Rihapja e ankandit të obligacioneve 7 vjeçare, sërish interes i lartë nga investitorët
Interesi i investitorëve për obligacionet e qeverisë shqiptare ngelet i lartë, në kërkim të përfitimeve sa më të larta në periudhën kur normat e interesit janë në nivele më të ulëta se kurrë më parë.
Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, në rihapjen e ankandit të obligacioneve 7 vjeçare që u zhvillua ditën e hënë u paraqitën kërkesa për të blerë me një vlerë totale prej afro 5.6 miliardë lekësh, nga 4.5 miliardë lekë që ishte shuma e shpallur për financim.
Në fund, Ministria e Financave vendosi të pranojë një shumë më të lartë se ajo e shpallur, për afro 4.9 miliardë lekë. Duke qenë rihapje, kuponi i obligacioneve ishte i njëjtë me atë të ankandit fillestar të zhvilluar në muajin mars, në nivelin 4.25%. Ku kupon është lehtësisht më i ulët krahasuar me nivelin 4.38% të ankandit të mëparshëm, që ishte mbajtur në shtator 2020. Megjithatë, një kthim vjetor në këto nivele duket se është tërheqës për të gjitha kategoritë e investitorëve.
Për individët që nuk kanë qëllim t’i përdorin në një afat të shpejtë kursimet e tyre këto yield-e janë ndjeshëm më të larta krahasuar me ato që ofrojnë depozitat bankare. Sipas të dhënave nga Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare (AMF), për tremujorin e parë të këtij viti blerjet e obligacioneve në tregun primar nga individët arritën në 2.73 miliardë lekë ose rreth 22 milionë euro. Statistikat tregojnë se investimet e individëve në këto instrumente u rritën me 25.2% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Mbështetur në të dhënat e Ministrisë së Financave, individët, në mënyrë direkte apo nëpërmjet bankave, mbanin rreth 17% të stokut të borxhit të brendshëm publik në fund të muajit mars 2021. Në vlerë, kjo përkthehet në afërsisht 110 miliardë lekë.
Ndër blerësit më të interesuar të obligacioneve afatgjata janë edhe fondet e pensioneve dhe të investimit në lekë. Në mungesë të alternativave të tjera të investimit financiar në monedhën vendase, këto fonde orientohen kryesisht drejt obligacioneve me afate të gjata maturimi, me qëllim rritjen e kthimit për anëtarët e tyre. Obligacionet janë instrumenti kryesor në portofolin e fondeve të investimit në lekë, me një përqindje kundrejt totalit të aktiveve në intervalin mes 60% dhe 86%, në varësi të fondit.
Edhe për vetë bankat një normë e tillë kthimi janë mjaft të kënaqshme, duke llogaritur shkallën më të ulët të rrezikut krahasuar me kreditimin e subjekteve private. Të dhënat e paaudituara nga Shoqata Shqiptare e Bankave tregojnë se në fund të marsit 2021 portofoli i letrave me vlerë të bankave arriti vlerën e 594 miliardë lekëve, në rritje vjetore me 16%. Besohet se obligacionet e qeverisë shqiptare, përfshi këtu edhe ato në euro, kanë peshën kryesore në këtë portofol.
Investimi në obligacione ka gjithashtu avantazhin që këto instrumente janë të tregtueshme dhe zotëruesit e tyre mund t’i shesin, në momentin që kanë nevojë për likuiditetet e investuara në to. Megjithëse tregu dytësor në Shqipëri nuk është shumë i zhvilluar, sërish ai ofron mundësinë e tregtimit të këtyre instrumenteve, me kundërpalë kryesisht bankat tregtare./Monitor/
