Kompensimi i gjyqtarëve të shkarkuar, Buxheti i shtetit humb 826.7 mln lekë

Humbja totale financiare për buxhetin e shtetit nga shkarkimet dhe pezullimet e gjyqtarëve përllogaritet në 826.7 milionë lekë deri në fund të vitit 2023.

Sistemi gjyqësor në Shqipëri vijon të përballet me sfida të mëdha, ndërsa procesi i rivlerësimit kalimtar ka nxjerrë në pah probleme të thella strukturore, duke krijuar edhe kosto të mëdha financiare për buxhetin e shtetit. Në vitin 2023, sistemi gjyqësor ka funksionuar me vetëm 60 për qind të kapacitetit të tij, duke shënuar një rritje të lehtë prej 4.7 për qind krahasuar me vitin 2022. Kjo rritje është rezultat i emërimeve të magjistratëve të rinj, të cilët kanë përfunduar programin e formimit fillestar pranë Shkollës së Magjistraturës gjatë vitit akademik 2022-2023.

Në total, nga viti 2019 deri në fund të vitit 2023, në sistemin gjyqësor janë emëruar 112 magjistratë të rinj, përfshirë 4 gjyqtarë në Gjykatën e Lartë të emëruar nga radhët e juristëve të spikatur dhe 108 të diplomuar nga Shkolla e Magjistraturës. Megjithatë, ky përmirësim nuk ka qenë i mjaftueshëm për të mbushur hendekun e krijuar nga largimet masive të gjyqtarëve për shkak të procesit të rivlerësimit kalimtar.

Procesi i rivlerësimit kalimtar, që synon pastrimin e sistemit gjyqësor, ka shkaktuar humbje të mëdha për buxhetin e shtetit. Deri më 31 dhjetor 2023, janë shkarkuar nga detyra 137 gjyqtarë me vendim të Komisionit të Pavarur të Kualifikimit, KPK. Efekti financiar i këtij procesi ka arritur në 614.817.337 lekë, sipas të dhënave nga Raporti i Këshillit të Lartë Gjyqësor, për vitin 2023.

Procesi i rivlerësimit kalimtar ka krijuar një barrë të rëndë financiare për shtetin, duke rritur shpenzimet dhe duke kufizuar funksionimin e plotë të sistemit gjyqësor.

Për vitin 2023, 11 gjyqtarë të tjerë janë shkarkuar nga detyra dhe presin zhvillimin e procesit në Kolegjin e Posaçëm të Apelimit, KPA, duke përfituar sipas ligjit 75 për qind të pagës së tyre. Efekti financiar i kësaj situate arrin në 17.353.600 lekë. Në total gjatë vitit, 73 gjyqtarë të shkarkuar presin ende vendimin përfundimtar nga KPA, duke përfituar gjithashtu 75 për qind të pagës, me një kosto për buxhetin prej 194.507.025 lekë.

Për të llogaritur humbjen totale financiare nga shkarkimet dhe pezullimet e gjyqtarëve në sistemin gjyqësor deri më 31 dhjetor 2023, duhet të përmbledhim të gjitha efektet financiare të përmendura:

Efekti financiar deri në vitin 2023 nga shkarkimi i 137 gjyqtarëve: 614.817.337 lekë,

Efekti financiar për 11 gjyqtarët e shkarkuar në vitin 2023 që marrin 75 për qind të pagës, në pritje të procesit në KPA: 17.353.600 lekë,

Efekti financiar për 73 gjyqtarët e tjerë të shkarkuar që marrin 75 për qind të pagës dhe janë ende në proces në KPA: 194.507.025 lekë,

Totali: 826.677.962 lekë./Monitor.al/