Shqipëria ul fondet për arsimin deri në vitin 2028, jo më shumë se 2.1% të PBB

Fondet për Arsimin do të vijnë në ulje si në raport me PBB-në, ashtu edhe me shpenzimet buxhetore, sipas parashikimeve në buxhetin afatmesëm 2026-2028.

Shqipëria alokon pak fonde për arsimin. Sipas INSTAT, shpenzimet publike për arsimin në vitin 2022 ishin vetëm 2.9 për qind e PBB-së, ndërsa këtë vit pritet të arrijnë në 2.4 për qind të PBB dhe në vitin 2028 do të jenë vetëm 2.1 për qind të PBB-së.

Kjo tregon se teksa ekonomia rritet, ndahen më pak fonde për arsimin. E njëjta praktikë po ndodh edhe me shëndetësinë.

Fondet për arsimin ulen jo vetëm në raport me PBB-në, por edhe me shpenzimet totale buxhetore. Këtë vit buxheti i arsimit është sa 7.5 për qind e totalit të buxhetit, teksa në 2028 nuk do të jetë më shumë se 7 për qind.

Në Ballkanin Perëndimor, mesatarja e shpenzimeve për arsim në vendet e rajonit lëviz afër 3.9 për qind të PBB-së, që tregon se Shqipëria mbetet poshtë nivelit të fqinjëve të saj.

Nga ana tjetër vendi ka mungesë të theksuar të infrastrukturës në shkolla me ndërtesa të amortizuara, mungesë infrastrukture teknologjike, dhe vështirësi në ofrimin e një mësimdhënie cilësore.

Gjithashtu ka ndarja e fondeve brenda niveleve arsimore mbetet difektoze. Shpenzimet për arsimin fillor janë relativisht rreth 1.8 për qind e PBB-së, teksa buxheti është i ulët për arsimin e mesëm me rreth 0.4 për qind e PBB-së, krahasuar me mesataren prej 2.0 për qind në vendet e BE‑së.

Në një kohë që Bashkimi Europian dhe vendet e rajonit i kushtojnë arsimit më shumë fonde nga ekonomia e tyre, Shqipëria po mbetet pas dhe po thellon më tej hendekun.

Ulja e fondeve do të pengojë rritjen e cilësisë së mësimit, përmirësimin e infrastrukturës, dhe zhvillimin e kapitalit njerëzor./Monitor/