Tregu “indiferent” ndaj valës inflacionit, yield-et e bonove 12-mujore pësojnë rënie
Tregu financiar shqiptar vazhdon të shfaqet indiferent ndaj shqetësimeve në rritje për një valë inflacioni.
Në ankandin e bonove me maturim 12-mujori të zhvilluar këtë javë, yield-et kanë pësuar madje rënie të mëtejshme. Sipas informacionit nga Banka e Shqipërisë, yield mesatar i ponderuar rezultoi 1.7%, nga niveli 1.77% në ankandin e mëparshëm, që ishte zhvilluar në fund të muajit shtator. Nga 9.7 miliardë lekë që kishte qenë shuma e shpallur për financim nga Ministria e Financave, në ankand u paraqitën kërkesa totale në vlerën e 11.25 miliardë lekëve.
Kjo dëshmon sërish se tregu financiar ngelet likuid dhe i gatshëm për të financuar nevojat e financimit të deficitit buxhetor. Sipas kalendarit të huamarrjes së Ministrisë së Financave, vlera totale e parashikuar për t’u financuar gjatë tremujorit të fundit të vitit do të jetë 68.2 miliardë lekë, duke përfshirë edhe rifinancimin e instrumenteve të maturuar. Shuma e financuar në tregun e brendshëm është 25% më e ulët krahasuar me tremujorin e tretë të vitit dhe 13% krahasuar me tremujorin e fundit të vitit të kaluar.
Pas pandemisë, yield-et e letrave të borxhit të qeverisë kanë ndjekur një tendencë të përgjithshme në rënie, pavarësisht rritjes së rreziqeve rreth ekonomisë së vendit dhe performancës buxhetore. Kjo erdhi falë injektimeve të mëdha të likuiditetit nga Banka e Shqipërisë, por edhe gjendjes së mirë të sektorit financiar, që deri tani nuk ka pësuar pasoja serioze nga kriza e pandemisë. Sinjalet për një rritje të inflacionit, për momentin nuk po reflektohen në ndonjë tendencë në rritje të yield-ve të ofruara nga investitorët për të financuar borxhin publik.
Në muajt e fundit, inflacioni po jep sinjale rritjeje, shkaktuar sidomos nga produktet ushqimore, energjetike dhe lëndët e para. Ekspertët e shpjegojnë rritjen e çmimeve kryesisht me pamundësinë e ofertës për t’iu përgjigjur mjaftueshëm përmirësimit të kërkesës globale pas zbutjes së krizës së lidhur me pandeminë. Pjesërisht, kjo po vjen edhe për shkak të një krize në zinxhirin e furnizimit, ku kapacitetet portuale dhe transportuese duken të pamjaftueshme për të përpunuar sasitë e nevojshme të mallrave që kërkojnë tregjet. Për muajin shtator, norma vjetore e inflacionit ishte në nivelin 2.5%, duke arritur nivelet më të larta që prej fillimit të 2017.
Në analizën e zhvilluar pas mbledhjes së fundit, të datës 6 tetor, Këshilli Mbikëqyrës i Bankës së Shqipërisë arriti në konkluzionin se vala e rritjes së çmimeve do të ndikojë inflacionin edhe në Shqipëri. Ky ndikim i krizës së çmimeve pritet të jetë i ndjeshëm, por kalimtar.
Në linjë edhe me parashikimet e institucioneve të huaja homologe, Banka e Shqipërisë pret që situata e çmimeve të ushqimeve dhe lëndëve të para të stabilizohet gjatë vitit të ardhshëm. Megjithëse efekti i rritjes së çmimeve pritet të jetë kalimtar, Banka e Shqipërisë nuk e përjashton që efektet e saj inflacioniste të kushtëzojnë një kthim të kursit të politikës monetare më shpejt nga sa parashikohej. Pavarësisht se rritja e normave të interesit mund të fillojë më herët nga sa mendohej, për momentin tregu financiar nuk po shpreh sinjale shqetësimi për një rritje të shpejtë tyre./Monitor/
