Miratohen masat, Republika Srpska: Parashikohet vetëvendosje!

Parlamenti i Republikës Srpska (Republikës Serbe të Bosnjes), ka miratuar masat jo detyruese që hedhin poshtë kompetencat e Përfaqësuesit të lartë të Bashkësisë Ndërkombëtare në Bosnje Hercegovinë, duke bërë thirrje për një referendum mbi anëtarësimin e Bosnjës në NATO, raporton RFE.

Masat e miratuara, ishin pjesë e një pakete prej rreth 20 të ashtuquajturave “përfundime” të votuara nga ligjvënësit serbë të Bosnjës pas një seance maratonë 15-orëshe.

Përfundimet u propozuan nga shumica qeverisëse e udhëhequr nga Unioni i Social Demokratëve të Pavarur, SNSD, i kryesuar nga Milorad Dodik, anëtar serb i presidencës tre-palëshe të Bosnjës.

Përfaqësuesi i Lartë për Bosnje Hercegovinën, zyra e të cilit u krijua në 1995, pas nënshkrimit të Marrëveshjes së paqes në Dayton që i dha fund luftës në Bosnje, ka autoritetin për të shkarkuar politikanët dhe të drejtën për të vënë veto ndaj ligjeve tjera.

Përfaqësuesi i Lartë, aktualisht është diplomati austriak, Valentin Inzko, i cili mbikëqyrë zbatimin civil të Marrëveshjes së Daytonit.

Kompetencat e Përfaqësuesit të Lartë janë kritikuar nga serbët e Bosnjës për shkak se nuk ofrojnë mundësi për të apeluar vendimet e tij, të cilat kanë efekt të menjëhershëm.

Që nga fillimi i punës së saj, Zyra e Përfaqësuesit të Lartë ka shkarkuar një numër zyrtarësh, përfshirë gjyqtarë, shërbyes civilë dhe deputetë të parlamentit.

Njëzet përfundimet e miratuara, përfshijnë edhe një pikë që flet për të drejtën e njerëzve për vetëvendosje, por edhe një tjetër që njofton për mundësinë e një kushtetute të re të Republikës Serbe, e cila, siç thuhet, do të shpallet nga qytetarët përmes referendumit.

Megjithëse nuk janë ligjërisht të detyrueshme, masat e miratuara nga ligjvënësit serbë të Bosnjës, janë sinjal i pozicionit të shumicës parlamentare serbe të Bosnjës.

Përfundimet tjera të miratuara nga ligjvënësit, përfshijnë riafirmimin, se Republika Serbe ka autoritetin e vetëm për të vendosur mbi statusin e saj të ardhshëm.

Pothuajse 25 vjet pas përfundimit të luftës në Bosnje, e cila rezultoi me rreth 100,000 njerëz të vrarë, vendi mbetet etnikisht i ndarë midis myslimanëve, serbëve dhe kroatëve.

Mosmarrëveshjet për raportet e vendit me NATO-n kanë penguar formimin e një qeverie të re, një vit pas zgjedhjeve të përgjithshme.

Formimi i një qeverie boshnjake ka ngecur kryesisht sepse anëtari i presidencës tre-palëshe, Milorad Dodik, që njihet si pro rus, ka refuzuar lidhjet më të ngushta me NATO-n.