Studimi/ FES: Viti 2019 nuk premton shumë për të mbështetur arsimin

Rritja e buxhetit për arsimin për vitin 2019 ishte ndër më të ulëtat në krahasim me ministritë e tjera, me buxhetin e buxhetit në vitin 2017, 38 miliardë në vitin 2018 dhe 39 miliardë në 2019. Ky buxhet tregon se edhe viti 2019 nuk premton shumë për të mbështetur arsimin, citon një studim i fundit i Institutit Friedriech Ebert në Tiranë.

Sipas studimit, Shqipëria shpenzon më pak në arsim sa i përket pjesës së PBB-së sesa vendet e tjera në rajon: 3.3%, krahasuar me 4.6%, që është përqindja mesatare e PBB-së e shpenzuar për arsimin në Europën Lindore.

“Reforma në arsimin e lartë (2015-2018) u përqendrua në monitorimin dhe vlerësimin ligjor të arsimit publik dhe privat, si dhe zhvillimin e kuadrit ligjor. Kjo reformë nuk ka dhënë rezultate pozitive. Mijëra studentë protestuan në dhjetor 2018 për të rritur cilësinë e arsimit të lartë, për të përmirësuar kushtet, për të zvogëluar taksat e studimit, për të rritur buxhetin për arsimin etj.”- citon studimi i publikuar së fundmi.

Më tej, në raport theksohet se Papunësia e të rinjve është shumë e lartë, dy herë më e lartë se shkalla e papunësisë kombëtare.

“Duke marrë parasysh shkallën e lartë të papunësisë së të rinjve, veçanërisht të atyre që kanë një diplomë në arsimin e lartë dhe kërkesat e punëdhënësve në tregun e punës, të cilat janë kryesisht për teknikët dhe specialistët, arsimi profesional është shpallur si një nga prioritetet të qeverisë në fushën e arsimit. Arsimi profesional është duke u stimuluar dhe përpjekjet për të përshtatur përvojat më të mira të vendeve perëndimore në këtë fushë po bëhen për të rritur trajnimin profesional të nxënësve në shkollat profesionale në përputhje me kërkesat e tregut” – thuhet në raport.

Megjithatë, shtohet se arsimi profesional po përballet ende me një numër vështirësish që lidhen me perceptimet e nxënësve, prindërve dhe tregut të punës për këtë lloj arsimi, numrin e ulët të studentëve të regjistruar në arsimin profesional, mungesën e ekspertëve të kualifikuar në këto shkolla dhe angazhimin e dobët të partnerëve socialë.

Sipas të dhënave të Agjencisë së Arsimit dhe Aftësimit Profesional, shton më tej raporti, nxënësit e shkollave profesionale përbëjnë rreth 20% të studentëve të regjistruar në arsimin e lartë. Ekzistojnë 40 shkolla të tilla, kryesisht në qytete, ku vetëm tre prej tyre përqendrohen në bujqësi dhe agrobiznes në zonat rural