Kushtet e Presidentit rus Vladimir Putin për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë përfshijnë një kërkesë që udhëheqësit perëndimorë të premtojnë me shkrim se do të ndalojnë zgjerimin e NATO-s në lindje dhe se do të heqin një pjesë të sanksione ndaj Rusisë, theksojnë tre burime ruse që kanë njohuri mbi rrjedhën e bisedimeve.
Presidenti i SHBA-së Donald Trump ka thënë vazhdimisht se dëshiron t’i japë fund konfliktit më vdekjeprurës të Evropës që nga Lufta e Dytë Botërore dhe ka treguar zhgënjim në rritje me Putinin ditët e fundit, duke paralajmëruar dje se udhëheqësi rus po “luan me zjarrin” duke refuzuar të angazhohet në bisedime për armëpushim me Kievin, ndërsa forcat e tij po shënojnë përparime në fushën e betejës.
“Gati për paqe, por jo me çdo çmim”
Pasi foli me Trumpin për më shumë se dy orë javën e kaluar, Putini tha se kishte rënë dakord të bashkëpunonte me Ukrainën për një memorandum që do të përcaktonte parimet e një marrëveshjeje paqeje, duke përfshirë një afat kohor për një armëpushim.
Rusia thotë se aktualisht po harton versionin e saj të memorandumit dhe nuk mund të vlerësojë se sa kohë do të duhet.
Kievi dhe qeveritë evropiane e kanë akuzuar Moskën për zvarritje ndërsa trupat e saj përparojnë në Ukrainën lindore.
“Putini është gati të bëjë paqe, por jo me çdo çmim”, tha një burim rus i njohur me mendimin e zyrtarëve të lartë të Kremlinit, i cili foli në kushte anonimiteti.
Pesë kushte, sipas burimeve
Tre burime ruse thanë se Putini dëshiron një premtim me shkrim nga fuqitë e mëdha perëndimore se aleanca e NATO-s e udhëhequr nga SHBA-të nuk do të zgjerohet drejt lindjes, që do të thotë përjashtimi i Ukrainës, Gjeorgjisë, Moldavisë dhe republikave të tjera ish-sovjetike nga anëtarësimi.
Rusia dëshiron që Ukraina të jetë neutrale, heqja e disa sanksioneve perëndimore, zgjidhja e aseteve të ngrira ruse në Perëndim dhe mbrojtja e rusishtfolësve në Ukrainë, thanë tre burime.
1. Një premtim me shkrim se NATO nuk do të zgjerohet në lindje
2. Ukraina si një vend neutral
3. Heqja e disa sanksioneve perëndimore
4. Zgjidhja e çështjes së aseteve të ngrira ruse
5. Mbrojtja e rusishtfolësve në Ukrainë
Burimi i parë tha se nëse Putini e kupton se nuk mund të arrijë një marrëveshje paqeje sipas kushteve të tij, ai do të përpiqet t’u tregojë ukrainasve dhe evropianëve me fitore ushtarake se “paqja e nesërme do të jetë edhe më e dhimbshme”.
Kremlini nuk iu përgjigj një kërkese për koment.
NATO më parë i hodhi poshtë kërkesat ruse
Putini dhe zyrtarët rusë kanë thënë vazhdimisht se çdo marrëveshje paqeje duhet të merret me “shkaqet rrënjësore” të konfliktit, që për Rusinë do të thotë, para së gjithash, çështjen e zgjerimit të NATO-s.
Kievi thotë se Rusisë nuk duhet t’i jepet e drejta e vetos në përpjekjen e Ukrainës për anëtarësim në NATO dhe argumenton se asaj i duhen garanci të forta sigurie nga Perëndimi për të penguar çdo sulm të ardhshëm rus.
Administrata e Presidentit ukrainas Volodymyr Zelenskyy nuk iu përgjigj një kërkese për koment.
NATO gjithashtu ka thënë në të kaluarën se nuk do ta ndryshojë politikën e saj të “dyerve të hapura” vetëm sepse Moska e kërkon këtë. Një zëdhënës i aleancës me 32 anëtarë nuk iu përgjigj pyetjeve të Agjencisë së lajmeve Reuters.
Rusia aktualisht kontrollon pak më pak se një të pestën e territorit ukrainas. Megjithëse përparimet ruse janë përshpejtuar gjatë vitit të kaluar, lufta po rezulton e kushtueshme si për Rusinë ashtu edhe për Ukrainën për sa i përket viktimave dhe shpenzimeve të mbrojtjes.