Meta e dekoroi me “Gjergj Kastrioti Skenderbeu”, ja çfarë i shkruante Aurel Plasari diktatorit Enver Hoxha

Pasi degradoi dekoratat “Nderi i kombit” dhe “Mjeshtër i madh”, Presidenti i Republikës, Ilir Meta, në grahmat e tij të fundit presidencial nuk harron as përdhosjen e dekoratës “Gjergj Kastrioti Skenderbeu”!

“E posaçme kënaqësia, që me praninë e shumë personaliteteve nga fusha të ndryshme të jetës, të vlerësoja sot një figurë poliedrike dhe të ndritur të kombit tonë, autorin e shumë librave dhe eseve, përkthyesin e një numri kryeveprash botërore, historianin, studiuesin, mendimtarin dhe profesorin e shquar universitar, Aurel Plasari,” thotë Presidenti i Republikës, për fjalët që ishin dëgjuar edhe më parë për Aurel Plasarin, por i kishte thënë vetë për veten e tij!

Si?! Kur?!

Janë këto pyetje që duhet të bëheshin para se të akordohej Titulli i lartë nga Presidenti, që për fatin e keq të kombit tonë është çoban, pa dhi!

Por ai vazhdon:

“Me mirënjohje për kontributin e vyer dhe të jashtëzakonshëm në ndriçimin e vlerave kombëtare me ndikim të veçantë në shoqërinë shqiptare, si promovues dhe mbrojtës i palodhur i identitetit kombëtar dhe europian të shqiptarëve, dhe në nderim të punës dhe realizimit të veprës tanimë të vlerësuar si më e suksesshmja e dekadave të fundit kushtuar figurës dhe epokës së Heroit tonë Kombëtar, i akordova Profesor Plasarit, Titullin e lartë ‘Gjergj Kastrioti Skënderbeu’.”

Sikur të qëndronte edhe i gjithë ky arsyetim, e kaluara e tij, është arsyeja kryesore pse nuk duhej të degradohej ky Titull i lartë, pse nuk duhej ti jepej Aurel Plasarit, dhe për vetë faktin se ai e mori pa fije turpi, tregon se çfarë Presidenti të Republikës na dhuroi Kryeministri më i dështuar në histori, Edi Rama!

Letra drejtuar diktatorit

Kontributi i “figurës poliedrike” të Ilir Metës bëhet nul nga e kaluara e Aurel Plasarit, jo se i ati i tij akuzohet si vrasës komunist sepse këtë kënaqësi i preu në gjysëm Enver Hoxha duke e lënë vrasës në tentativë, as për broçkullat që i vihen në kurriz me Letrën që i dërgoi diktatorit, por për faktet e vërteta që përmbanë kjo Letër dhe sot Pafrikë.al e publikon.

Cila do të ishte e ardhmja e Aurel Plasarit sikur ti qëndronte besnik bocave në shtypshkronjë dhe përkthimeve me të cilat mburrej, dhe mos të zvarritej para diktatorit, këtë nuk mund ta parashikonte Anastas Plasari në vitin 1981 për të birin, por Enver Hoxha patjetër, sepse po prodhonte një brez spiunësh që do të shkatërrojnë shtetin shqiptar, që edhe shkjau do ti ketë zili.

Por, Aureli nuk e la të ardhmen në duart e fatit dhe planeve të panjohura të diktatorit, ai vendosi ti drejtohet vetë kriminelit komunist Enver Hoxhës për ti kërkuar të drejtën e studimit, i bindur se po dënohej meqë babai i tij kishte devijuar nga linja e partisë.       

Duke mos e konsideruar si lëpirje hyrjen “I dashur shoku Enver” vazhdimi i letrës është kriminal, kur ai konfirmon se është 26 vjeç. Pra, mungon dhe një tundim adoleshenti të indoktrinuar për dashurinë ndaj diktatorit, dhe ndonëse është i pjekur me vite, servilosja e tij tregon se “çfarë minjë gjuajti maçoku anastas” ose siç e thotë edhe ai vetë në Letër, “socializmi ka aftësi veç shumë e shumë të tjerash, edhe për të pjellë njerëz të rinj”!

Ja pra që e pjelli, madje e bëri edhe me dekoratën më të lartë presidenciale “Gjergj Kastrioti Skendebeu”, dhe sot rezulton se meritën më të madhe e ka dora vetë, Enver Hoxha!

Ndryshe, do të mbaronte studimet dhe pse jo do bëhej edhe professor i nderuar pas rënies së diktaturës, por nuk do të konsiderohej më si pjellë e Enverit, dhe nuk do të gëzonte nga këto facilitetet që i ngarkuan në kurriz gjatë gjithë jetës.

Por Aureli i ra shkurt, dhe në 3 Qershorin e vitit 1981 iu drejtua diktatorit Enver Hoxha i bindur se nuk po bëheshin pengesa për të drejtën e studimit vetëm pse ishte i biri i Anastasit për të cilin historia na mëson se ka devijuar në linjën e partisë, e shoku Enver në përgjigjen e tij thotë se është një hajdut ordiner.  

“Nuk ma do mendja që kjo pengesë të më vijë prej emrit të të quajturit Anastas Plasari, që mund të shërbeka si njollë në biografinë time të pastër prej të riu revolucionar të lindur e të rritur në vitet e konsolidimit e të lulëzimit të pushtetit popullor.

Në se e dënoj unë apo jo një person që qenka im atë e që Partia e ka dënuar shumë vite para se të lindja unë kjo më duket se nuk ka nevojë për fjalë. Përveç qëndrimit tim të rregullt si qytetar aktiv gjithë këto vite, edhe aktiviteti im modest në fushën e letërsisë mendoj se është dëshmi e mirë në këtë drejtim. Duke qenë i ndërgjegjshëm për punën time, mund të them pa frikë se në çdo faqe e në cdo radhë që kam nxjer prej dore, jam përpjekur të udhëhiqem në mënyrë konsekuente nga idetë e mëdha të socializmit, bir i të cilit jam në të vërtetë, të zbatoj në çdo hap vijën e drejtë dhe porositë e vazhdueshme të Partisë dhe Tuajat, shoku Enver,” thotë Aurel Plasari shumë më bindës në arsyetim se Ilir Meta, i sigurt edhe për të ardhmen e tij:

“Unë jam i sigurt se edhe në të ardhmen do të vërtetohet kjo gjë. Prandaj edhe besoj se do të jetë gabim i ndonjë hallkëze ose ndonjë zvarritje thjeshtë burokratike ajo që shkakton mosplotësimin e kërkesës sime për të vazhduar shkollën, dhe jo një emër famëkeq që mund të më nxirrka ndokush,” shkruan Aurel Plasari në Letrën e tij drejtuar diktatorit duke i kujtuar atë që i kishte mësar vetë ai: 

“Ju personalisht na keni mësuar se socializmi ka aftësi veç shumë e shumë të tjerash, edhe për të pjellë njerëz të rinj. Dhe realiteti ynë i mrekullueshëm e ka vërtetuar plotësisht këtë gjë. Nga e gjithë letra, Ju lutem, shoku Enver, të keni parasysh vetëm një gjë: besimin e madh me të cilin po ju drejtohem,” thotë bartësi i ardhshëm i dekoratës së lartë “Gjergj Kastrioti Skënderbeu”, dhe këtë letër dërguar diktatorit të tij të dashur nuk kishte se si ta përfundonte ndryshe:

“Me dashuri dhe respekt, Aurel Plasari!”

Sot, është e vështirë të jesh pjesë e pakicës që nuk e pranon relativizimin e dashurisë me të keqen në diktaturë, që e përdorën Aurel Plasari dhe të ngjashmit në emër të mbijetesës; Sepse, ishin pikërisht këta që i zgjatën jetën regjimit kriminal që instaloi Enver Hoxha dhe sot nuk duan t’ia  dinë për ata që u degdisën në burgje dhe internime me arsyetimin se “e tillë ishte koha, ligjet ishin të tilla”. Dhe, janë pikërisht këta që sot sundojnë në Shqipëri duke renditur arritjet e tyre në zhvillimin e shoqërisë!

Por, sot nuk është e vështirë t’ju thuhet këtyre njerëzve që i janë vërsulur institucionit të Presidentit të dekorohen nga Ilir Meta, se nuk meritojnë asnjë lloj mirënjohje, sepse ishin vetë ata që zgjodhën të jenë në anën e diktatorit. Në veçanti, një 26 vjeçar si Aurel Plasari, “…i sigurt se edhe në të ardhmen, do të zbatoj në çdo hap vijën e drejtë dhe porositë e vazhdueshme të Partisë dhe Tuajat, shoku Enver…”  

Në fund, nëse një 26 vjeçari të cilit i ka vrarë babain Enver Hoxha, i thuhet se ligjet ishin të tilla dhe sot nuk ka të drejtë as në dëmshpërblim, edhe Aurelit 26 vjeçar mund ti thuhet se, po, e fitove të drejtën e studimit në saje të qurravitjes tënde dhe ndërhyrjes së diktatorit, dhe ta gëzoç!

Por, figurë poliedrike dhe e ndritur e kombit shqiptar, siç e mendon Ilir Meta, nuk do të jesh kurrë! Aq më pak promovues dhe mbrojtës i palodhur i identitetit kombëtar dhe europian të shqiptarëve, pavarësisht se si e ka menduar Enver Hoxha dhe patronazhistët e Edi Ramës, këtë sundim të pamëshirshëm që po i bëni shqiptarëve, këtij populli që i keni djegur nervin, i Juaji Enver Hoxha, Ju dhe të ngjashmit, dhe të gjithë spiunët tjerë që aktualisht kanë përmbytur institucionet shqiptare.  

Ja dha letra e plotë që Aurel Plasari i shkruan kriminelit Enver Hoxha, më 3 Qershor të vitit 1981!

I dashur shoku Enver,

Quhem Aurel Plasari. Jam 26 vjeçar. Duke lexuar e studiuar pothuaj të gjitha shkrimet tuaja, më është krijuar bindja se Ju, shoku Enver, ndiqni vazhdimisht nga afër shtypin tonë në përgjithësi dhe krijimtari letrare-artistike, por edhe krijimet e të rinjve, duke qenë në korent të zhvillimit të tyre qoftë politik qoftë artistik. Ndoshtat kam patur nderin edhe unë të keni vënë re kontributin tim modest letrar. Megjithë këtë, Ju kërkoj të falur që jam i detyruar të bëj një parashtrim të shkurtër”

Qysh në moshën 10 vjeçare (1966) kam filluar të botoj në gazetën “Pionieri” poezi dhe shkrime të ndryshme, për të cilat herë pas here kam marrë edhe ndonjë çmim (si p.sh. çmimi i parë për poezi në konkursin kombëtar, shtator 1968) apo fletë-lavdërime të ndryshme (p.sh. nga K.Q. i B.R.P.SH. shkurt 1970, për bashkëpunimet si korrespondent vullnetar) etj.

Në vitin 1971 fillova të botoj përkthimete mia të para nga poezia e huaj, në organet e Lidhjes “nëntori, “Drita” etj.

Prej vitit 1974, duke vënë në përdorim disa gjuhë: frëngjisht, italisht, rumanisht, spanjisht dhe rusisht, si dhe dashurinë për letërsinë, kam qenë bashkëpunëtor i jashtëm i Redaksisë së letërsisë së huaj të Shtëpisë Botuese “Naim Frashëri”, ku kam kontribuar me përkthime (kryesisht të poezisë), parathënie, recensionime e përmend përmbledhje të tilla si:

Antologji e poezisë latinoamerikane,

      “                 “       negrooamerikane,

      “                 “       franceze,

      “                 “       greke e të tjera, si dhe vepra poetësh e prozatorësh të njohur botëror: A. Mickieviç, M.Eminesku, Zh.Vern, Sh.Petëf, P.Galdos, Xh.Verga, M.Emé, P.V.Kutyrje, F.G.Lorka, S.Kuazimodo, O.Pas, E.Montale, M.Kpasile, J.Qemal, E.Robles e shumë të tjerë, klasikë e bashkëkohorë.

Kam pajisur me parathënie këto botime:

L. Rebream: Kryengritja (roman)

L. Hjuz: Lumi i vrerit (poezi)

J.L. Karaxhak: Një letër e humbur (komedi)

G. Hauptman: Endësit (drama)

E. Sinervo: 10 marka ora (tregime)

A. Mickoviç: Vjersha e poema të zgjedhura

Kam botuar këto përkthime vëllimesh poetike:

L. Hjuz: Lumi i vrerit

K. Smirnenski: Të bëhet dritë!

A. Jozhef: Shoku pyll, buçit!

ndërsa në poezi

J.L. Karaxhak: Një letër e humbur (komedi)

Zh. Vern: Matias Sandorf (roman) (në botim e sipër)

si dhe kam marrë pjesë me përkthime në këtë përmbledhje:

“Këngë të popujve”

“Në këmbë, vëllezër!” (Poetë të zgjedhur zezakë të shekullit XX)

“Muzat në vitin e luftës” (Nga poezia antifashiste botërore)

A.Mickoviç: Vjersha dhe poema të zgjedhura.

Kohët e fundit kam paraqitur për botim përkthimet e vëllimeve:

F.G. Loka: Poezi të zgjedhura

Pol Ekjar: Ballë për ballë me gjermanët (poezi)

Zh.P. Beranzhé: Këngë të zgjedhura (poezi)

M. Sebastian: Lajmet e fundit (komedi)

si dhe dy parathënie për

U. Shekspir: Ëndrra e një nate vere (komedi)

        “            Komedia e keqkuptimeve etj.

Edhe në faqet e revistës “Nëntori” e të gazetës “Drita” kam vazhduar të botoj përkthime poezish të poetëve: R. Djurem, Herniton M. Ivens, A. Jozhef, N. Vapcarov, Xh. Kesli, P. Elgar, M.Ludemis, A. Eikija, P. Neruda, A. Aparisio, M. Ernandes, shkrime të ndryshme, mendime të klasikëve botëror (Beranzhë, Emines, Gëte) mbi lidhjet e krijimtarisë artistike me popullin, etj.

Mjaft nga shokët e letrave të rinj apo të vjetër, me të cilët më bie rasti të njihem, i çudit fakti unë jam vetëm me arësim … të mesëm. Ndoshta kjo më ka penguar edhe për stabilizimin në një vend pune ku, në mos të merresha drejtpërdrejt me përkthime ose shkrim, të paktën të më krijoheshin më tepër kushte për krijimtari. Sidoqoftë, unë kam disa vjet që punoj korektor bocash në shtypshkronjë (shtypi në gjuhë të huaj), aty ku ka pasur nevojë shtypi ynë, dhe këtë punë e bëjë me kënaqësi, pavarësisht se nganjëherë ajo mund të mos vlerësohet si duhet. Unë ja di rëndësinë. Atë e kanë bërë, me mburrje,  Blazaku, Floberi e Sondo për çdo vepër të tyre që botonin. Është punë që në përgjithësi e kanë bërë njerëz me koka të bardha, prandaj edhe e kam për nder. Por, do të kthehem te problemi që më shqetëson shumë ai i mungesës së arsimit që më duhet. Pse kam mbetur pa shkollë? Vitin kur mbarova shkollën e mesme, kjo kishte njëfarë shpjegimi, dhe ishte mesatarja e notave, 8.4, d.m.th. jo aq sa kërkohej. Megjithatë, unë kërkoja të vazhdoja studimet në ndonjë degë letërsie, gjuhe tëhuaj ose shqipe, dhe përfundimet e dëftesës së pjekruisë i kisha të tilla:

Letërsi               10

Gjuhë e huaj      10

Njoh.fill.mob.     10

Gjeografi              9

Histori                10

Matematikë         5

Fizikë                  7

Kimi                     5

Biologji                8

Astronomi            8

Vizatim tek.          9

Elektroteknikë      7

Ed. Fizike             6

Preg.ushtarake    10

Punë prodhuese 10

Besoj se deri këtu gjithçka është e qartë. Pa u mërzitur aspak për mosplotësimin e kërkesës për të drejtë studimi, unë vazhdova të kryeja detyrat e tjera të të riut dhe qytetarit: bëra stazhin prodhues si punëtor në Kombinatin Metalurgjik (sot “Çeliku i Partisë” në Elbasan, u thirra nën armë ushtar, pastaj vazhdova në marrëdhënie pune në Shtypshkronjën “M.Duri”. Dhe e vërteta është se vitet e stazhit apo të ushtrisë jo vetëm nuk më penguan në krijimtari, por përkundrazi, krijimtaria me u shtu pikërisht në këto vite; datat e botimeve e dëshmojnë këtë.

Tani kanë kaluar 7 vjet nga mbarimi i shkollës së mesme. Shokët e letrave, nuk mund ta mohoj më kanë ndihmuar me dashuri dhe pritur me dashamirësi çdo hap timin në fushën e letërsisë. Sivjet Lidhja e Shkrimtarëve dhe Artistëve më pranoi kandidat në gjirin e saj. Por megjithatë, kërkesa për të vazhduar shkollën, kërkesë e përsëritur katër herë, nuk më është plotësuar akoma.

Për ta ndjekur këtë problem, vitin e kaluar iu drejtova seksionit të arsimit pranë Kom. Ekz. K.P. Tiranë, Zyrës së Ankesave pranë Kryeministrisë, si dhe personalisht shokut Manush Myftiu.

Për fat të keq, ndihmë konkrete nuk m’u dha. Përgjigja kryesore ishte kjo: tani është vonë, listat janë vendosur, shtesa nuk mund të bëhen. Natyrisht, ishte shtator, listat kishin dalë në fund të gushtit, dhe ankesa s’mund të bëhej veçse pas daljes së tyre.

Ç’mund të bëja më? Kujt tjetër mund t’i drejtohesha?

Nuk ma do mendja që kjo pengesë të më vijë prej emrit të të quajturit Anastas Plasari, që mund të shërbeka si njollë në biografinë time të pastër prej të riu revolucionar të lindur e të rritur në vitet e konsolidimit e të lulëzimit të pushtetit popullor.

Në se e dënoj unë apo jo një person që qenka im atë e që Partia e ka dënuar shumë vite para se të lindja unë kjo më duket se nuk ka nevojë për fjalë. Përveç qëndrimit tim të rregullt si qytetar aktiv gjithë këto vite, edhe aktiviteti im modest në fushën e letërsisë mendoj se është dëshmi e mirë në këtë drejtim. Duke qenë i ndërgjegjshëm për punën time, mund të them pa frikë se në çdo faqe e në cdo radhë që kam nxjer prej dore, jam përpjekur të udhëhiqem në mënyrë konsekuente nga idetë e mëdha të socializmit, bir i të cilit jam në të vërtetë, të zbatoj në çdo hap vijën e drejtë dhe porositë e vazhdueshme të Partisë dhe Tuajat, shoku Enver. Unë jam i sigurt se edhe në të ardhmen do të vërtetohet kjo gjë. Prandaj edhe besoj se do të jetë gabim i ndonjë hallkëze ose ndonjë zvarritje thjeshtë burokratike ajo që shkakton mosplotësimin e kërkesës sime për të vazhduar shkollën, dhe jo një emër famëkeq që mund të më nxirrka ndokush, i cili në një rast të tillë, s’ka përse të mos kujtohej edhe për nënën time Eleni Mema, motër e dy dëshmorëve Kristaq e Kostandin Mema.

Ju personalisht na keni mësuar se socializmi ka aftësi veç shumë e shumë të tjerash, edhe për të pjellë njerëz të rinj.

Dhe realiteti ynë i mrekullueshëm e ka vërtetuar plotësisht këtë gjë.

Nga e gjithë letra, Ju lutem, shoku Enver, të keni parasysh vetëm një gjë: besimin e madh me të cilin po ju drejtohem.

Me dashuri dhe respekt,

Aurel Plasari

Tiranë, 3.6.1981

Duke e ditur sa e çmuar është koha e Juaj, minuta e punës, do t’Ju lutesha, brenda mundësive, që, në rast nevoje, të më akordoni një takim disaminutësh me njërin prej sekretarëve tuaj, për të shtuar edhe ndonjë gjë tjetër që, për fat të keq, qenka e vështirë t’u shprehka me letër.

Shpresoj se nuk do të më keqkuptoni që, duke përfituar nga rasti, t’Ju dërgoj edhe dy nga botimet e fundit në të cilat kam kontribuar.

Edhe një herë me respekt dhe dashuri

Aurel Plasari

Rr. Kongresi i Përmetit

pall.11, shk. 4. ap. 30

Tiranë    

pafrike.al © Të gjitha të drejtat e rezervuara   

Nesër: Ndërhyrja e Enver Hoxhës dhe vlerësimi që ka për Anastas Plasarin!