Rritja e normave të interesit, bie numri i aplikimeve për kredi

Rritja e normave të interesit solli një rënie të kërkesës për kredi bankare vitin e kaluar.

Sipas Bankës së Shqipërisë, numri i aplikimeve gjithashtu ka rezultuar në rënie me 4.2% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë dhe me 2.6% krahasuar me gjashtëmujorin paraardhës. Rënia, sidomos në terma 6-mujorë, është ndikuar sidomos nga segmenti I individëve.

Gjatë gjashtëmujorit të dytë 2022, bankat raportuan se morën në shqyrtim gjithsej 64,338 aplikime për kredi, nga të cilat 8% i përkasin sektorit të “ndërmarrjeve” dhe 92% i përkasin sektorit të “individëve”. Krahasuar me një vit më parë, kjo shpërndarje është zhvendosur lehtë në favor të ndërmarrjeve.

Në totalin e aplikimeve të marra në shqyrtim gjatë periudhës, rezulton se rreth 20.2% e tyre janë refuzuar nga bankat. Kjo normë ishte 2.1 pikë përqindje më e lartë krahasuar me gjashtë muaj dhe 1.7 pikë përqindje më e lartë krahasuar me një vit më parë.

Kjo ecuri është diktuar nga rritja e normave të refuzimit për individët në nivelin 21.6% (nga 18.9% një gjashtëmujor më parë), ndërkohë që normat e refuzimit për kategoritë “ndërmarrje të vogla dhe të mesme” dhe “ndërmarrje të tjera” (kryesisht biznese të mëdha), kanë rënë respektivisht në nivelet 5.9% dhe 2.9%.

Norma totale e refuzimit për kredi nga bankat me kapital vendas ka vijuar prirjen rënëse të dy viteve të fundit, duke rezultuar në nivelin 4.6% (nga 6.3% gjashtë muaj më parë), ndërsa për bankat me kapital të huaj kjo normë është rritur në 28.5%, nga 24% që rezultonte gjashtë muaj më parë.

Vihet re se gjatë periudhës, të dyja grupet bankare duken më të fokusuara në kreditimin e segmentit të ndërmarrjeve, veçanërisht për ato të mëdha, norma e refuzimit për të cilat ka rënë si në terma gjashtëmujorë, edhe në terma vjetorë.

Përsa i përket segmentit të individëve, dy grupet kanë pasur qëndrime të kundërta. Bankat vendase kanë vijuar të lehtësojnë aksesin në kredi për individët, duke refuzuar vetëm 4.6% të aplikimeve, ndërkohë që bankat e huaja shfaqen më pak të interesuara ndaj këtij segmenti, duke refuzuar 28.5% të aplikimeve.

Sipas Bankës së Shqipërisë, nga analiza e mësipërme mund të arrihet në përfundimin se ecuria e aplikimeve të shqyrtuara nga bankat gjatë gjysmës së dytë të vitit 2022, tregon për një moderim të mëtejshëm të kërkesës së individëve, si në terma gjashtëmujorë ashtu edhe në terma vjetorë, ndërkohë që kjo kërkesë duket se është rikthyer në nivelet e një viti më parë në rastin e ndërmarrjeve.

Goditjet nga mjedisi i jashtëm në gjysmën e parë të vitit – që u përkthyen në rritje të shpejtë të çmimeve në vend, duke sjellë dhe nevojën për normalizimin e politikës monetare – duket se kanë rritur pasigurinë e individëve dhe ndërmarrjeve të vogla e të mesme, duke reduktuar dhe kërkesën e tyre për investime të financuara nga bankat.

Nga ana tjetër, dhe sektori bankar në vend mbetet përzgjedhës ndaj kërkesave për kredi të këtyre dy sektorëve dhe, ndryshe nga periudha e kaluar, duket se e ka rikthyer fokusin tek financimi i ndërmarrjeve të mëdha./Monitor/