Shqipëria do të ketë një Zyrë Private Krediti, që do të bëjë vlerësimin e kredisë në gjithë sistemin bankar. Koncepti nuk është diçka e re, pasi diskutohet prej vitesh, në kuadër të planit të masave miratuar disa vite më parë, që synonin uljen e nivelit të kredive me probleme.
Banka e Shqipërisë, në raportin e saj vjetor të vitit të shkuar, ka dhënë detaje për mënyrën sesi ka ecur procesi për Byronë e Kredive, bashkëpunimin me institucionet ndërkombëtare financiare dhe bankat e nivelit të dytë, ku jepen detaje edhe për Zyrën Private të Kreditit apo ecurinë e procesit të trajtimit jashtëgjyqësor të kredimarrësve të përbashkët në vështirësi financiare.
Draft-rregullorja për kredimarrësit problematikë
Banka bën të ditur se aktualisht është në diskutim një projekt-rregullore e sapohartuar që synon të përcaktojë mënyrën e bashkëpunimit ndërmjet bankave, me qëllim krijimin e kushteve për trajtimin jashtëgjyqësor të kredimarrësve të përbashkët, që janë në vështirësi financiare.
“Qëllimi i rregullores është reduktimi i kredive me probleme dhe mbajtja nën kontroll e cilësisë së portofolit të kredisë, duke nxitur trajtimin e kredimarrësve në vështirësi financiare, nëpërmjet një bashkëpunimi të strukturuar dhe efektiv ndërmjet bankave. Kjo draft-rregullore është hartuar në frymën e ndëshkimit për bankat që nuk dëshirojnë të përfitojnë nëse nënshkruajnë marrëveshjen kuadër, si dhe për të tjerët që me nënshkrimin nuk do të jenë në përputhje me të gjitha kërkesat e marrëveshjes kuadër Mbikëqyrës”, vlerëson BSH.
Byroja e Kredive dhe Zyra Private e Kreditit
Një tjetër element ku ndalet raportimi i Bankës Qendrore për vitin e kaluar lidhet me Byronë e Kreditit. Sipas këtij raporti, lidhur me veprimtarinë e Byrosë së Kredive, është kryer pjesa e parë e rekomandimeve “Për përmirësimin e regjistrit të kredive”, si një nga përgjegjësitë e Bankës së Shqipërisë.
Sa i përket pjesës së dytë të rekomandimeve në Regjistrin e Kredive, për të lehtësuar dhe për të krijuar infrastrukturën e duhur në kontekstin e vlerësimit të kredisë, praktikat dhe përvojat e vendeve të tjera nuk mbështesin përfshirjen e bankave qendrore në sigurimin e vlerësimit të kredisë. Kjo e fundit është siguruar nga Zyrat e Kredive.
Sa i përket krijimit të Byrosë së Kredive, në Shqipëri ofrohet ndihmë nga Banka Europiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH). Një studim i fizibilitetit për themelimin e Byrosë së Kredive në Shqipëri u përgatit nga grupi i konsulentit të angazhuar nga BERZH. Rekomandimet e Studimit të Fizibilitetit u diskutuan si me Bankën e Shqipërisë (BSH) ashtu edhe me Shoqatën Shqiptare të Bankave (AAB) dhe me bankat anëtare të saj. U konstatua përgjithësisht se krijimi i një zyre të tillë të kredive do të adresojë mungesën e një sistemi të vlerësimit të kredive në Shqipëri” thuhet në raport.
Lidhur me të gjitha vlerësimet që kanë dalë nga diskutimet dhe studimet sipas BSH, Shoqata e Bankave ka vendosur të ndërmarrë iniciativën e zhvillimit të një zyre private të kreditit në Shqipëri dhe ka kërkuar mbështetjen e BERZH me asistencë teknike gjatë fazës së krijimit të saj, përmes angazhimit të një konsulenti që sjell ekspertizë dhe përvojë ndërkombëtare.
“Në vijim, BERZH përgatiti Termat e Referencës për të mbajtur një Konsulent Ndërkombëtar për të ndihmuar AAB në fazën e krijimit të një zyre krediti në Shqipëri, si dhe një konsulent juridik vendas, i cili do të ndihmojë në krijimin e kuadrit rregullator dhe legjislativ të përshtatshëm që mundëson krijimin e një zyre private të kreditit. Konsulentët ndërkombëtarë dhe juridikë janë përzgjedhur dhe kanë filluar të punojnë në projekt më 1 tetor 2018. Aktualisht pritet të dalë raporti fillestar i cili do të përmbajë gjetjet dhe konkluzionet që dalin nga puna e përfunduar gjatë periudhës së caktuar dhe do të ofrojë udhëzime dhe këshilla të ekspertëve, përmes secilës prej hapave të krijimit të një zyre të kreditit privat në Shqipëri” nënvizon BSH./Monitor/