirmoi vendosmërinë e KE për të ecur përpara me konferencat e para ndërqeveritare me Shqipërinë dhe RMV përpara fundit të vitit.
Në raport thuhet se Shqipëria i ka përmbushur kushtet që ishin përcaktuar nga këshilli. Ne theksojmë se konferenca e parë ndërqeveritare duhet të mblidhet sa më shpejt të jetë e mundur dhe para fundit të vitit. Shtyrjet ose vonesat do të kenë ndikim negativ për besueshmërinë e BE. Sa i përket sundimit të ligjit, raporti tregon se ka pasur rezultate konkrete për Reformën në Drejtësi dhe Vettingun. Ka bërë përparim në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, duke krijuar ato trupa të reja të specializuara për zbatimin e ligjit dhe duke marrë pjesë në formë aktive në një sërë operacionesh ndërkombëtare të sundimit të ligjit, gjë që ka çuar në disa arreste. Por kjo punë duhet të vijojë. Ne presim që të ketë një ecje në zbatimin e ligjit. Thuhet se Shqipëria është 100% në përputhje me politikën e BE, sa i përket politikës së jashtme,” tha Ambasadori duke mos harruar lirinë e fjalës, për të cilën ka shqetësime.
“Sulmet verbale dhe fushatat e baltosjes kundër gazetarëve nuk duhet të vijojnë. Duhet pavarësi dhe standarde profesionale për gazetarët, ashtu siç duhet parë dhe aspekti financiar. Duhen ndryshime të mundshme për ligjin e medias, që duhet të jenë në përputhje me atë që thotë Komisioni i Venecias. Sa i përket pakicave, duhen miratuar ligjet që kanë të bëjnë me ta, si dhe shpronësimi apo kompensimi, duhet të avancojnë. Sa i përket kritereve ekonomike, thuhet se qeveria dhe BSH kanë marrë veprime të shpejta për të mbështetur familjet pas krizës së pandemisë.”
Komisioni, thekson Ambasadori i BE në Tiranë, është i mendimit se ka ardhur koha për të pasur konferencën ndërqeveritare para fundit të vitit.
“Është vendimtare që Shqipëria të vijojë me përmbushjen e kushteve. Fusha kyçe për këtë është procesi i Vettingut dhe zgjatja e tij. Integrimi Evropian po jep rezultate dita ditës dhe ndodh dita ditës, duke përmirësuar jetën e shqiptarëve. Jemi besimplotë dhe shpresëplotë që qeveria dhe Kuvendi, por edhe institucionet e tjera, janë të gatshëm të bëjnë punën e tyre, dhe duke bërë këtë gjë integrimi të mund të arrihet,” tha Ambasadori i BE, Luigi Soreca duke përfunuduar:
“Unë mendoj që integrimi ndodh dita ditës, Shqipëria po integrohet në BE edhe në sajë të shkëmbimeve të frytshme. Shqipëria ka dhënë rezultatet, është koha që BE të mbajë premtimin. Të lexojë raportin dhe të gjejë në të pikat e forta për të kaluar atë ngërc që ka mbetur.”
Ndërsa Kryeministri Edi Rama vlerësoi se Shqipëria ka arritur rezultatet e kërkuara, por është BE ajo që nuk po arrin rezultate.
“Ka një nuancë që duhet theksuar në fjalën rezultat. Shqipëria i ka arritur rezultatet është BE që nuk arrin rezultate. Është KE që ka thënë duhet të ulemi dhe nuk po ulet. Rezultatet që ka arritur Shqipëria janë këtu. Nëse ne vijojmë procesin e reformave dhe KE, gjykatësi i vetëm objektiv në këtë proces, nëse ne vijojmë të bëjmë përparim, këto nuk i bëjmë se do marrim provimin atje, por që këto përparime të qëndrojnë këtu. Janë rezultate të arritura këtu. E zëmë se BE do vijojë të bëjë këtë punë edhe 10 vjet të tjera. Po po po folim… çdo bëjmë ne, do i lëmë punët? Po kujt do i bëjmë dëm? Do humbasin gjumin në Berlin e Paris? Do i bëjmë dëm vetes. BE na ndihmon me instrumentat, me dijen e madhe për sesi bëhen këto punë dhe me gjykimet e kritike dhe me financimet e veta. Nëse këtu sot dikush duhet të japë llogari pse s ka arritur rezultate është BE. Gjërat kanë logjikën e tyre në BE dhe ne duhet ta pranojmë. Sot ajo familje ka ca probleme që nuk ia kemi krijuar ne dhe nuk ia zgjidhim dot ne,” u shpreh Edi Rama dhe ndonëse e vlerëoi se Shqipëria ka bërë hapa përpara për çeljen e negociatave dhe këto përpjekje sipas tij janë vlerësuar nga Komisioni Evropian, e pranoi se Shqipëria nuk është gati për t’u anëtarësuar në BE.
“Komisioni rikonfirmon bindjen e vet se Shqipëria e ka përmbushur të gjitha kushtet për të nisur dhe formalisht atë që është vendosur më parë në këshillin Evropian dhe për të ndërmarrë së bashku me BE-në, diskutimin e anëtarësimit. Po ashtu, dua të theksoj diçka që e kam theksuar vijimësisht në të gjitha instancat dhe në forumet e nivelit të lartë të pjesëmarrjes së vendit tonë dhe në takimet e mia bilaterale me liderat e BE. Ne gjejmë te KE, një partner të drejtë, të paanshëm, një partner rigoroz që e vlerëson progresin duke u bazuar në hulumtimin e fakteve në terren dhe për këtë arsye nuk ka dhe nuk gjendet në asnjë kryeqytet të vendeve anëtare një strukturë e ngjashme apo që mund ta konkurrojë për nga cilësia e hulumtimit dhe drejtësia e gjykimit delegacionin e KE dhe të BE këtu në vendin tonë.
Bëhet fjalë për një skuadër të madhe për të monitoruar gjithçka ndodh. Kur dëgjoj pranë afateve dhe ditëve se në një vend dhe në një vend tjetër ngrihen pretendime, këto janë politikë, s’janë gjykime teknike. Ndërkohë që të gjitha të tjerat janë interferenca në proces me natyrë politike të kuptueshme. Nuk ka krahasim fare se çfarë përfaqëson komisioni në pikëpamjen e objektivitetit. Dua të them se së pari raporti e vulos objektivisht se Shqipëria vjen nga një proces zgjedhor i pa diskutueshëm në pikëpamjen e integritet dhe përputhjen me standardet dhe rekomandimet e BE. Shqipëria ka nisur të përparojë në reformat kyçe, që janë në thelb reforma të shtetrrethimit dhe konsolidimit të demokracisë, si Reforma në Drejtësi, ku procesi i vetingut referohet si sukses, ku lufta ndaj krimit të organizuar dhe korrupsionit regjistrohet si një luftë që përparon. Progresi në funksion të një ekonomie funksionale tregu përtej të gjitha pengesave dhe goditjeve nga pandemia referohet si një përpjekje që përparon.”
Nga ana tjetër, tha Rama, Raporti i Progresit nuk është një dokument që bën vlerësime pozitive, por është dokument që nxjerr në pah sfidat, problemet dhe çështjet që duhen përparuar më tutje.
“Shqipëria sot nuk është një vend që mund të bëhet anëtare me të drejta të plota të BE, edhe sikur të donin të tjerët, por kjo do të thotë që për të shkuar në atë pikë ne duhet të vazhdojmë përpjekjet. Ne nuk duhet të vlerësojmë dhe gjykojmë përpjekjet tona në bazë të sa, si, pse hapet apo nuk hapet drita jeshile në kohën që ne e meritojmë sipas komisionit.
Ne nuk e bëjmë këtë për ta, por për veten tonë, për fëmijët tanë, që gjeneratat e tjera të kenë një shtet që është i denjë për BE. Dhe si e tillë Shqipëria më pas të ulet me dinjitet si i barabartë në tryezën e BE. Kjo është një proces me sfida, por është e vetmja rrugë, s’ka mundësi, anashkalim e shmangie që na çon aty ku Shqipëria e meriton, shqiptarët e meritojnë.”
Edi Rama: Pa patronazhistët, ne do të ishim foltore!
Kryeministri Edi Rama edhe me këtë rast tha se është krenar me patronazhistët ndonëse ishin pjesëe e kritikës në Raportin e KE, dhe e pranoi se pa patronazhistët PS do të ishte thjeshtë një foltore. Madje ishte i prerë se do të vijojë t’i përdorë edhe në zgjedhjet e radhës.
“Nuk ka parti politike pa patronazhistë, kudo në botë. Mund të kenë emra të ndryshëm, por patronazhimi është infrastruktura e një partie që hyn për të fituar zgjedhjet. Unë jo vetëm jam krenar, por jam edhe më shumë krenar për ta se para zgjedhjeve. Pa ta ne nuk do të ishim një makineri e pathyeshme, por do të ishim një foltore. Ndërkohë që raporti flet për pretendime që po hetohen, jo për patronazhistë, apo socialistë. Nuk ka pasur asnjë problem në dëme personale.
Kur flet për kartë identiteti, flet për një kartë që mban brenda të dhëna sensitive për personin, shëndetësore, financiare, sociale. Karta jonë është një targë, që s’ka brenda asgjë. Pra, nuk do të thotë asgjë nga pikëpamja e dëmeve sensitive. Të dhënat kanë qenë në internet prej vitesh. Ato nuk janë të vlefshme dhe nuk kanë asnjë lloj peshe dhe nuk duhen në punën e patronazhizmit. Për këtë arsye, ne nuk kemi pasur në bazën tonë të të dhënave këto elementë, por le të hetohen deri në fund. Që ta mbyll jam shumë krenar për patronazhistët, edhe më krenar se ç’isha para zgjedhjeve. Do të kishim marrë 77 mandate, nëse shumë nga ata që votuan nuk do të kishin ngatërruar numrin e deputetit me numrat e partive të tjera. Në këtë aspekt kontributi i patronazhistëve është i pakrahasueshëm,” u shpreh Edi Rama pa sqaruar se ku i morën patronazhistët të dhënat nga gjendja civile, nga bankat këstet e kredive, nga Drejtoria e Rrugëve targat e makinave, nga hipoteka adresa e saktë e apartamenteve ku jetojnë dhe sipërfaqen e pronës që kanë e deri tek ata që i kanë me qira, ku 99% as vetë nuk i dinin deri sa u publikuan.
Kryeministri Edi Rama nuk u pajtua as me gjetjet e Raportit të Progresit të KE sa i takon lirisë së mediave në Shqipëri, ku theksohen tensionet mes aktorëve politikë dhe gazetarëve gjatë krizës COVID-19 dhe në kontekstin e zgjedhjeve parlamentare 2021.
“Nuk jam dakord personalisht për atë që thotë raporti. Nëse ka një vend që mund të thuash c’të duash e s’të hyn gjemb në këmbë, ky vend quhet Shqipëri. Por, pavarësisht se unë s’jam dakord, përgjejgjësia ime është të kuptojmë që në këtë familje, ka disa mënyra të të parit të gjërave që ne duhet të bëjmë tonat. Unë e kam nisur nga vetja. Unë s’kam dhënë ndonjë kontribut duke kthyer përgjigje sic i mendoj, si kam bërë më parë për t’ju vënë në pozitë, por si një individ që vjen nga ku keni qenë ju, por në fund të fundit më takon mua të shtrëngoj dhëmbët jo juve.
Në aspektin e antishpifjes nuk e kemi cuar përpara. Nuk e kuptoj shqetësimin. Nëse më thonë kemi shqetësim me pavarësinë e TVSH-së nuk di kur ka qenë ndonjëherë më i pavarur ky televizion. Për sa më takon mua, këtu liria e shpifjes është në nivelin e vet më të lartë. A ëshë kjo liri e medias? Nuk më duket por do adoptohemi, nuk kemi dy rrugë, qëllimi është të hyjmë në këtë familje. Nuk mund të proklamojmë sovranitet individual. Personalisht nuk më pëlqen qasja e tyre, në raport me situatën e shpifjes në Shqipëri,” tha Edi Rama një gjë që të gjith e dinin.
Ambasadori Soreca shprehu gatishmërinë e BE nëse i kërkohet asistencë në lidhje me debate të caktuara, të ofrojë ndihmë por këtë e refuzoi Kryeministri Edi Rama
“Shqipëria është pjesë e politikës së zgjerimit dhe ku je pjesë e lojës nuk ndryshohen rregullat gjatë lojës. Është shkruar e zeza mbi të bardhë që të gjitha kushtet janë përmbushur dhe vazhdohet përpara. Ne po punojmë fort që Shqipërisë t’i japim atë që meriton, Konferencën e parë Ndërqeveritarë në fund të vitit.
Ne kemi vijuar të përmendim dialogun dhe konsensusin nëpërmjet partive politike, e kemi mirëpritur rikthimin e opozitës në Kuvend. Ne inkurajojmë të dyja palët që të ulen në tryezë dhe të diskutojnë temat që vihen në diskutim, kështu funksionon demokracia. Nëse na kërkohet asistencë ne do të jemi të gatshëm të ndihmojmë për të gjithë spektrin politik në Shqipëri,” tha Ambasadori i BE, Luigi Soreca, ndërsa Edi Rama e bëri të qartë se për aq kohë sa ai do të jetë kryeministër dhe kryetar i PS, nuk do të ketë më takime me opozitën me ndërmjetësimin e partnerëve.
“Nuk është e lehtë të thuhet është kjo, kjo dhe kjo, e në fund fare kur i kapërcen të gjitha del një tjetër andej që bllokon një tjetër dhe të thonë që prit njëherë se janë ata të dy. Maqedonia e Veriut, e ka marrë statusin e kandidatit kur kryeministri aktual i Maqedonisë së Veriut ishte në gjimnaz, ka edhe më keq. Duhet durim, ne do të bëjmë tonën. Çdo vit duhet të arrish objektivat që të kesh shenja pozitive.
Ne kemi punë tonë. KE ka punën e vet dhe ne kemi punën tonë. Kushtetuta nuk ka asnjë problem që mund të justifikojë problemet që krijohen nga mos respektimi i saj. Vetëm biblën dhe kuranin s’mund ta ndryshojmë e të tjerat mund t’i ndryshojmë. Së treti, një reformë e thellë kushtetuese mund të ketë vend për diskutim, por është një ndërmarrje që kërkon angazhim të një natyre tjetër. Unë jam për ndryshimin dhe them se gjithmonë ka mundësi për të bërë ndryshim.
Nevoja për ndryshim dhe dyshimi për çfarë ke rreth e rrotull janë shtysa për të shkuar përpara. Nuk jemi në këtë moment sot dhe nuk është në vizionin apo qëllimet tona, për këtë ndryshim pasi nuk na duket një domosdoshmëri e kohës sot. Nëse të tjerët kanë ide të kësaj natyre jemi të hapur ta diskutojmë. Në këtë vend, dialog mes qeverisë dhe opozitës në anglisht nuk do të bëhet më. Nuk kemi arsye të vendosim në pozitë partnerët tanë,” tha Kryeministri Edi Rama duke përfunduar:
“Ne nuk kemi pse të flasim anglisht, por shqip, se ne kemi gjuhën tonë. Dialogje më anglisht mes shqiptarësh mund të ketë, por pa praninë time dhe të PS për aq kohë sa Shqipëria do të drejtojë vendin dhe unë do të jem në krye të saj.”