Spanja është stacioni i 16-të botëror i korit “Siparantum”, ku ka aterruar për garën botërore “Sing for Gold”. Por, para saj janë edhe disa momente që shpërfaqin fuqinë e artit në shpalosje të identitetit të Kosovës. Parakalimi në Calella, nja 50 kilometra prej Barcelonës, merr me vete edhe rrëfime të tjera…
Janë qindra flamuj të vegjël që valëvitin rrugëve të qytetit katalonjas pasditen e së enjtes. Secili që mbahet prej tyre është në dorën e një koristi. Nga dritaret e ndërtesave a prej rrugëve, qytetarëve u zgjohet kureshtja për të parë se çfarë po ngjan. Shumë prej tyre edhe e përjetësojnë ndonjë moment duke shkrepur fotografi.
Formacionet korale prej 32 shteteve të botës ia kanë shtuar ngjyrat dy qyteteve bregdetare, Calellas dhe Barcelonës, që i ndan rruga prej 53 kilometrash.
Festë deri te “Sing for Gold”
Këngët që interpretohen rrugës në shumicën e rasteve janë festive. Shpesh kryejnë punë veç imazhet e flamujve. Ansamblet korale synojnë të shpërfaqin vendin e tyre. Aty zë vend edhe shteti më i ri i Evropës, Kosova. Megjithëse Spanja nuk i njeh si shtetas të Kosovës, ua njeh pasaportat anëtarëve të korit “Siparantum”, që po marrin pjesë në garën ndërkombëtare “Sing for Gold”, që organizohet nga rrjeti më i madh i festivaleve korale prej vitit 1988. Midis rrugicave të qytetit që në dokumente të shkruara figuron si vendbanim prej shekullit XII – përderisa në bazë të të dhënave arkeologjike vërtetohet se qe i jetueshëm edhe në antikitet – anëtarët e korit “Siparantum” kanë shpërfaqur faktin se janë pjesë e këtij organizimi. Ngjarja që po mbahet në dy qytete ka bashkuar koristë të nacionaliteteve, etnive e moshave të ndryshme. Në njëfarë forme është bashkuar bota e muzikës korale, ajo e koreve vullnetare.
Bashkimi i ngjyrave të botës korale
Parada është spektakël më vete, përderisa ceremonia hapëse e garës ndërkombëtare është mbajtur në parkun “Dalmau”. Koristët kanë ecur së bashku për nja 30 minuta për të arritur në parkun që gjendet në kodër të qytetit që rrahet nga Mesdheu. Aty janë nderuar nga organizatorët si artistë që bashkojnë ngjyrat e botës korale në një vend.
“Kosovo, mirë se vini!”, ka qenë përshëndetja që u është bërë koristëve kosovarë. Kur flamujt janë renditur afër skenës, secili korist e ka manifestuar njëfarë krenarie. Hapësirë interpretimi u është dhënë koreve të vendeve që tingëllojnë pak më ekzotike për Evropën si, Zimbabveja e Meksika. Që të dyja ansamblet kanë sjellë pak nga tradita e tyre.
“Shpresoj qe të kënaqeni këto ditë. Do të flas në gjuhen katalonjase pasi është gjuha e vendit tonë. Calella ofron shumë dhe shijojeni”, ka thënë kryetari i Calellas, March Buch. E ka potencuar çështjen e gjuhës në anglisht e në katalonjisht. Disi e ka sforcuar atë duke treguar se katalonjasit kanë identitet të vetin.
“Calella, Catalunia (Spanjë)” shkruhet në posterë të ngjarjes. Identiteti i katalonjasve manifestohet në çdo skaj. Por, në skaj nuk ka qenë flamuri i Kosovës në këtë ngjarje. Ka qëlluar të jetë bash në qendër.
“Për ne është një mundësi e madhe jo veç si ansambël, por edhe hapësirë që na ofron mundësi që të tregojmë se nga një vend i vogël mund të sjellim pak nga tradita jonë e muzikës korale jo veç si interpretues, por edhe pak krijimtari vendore”, ka thënë dirigjenti i korit “Siparantum”, Memli Kelmendi.
Ansambli koral i themeluar më 2016 tashmë ka bërë goxha reputacion në botën e kësaj muzike. Kjo shihet sa herë që ansambli prezantohet jashtë vendit.
“Puna jonë e vazhdueshme bashkë me sukseset që kemi pasur kanë bërë që të jemi në hartën e muzikës korale”, ka thënë Kelmendi. Të premten vonë Kori do të ketë një koncert miqësie ku do të interpretojë vepra ndërkombëtare e vendore. Bëhet fjalë për aso koncerte ku koret dëgjojnë performancat e njëra-tjetrës. E të shtunën në Barcelonë do të koncertojnë në garë me tetë kore të tjera. Bëhet fjalë për kategorinë e garuesve të të rriturve.
“Ne kemi punuar shumë para kësaj gare. Por, duhet ta dimë se konkurrenca është shumë e fortë”, ka thënë Kelmendi. Në këtë ngjarje janë mbledhur ansamble korale me përvojë të gjatë. Vetë Spanja ka kore me traditë të madhe. Barcelona është qytet që gëzon nam ndërkombëtar. Por fryma e një nevoje për shpërfaqje të identitetit katalonjas vërehet fort. Në çdo cep.
“Kultura lidh popujt, mos e keni hallin që s’ju njeh Spanja”
Një çift i veshur shik në orën 22:00 merr trenin në një prej lagjeve qendrore të Barcelonës për të udhëtuar rreth 30 kilometra në jug të qytetit për në shtëpinë e tyre buzë detit. Kur një grup nga Kosova i konsulton për linjat e këtij mjeti transportues për udhëtarë, që të dy bëjnë sytë katër. “Nga Kosova?”, bëjnë pyetjen konfirmuese. E kur pyeten nëse e dinë se ku i bie Kosova, përgjigjet me njëfarë toni sikur u ngelet hatri për pyetjen që marrin. Pensionistët ishin në një shfaqje teatri ku muzika e vallëzimi flamengo qenë baza. Thonë se për Kosovën kanë dëgjuar shumë e sidomos për luftën.
“E tash një kor nga atje të interpretojë në Barcelonë nuk është gjë e vogël”, thotë mësimdhënësja e pensionuar. Flokarta e flet anglishten më rrjedhshëm sesa bashkëshorti. E njeh goxha kulturën, sidomos baletin e operat. E gëzon fakti se një grup balerinësh nga Barcelona së fundmi kanë hapur festivalin “FemArt” në Prishtinë duke luajtur “Carmen”.
“Kultura lidh popujt, mos e keni hallin që s’ju njeh Spanja”, thotë ajo. E në atë moment bashkëshorti i saj, veteriner, përpihet nja tri herë. Më pas ia beh: “Spanja nuk ju njeh pasi ne katalonjasit duam të jemi shtet më vete”, thotë ai me bindje. Dyshja tregon se identiteti i tyre është i veçantë në raport me anën tjetër të Spanjës. E Kosova, e shpallur shtet i pavarur më 2008, këto ditë ka dërguar pika nga identiteti edhe në Gadishullin Iberik. Është identitet i të rinjve që çojnë përpara një kor vullnetar. Dhe këtë e bëjnë si pakkush duke dalë me vende të para në Kore të Jugut, Suedi, Belgjikë e vende të tjera. Spanja është shteti i 16-të ku “Siparantum” shpërfaq traditën e muzikës korale në Kosovë. Ajo ka nisur pas Luftës së Dytë Botërore, por hovin nuk e ka të vogël. As në baza vullnetare. E në këtë fundjavë Spanja pos pasaportave të Kosovës do të njohë edhe pak nga arti i saj./Koha/