Inflacioni dhe lufta Rusi-Ukrainë nuk e trazojnë tregun, yieldet me rritje shumë të lehtë

Yieldet e Bonove të Thesarit shënuan një rritje të lehtë në ankandet e para të muajit mars, por niveli i tyre ngelet mjaft i qëndrueshëm dhe nuk po ndikohet shumë nga mjedisi i trazuar ekonomik global.

Bonot me maturim 12 mujor rezultuan me një yield mesatar të ponderuar prej 1.62%, nga 1.58% që kishte qenë ky tregues në ankandin e mëparshëm.

Tregu financiar vendas duket se ngelet mjaft likuid dhe gatishmëria e investitorëve për të financuar borxhin qeveritar është e lartë. Nga 9.2 miliardë lekë që kishte qenë shuma e shpallur për financim nga Ministria e Financave, në ankand u paraqitën kërkesa totale për një vlerë prej 11 miliardë lekësh.

Një tendencë e ngjashme u shënua edhe në ankandin e bonove me maturim 6-mujor. Yieldi mesatar i ponderuar u rrit lehtë në 1.24%, nga 1.21% që kishte qenë në ankandin e mëparshëm. Qeveria shqiptare financoi një shumë prej 1 miliardë lekësh, ndërsa shuma e kërkesave në ankand arriti në 1.22 miliardë lekë.

Prej muajsh tregjet botërore po përballen me një rritje të çmimeve të lëndëve të para, që po përkthehet në rritje të shpejtë të çmimeve të konsumit. Kjo valë po përcillet me nivele në rritje të inflacionit edhe në ekonominë shqiptare.

Inflacioni ka arritur nivelin 3.7%, më i lartë në më shumë se një dekadë, ndërsa pritet një rritje e mëtejshme gjatë muajve në vijim, duke faktorizuar më tej presionet e larta inflacioniste që vijnë nga importi. Shqetësimet inflacioniste janë theksuar edhe më tej pas shpërthimit të luftës në Ukrainë dhe vendosjes së sanksioneve të ashpra ndaj Rusisë. Rusia, por edhe Ukraina, janë tregje të rëndësishme globale për disa lëndë të para jetike, si nafta, gazi apo drithërat, që ishin përfshirë nga një rritje e ndjeshme e çmimeve qysh para shpërthimit të konfliktit.

Megjithëse sinjalet inflacioniste janë gjithnjë e më të forta, tregu financiar vendas po konfirmohet i qetë dhe në pritje të lëvizjeve të ardhshme që mund të ndërmarrë banka qendrore. Normat e ulëta të interesit gjatë muajve të fundit janë ruajtur madje edhe në instrumentet me maturim më afatgjatë. Në fakt, Banka e Shqipërisë prej disa muajsh ka dhënë orientime të qarta se normalizimi monetar do të fillojë gjatë vitit 2022.

Megjithatë, duket Banka e Shqipërisë po pret lëvizjet bankave qendrore të vendeve më të zhvilluara dhe kryesisht të Bankës Qendrore Europiane, duke pasur parasysh edhe aktin që në pjesën dërrmuese inflacioni është i importuar nga jashtë. Mes bankierëve, skenari më i pritshëm është që normalizimi monetar në Shqipëri të fillojë në gjysmën e dytë të këtij viti. Por, lufta në Ukrainë dhe sanksionet e paprecedenta që shumica e vendeve europiane kanë vendosur ndaj Rusisë kanë shtuar pasiguritë rreth përmasave që mund ta marrë vala inflacioniste dhe kohëzgjatjes së saj./Monitor/