Pa nevojë dhe urgjencë/ Akti normativ “Anti-KÇK”, një armë elektorale në duart e Kryeministrit

Pas dështimit të vettingut dhe shkatërrimit të sistemit të drejtësisë, Kryeministri Edi Rama pa asnjë boss të krimit të arrestuar për shtatë vite, madje dhe ata që vodhën vota për llogari të partisë që drejton, në vitin e fundit të mandatit të tij të dytë e filloi me akuza të kudondodhura për gjyqtarët që lirojnë kriminelët, për ta finalizuar me një spektakël në Pallatin e Kongreseve të stërmbushur me ata që dështuan nën urdhrat e tij, Prezantimin e Paketës Speciale “Anti-KÇK”.

“KÇK-ja është organizatë kriminale gjykatësish dhe prokurorësh, që janë shërbëtorë, bashkëpunëtorë, ose edhe tutorë të krimit të organizuar. Janë një kancer në sistem, që me fillimin e vetting-ut dhe me rezultatet e para të vetting-ut ka hyrë në fazën e vet më agresive. Janë njerëz që e dinë shumë mirë që nuk kanë asnjë shans që ta kalojnë vetting-un, prandaj sot po shfaqen shumë më hapur sesa deri dje, kur punonin me një ritëm më të avashtë dhe me bindjen se e kishin gjithë jetën përpara dhe që askush nuk do t’i lëvizte nga vendi.

Sot, ata nuk e kanë më jetën përpara në kuptimin e  karrierës, por kanë vetëm kohën e mbetur deri kur të dalin përpara Komisionit të Vetting-ut, që e dinë që nuk kanë asnjë shans. Motoja e tyre  dhe nuk është fantazi, – e thonë ata, unë  e kam dëgjuar nga ata, – “Kap Ça të Kapësh”, KÇK.

Rasti i Durrësit është një rast shumë  flagrant.  Për fat të mirë e solli rastësia, e sollën rrethanat që në rastin e Durrësit u gjenden në një makinë bashkë, prokurori dhe një nga eksponentët e krimit të organizuar. Në bagazhin e makinës, dokumentet e vjedhura të prokurorisë. Ato që për një kohë të gjatë i vendoseshin nga froni kundër Reformës në Drejtësi në kurriz Donika Prelës, ndërkohë u gjetën në atë makinë. Çfarë duhet të bëjmë në këto kushte? Do rrimë të presim vetting-un?” tha Edi Rama me rastin e prezantimi të paketës “Anti-KÇK” ndërsa ishte i habitur se si mileti e akuzon Partinë Socialiste si “partia e kriminelëve”, “partia që përfaqëson krimin”, aq sa “dhe brenda nesh, disa janë sugjestionuar nga kjo propagandë”. 

Deri këtu të gjithë e morën me sportivitet njeriun e spektakleve që konkurron vetëm Ardit Gjebrenë, por dalja në skenë e ministres së Drejtësisë, Etilda Gjonaj, të premten e 31 Janarit, për të publikuar miratimin e Aktit normativ “Anti-KÇK” shndërroi spektaklin në rrezik kombëtar.

Meqë konsitutcionalistët që reagonin edhe kur Sali Berisha citonte një ligj të vetëm dhe sot heshtin, meqë nuk ka as nevojë dhe as urgjencë që u krijua, siç e parashikon Kushtetuta, për të miratuar një Akt normativ të këtij lloji që zëvendëson gjykatat dhe zbatueshmërinë e tij e lë në dorë të ministrit më të dështuar të Brendshëm në historinë shqiptare, shqetësimi bëhet serioz, për shumë arsye.

Askush nuk do të reagonte për një nismë të tillë të Këshillit të Ministrave, që i jep të drejtë edhe Kushtetuta, sikur të inicohej në momentin kur djalit të deputetes socialiste dhe mikes së Kryeministrit, Luiza Xhovanit, që për kokrrën e qejfit kishte vrarë katër persona, i shpëton burgut të përjetshëm;

Askush nuk do të reagonte sikur kjo nismë të inicohej kur nipi i Enver Hoxhës, i dënuar si pronar i një fabrike kokaine, u lirua për sjellje të mirë dhe vuajti dënimin thuajse kishte shtypur me makinë një pulë;

Askush nuk do të reagonte sikur kjo nismë të inicohej në momentin kur Dritan Dajtit që kishte vrarë katër policë, iu bë nul nga burgimi i përjetshëm;

Askush nuk do të reagonte edhe në rastin kur shërbëtori i Edi Ramës, Vangjush Dako, i kërkon gjykatës lirimin e kreut të bandës së Durrësit, Lulzim Berisha, dhe ajo i bindet;

Askush nuk do të reagonte sikur Kryeministri do të iniconte një Akt normativ pas miliona rrënjëve të djegura të kanabisit ndërsa arrestoheshin vetëm ca roje dhe mbjellës të këtyre rrënjëve, dhe kurrë, për asnjë moment, qoftë edhe për një parcelë të vogël, porositës i këtyre mbjelljeve nuk përfundoi para ligjit;

Askush nuk do të reagonte sikur Edi Rama të iniconte një Akt të tillë normativ, kur ministri i Brendshëm, Saimir Tahiri, i akuzuar për organizimin e grupit të strukturuar kriminal, bënte jetë nate dhe ishte i lirë të shkonte në shtëpi me përjashtim të seancës gjyqësore ndërkohë një njeri për mospagesën e dritave me borxh 8000 lekë, dënohet me 3 vjet burg. Dhe, që krimi qeveritar të jetë më i thellë, ky Akt nuk u inicua as kur Saimir Tahiri u shpall i pafajshëm!

Askush nuk do të reagonte sikur skandali me 40 milionët e Unazës së Madhe, kur Prokuroria nuk luajti as gishtin dhe lëre më të arrestoj njeri, ndërsa ishte marrë tenderi me dokumente të falsifikuara, të përfundonte me një Akt të tillë normativ, dhe shumë e shumë raste të ngjashme!

Dukek llogaritur në harresën, vesin më të madh që kanë shqiptarët, Edi Rama një gjë ngatërroi, mendoi se të gjithë shqiptarët janë si anëtarësia që ka, dhe profesori Paskal Milo si njohës i mirë i tye, i ka përkufizuar me të drejtë, DELE!

Akti normativ përveç përkufizimit ligjor ka dhe një histori dhe për fat të keq dështim të thellë pikërisht nga dora socialiste, dhe pikërisht me qëllim të ngjashëm, luftën kundër krimit të organizuar dhe korrupsionit.

Nga Policia Financiare deri te KÇK

Në vitin 2000, kur në pushtet ishin socialistët, me ndihmën e BE u hartua një ligj për Për Policinë Financiare. Fjalët e mëdha të kësaj nisme flisnin për unifikimin e luftës kundër krimit ekonomik në një institucion të vetëm, që për qëllim kishte identifikimin e  mashtrimeve të rëndomta fiskale si dhe luftën kundër pastrimit të parave, duke krijuar një sistem të kontrollit të origjinës së parave të përdorura për blerjen e pronave të tundshme e të patundshme. Ligji nuk u miratua por në Prill të vitit 2001, qeveria miratoi Aktin normativ për shtyrjen e afatit të hyrjes në fuqi të këtij ligji për në vitin 2002. Më vonë ligji u shty edhe një herë dhe përfundimisht u shfuqizua në vitin 2003. Ligji dhe Akti normativ iku por askush nuk dëgjoi ndonjë arrestim të bujshëm për krim financiar si në dogana, tatime dhe materializim të produkteve, sepse, siç tha ditë më parë, Kryeministri Edi Rama, qytetarët mendojnë se janë “partia e kriminelëve”!

Jo, jo, nuk mendojnë, është konfirmuar pavarësisht se kush është Kryeministër dhe këtë opinion e bënë më të tmerrshëm mënyra dhe rrethanat se si u miratua Akti normativ “Anti-KÇK”, kur përvoja shqiptare na mëson se si përfunduan aktet normative në duart e socialistëve dhe jo vetëm.

“Pas një procesi diskutimesh shteruese mes përfaqësuesve të Ministrisë së Drejtësisë, Ministrisë së Brendshme, përfshirë këtu edhe zyrën e Kryeministrit, Policinë e Shtetit, shërbimet partnere dhe ekspertët vendas dhe të huaj të reformës në drejtësi, sot kemi miratuar në mbledhjen e Qeverisë, paketën ligjore Anti-KÇK.

Nëpërmjet kësaj pakete forcohet dhe ashpërsohet lufta kundër krimit të organizuar dhe të gjithë atyre që mendojnë se mund të sfidojnë në këtë vend forcën e ligjit. Vendimet e miratuara sot sjellin ndryshime në ligjin Anti-Mafia, Ligjin e Policisë së Shtetit, Ligjin për administrimin e pasurive të sekuestruara dhe konfiskuara si dhe Kodin Penal. Të gjitha këto ndryshime së bashku me ligjin “Për statusin e gjyqtarëve dhe prokurorëve” , janë tashmë vendimmarrje të Kuvendit të Shqipërisë,” thekson ministrja e Drejtësisë, Etilda Gjonaj, sipas së cilës, akti thelbësor i paketës “Anti-KÇK”, është akt normativ i cili hyn në fuqi menjëherë dhe ka të bëjë me pasurinë e atyre që janë dënuar për krim të organizuar, pjesëmarrje në organizata kriminale,  në çdo grup tjetër kriminal dhe terrorist, apo trafiqe dhe krime të tjera të rënda.

Por çfarë është Akti normativ dhe a mund të quhet deri këtu, kur e thotë ministrja Gjonaj, abuziv. Jo, dhe kjo duhet sqaruar!

Akti normativ me fuqinë e ligjit është akti i nxjerrë nga Këshilli i Ministrave për shkak të gjendjes para një situate “nevoje dhe urgjence” dhe si ushtrim i një kompetence të jashtëzakonshme legjislative nga ky organ.

Neni 101 i Kushtetutës parashikon:

“Këshilli i Ministrave, në rast nevoje dhe urgjence, nën përgjegjësinë e tij, mund të nxjerrë akte normative që kanë fuqinë e ligjit, për marrjen e masave të përkohshme. Këto akte normative i dërgohen menjëherë Kuvendit, i cili mblidhet brenda 5 ditëve nëse nuk është i mbledhur. Këto akte humbasin fuqinë që nga fillimi, në qoftë se nuk miratohen nga Kuvendi brenda 45 ditëve.”

Por, Edi Rama që nuk është i sugjestionuar se kryeson një “parti të kriminelëve” por edhe ata që janë sugjestionuar e dinë se instrument i fundit, që Kushtetuta parashikon për kontrollin e kushtetutshmërisë së kushteve të nxjerrjes së Aktit normativ me fuqinë e ligjit dhe ligjit të tij miratues, është Gjykata Kushtetuese e cila duhet të bëjë një kontroll substancial, juridik, pasi vihet në lëvizje nga subjektet e legjitimuara nga Kushtetuta . Pra, nuk e thonë konstitucionalistët që heshtin, as opozita dhe as kazanët e pabindur të Fugës, por Kushtetuta, se është Gjykata Kushtetuese e cila jo vetëm ka “fjalën e fundit” për aktin konkret për të cilin është vënë në lëvizje, por edhe për interpretimin përfundimtar,të detyrueshëm të kushteve që Kushtetuta parashikon për nxjerrjen e Akteve normative me fuqinë e ligjit.

Por, të sugjestionuarit ose jo, shumë kohë më parë e kuptuan pse iu vu “fadroma” Gjykatës Kushtetuese dhe pse një drejtësi e pazbatuar, dhe një vend i pushtuar me krimin, mund ti lihet në dorë një Ish-Gjenerali si Sandër Lleshaj, kur ai nuk menaxhon dot as një protestë.

Për të kuptuar përmbajtjen dhe kushtet që duhet të ekzistojnë për nxjerrjen e akteve normative me fuqinë e ligjit, duhet të analizojmë dhe sqarojmë se çfarë do të kuptohet me secilin koncept që Neni 101 paraqet, kjo bazuar edhe në jurisprudencën e Gjykatës sonë Kushtetuese.

Nevoja dhe Urgjenca

“Nevoja dhe Urgjenca” – janë elementë përcaktues, vendimtarë, parakushte për nxjerrjen e akteve normative me fuqinë e ligjit, si rrjedhojë duhet të jenë vërtetuar se ekzistojnë përpara momentit të marrjes së iniciativës nga qeveria për nxjerrjen e aktit normativ me fuqinë e ligjit. Këto dy kushte duhet të jenë gjithashtu të pranishme, të lidhur e të ndërvarur dhe në momentin kur nxirret akti normativ me fuqinë e ligjit, thekson studimi “Akti normativ me fuqinë e ligjit” me autor Artemida Hoxhaj. Mungesa e tyre sjell papajtueshmërinë e këtij akti me Kushtetutën dhe përbën ndërhyrje në kompetencat e legjislativit duke cënuar parimin e ndarjes dhe balancimit të pushteteve, ajo shndërrohet në ves të legjitimitetit kushtetues të qeverisë për nxjerrjen e aktit normativ dhe, në vijim, në ves të ligjit që e ka miratuar atë.

Prania e nevojës dhe urgjencës në kushtet e nxjerrjes së një akti normativ me fuqinë e ligjit është e lidhur me ekzistencën e vetë normës . Urgjenca tregon vetëm një situatë që nuk mund të presë, ndërsa nevoja tregon substancën e saj, përcakton situatën që kërkon zgjidhje, tregon marrëdhënien shoqërore që kërkon rregullim ligjor. Keqinterpretimi më i madh që i bëhet në praktikë nocioneve të “nevojës dhe urgjencës” është barazimi i tyre më kushtet e gjendjes para fatkeqësive natyrore, gjendjes së luftës, gjendjes së jashtëzakonshme duke bërë në këtë mënyrë jo vetëm një interpretim stricto sensu, por një interpretim jo konform parashikimeve që vetë dispozita bën . Kjo sepse nevoja dhe urgjenca janë rrethana dhe situata fakti që vlerësohen rast pas rasti. Ato mund të shkaktohen nga faktorë të ndryshëm jetësorë, natyrorë e shoqërorë. Si raste të tilla përmendim fatkeqësitë natyrore, boshllëku legjislativ i shkaktuar nga shfuqizimi i akteve, nevoja për efekte të menjëhershme në fusha me ndjeshmëri të madhe publike, parandalimi i menjëhershëm i spekulimeve. Ajo që i bashkon të gjitha këto situata është fakti se përfaqësojnë një gjendje jo të zakonshme në jetën e vendit ku evidentohet dukshëm rreziku i ardhjes së pasojave të dëmshme për interesat publikë ose për të drejtat themelore të shtetasve. Ky rrezik dikton nevojën e masave të menjëhershme, por që legjislacioni ekzistues nuk i mundëson dot.

Nevoja dhe urgjenca duhet të ekzistojnë në mënyrë kumulative.

”Nëse ekziston nevoja për nxjerrjen e një ligji, por pa ndonjë urgjencë të dukshme, qeveria nuk mund të ndërmarrë nismën për nxjerrjen e aktit normativ me fuqinë e ligjit, pasi kjo do të përbënte një detyrë të pushtetit ligjvënës. Vetëm kur situata e krijuar vlerësohet e pamundur të presë aq kohë sa nevojitet për nxjerrjen e ligjit të nevojshëm nga organi ligjvënës, qoftë edhe nëpërmjet procedurave të përshpejtuara, iniciativa ligjvënëse mund t’i kalojë qeverisë.”

Gjykata Kushtetuese sanksionon gjithashtu edhe detyrimin që ka qeveria që të shpjegojë që në momentin fillestar arsyet që përbëjnë sipas saj “nevojë dhe urgjencë”:

“Qeveria është e detyruar të shpjegojë  dhe argumentojë nevojën dhe urgjencën konkrete që e kanë detyruar të nxjerrë aktin normativ me fuqinë e ligjit. Ky detyrim ka karakter formal dhe substancial. Qeveria është e detyruar ta pasqyrojë shpjegimin në përmbajtjen e çdo akti normativ me fuqinë e ligjit që nxjerr, minimalisht në preambulën e tij.”

Një ndër keqinterpretimet që bëhet në praktikë, fatkeqësisht shpesh edhe nga radhët ë juristëve, thekson studimi, është barazimi i kuptimit të nocionit të “nevojës dhe urgjencës” me rastet kur vendosen masat e jashtëzakonshme. Në dallim nga rastet specifike që Kushtetuta shprehimisht ka parashikuar vendosjen e masave të jashtëzakonshme,”nevoja dhe urgjenca” nuk janë situata të definuara, të parashikuara në mënyrë të shprehur dhe specifike ,por situata që vlerësohen RAST PAS RASTI .

”Nevoja dhe urgjenca  mund të shkaktohen nga faktorë të ndryshëm jetësorë, natyrorë e shoqërorë. Si raste të tilla përmendim fatkeqësitë natyrore, boshllëku legjislativ i shkaktuar nga shfuqizimi i akteve, nevoja për efekte të menjëhershme në fusha me ndjeshmëri të madhe publike, parandalimi i menjëhershëm i spekulimeve. Ajo që i bashkon të gjitha këto situata është fakti se përfaqësojnë një gjendje jo të zakonshme në jetën e vendit ku evidentohet dukshëm rreziku i ardhjes së pasojave të dëmshme për interesat publikë ose për të drejtat themelore të shtetasve. Ky rrezik dikton nevojën e masave të menjëhershme, por që legjislacioni ekzistues nuk i mundëson dot.”

Ndërsa situatat e përcaktuara nga Kushtetuta për vendosën e masave të jashtëzakonshme (që nga vetë emërtimi i këtyre masave arrijmë të kujtojmë shkallën e rëndë të situatës) paraqesin një shkallë më të lartë emergjence dhe vështirësie të situatës ,duke bërë që situata jashtë të zakonshmes të jetë në një shkallë më të lartë se “nevoja dhe urgjenca” në bazë të së cilës nxirren aktet normative  me fuqinë e ligjit .

Organet të cilat i vendosin këto situata janë të ndryshme: nëse aktin normativ me fuqinë e ligjit ekskluzivisht e nxjerr Këshilli i Ministrave ,masat e jashtëzakonshme në varësi të llojit të tyre i vendosin disa organe specifike,për shembull:

Gjendjen e luftës e shpall:

1.Presidenti i Republikës(me kërkesë të Kryeministrit) në rast agresioni të armatosur kundër Republikës së Shqipërisë, ose,

2.Kuvendi(me propozim të Presidentit të Republikës) në rast kërcënimesh të jashtme ose kur detyrimi për mbrojtje të përbashkët buron nga një marrëveshje ndërkombëtare (ne një situatë të tillë mund të vendoset edhe gjendja e mobilizimit dhe çmobilizimit të përgjithshëm ose të pjesshëm) Kushtetuta lidhur me masat e jashtëzakonshme parashikon shprehimisht cilat ligje ose veprime nuk mund të ndërmerren me qëllim që të mos abuzohet në situata të tilla duke u cenuar liritë dhe të drejtat e individëve  ose çështje të tjera sensitive të lidhura pazgjidhshmërisht me standardet minimale që duhen zbatuar në këto situate tepër delikate. Rregullime të tilla të detajuara Kushtetuta nuk i bën në rastin e akteve normative me fuqinë e ligjit.

Kryeministri Edi Rama ka folur për nxitimin e tij dhe gjykatat jo efikase por 

“të drejtat dhe liritë kushtetuese mund ose jo të kufizohen me akt normativ me fuqinë e ligjit?”.

Pavarësisht faktit se akti normativ me fuqinë e ligjit nuk përbën, në momentin e parë që nxirret nga Këshilli i Ministrave, ligj në kuptimin formal, fuqia e tij juridike që në momentin e nxjerrjes barazohet me atë të ligjit në kuptimin formal. Gjithashtu vetë kompetenca që ka Këshilli i Ministrave, për të nxjerrë akt normativ me fuqinë e ligjit, përbën një kompetencë legjislative të këtij organi, megjithëse vetëm përjashtimore dhe të kufizuar nga kushtet e nenit 101 të kushtetutës . Vetë fakti që duhet të nxirret në kushte nevoje dhe urgjence mbart në vetvete potencialin që për zgjidhjen e situatës konkret do të mund te nevojitet kufizimi i të drejtave dhe lirive të ndonjë individi ose grupi të caktuar dhe nëse do të thonim të kundërtën[40] atëherë ky mjet që është në duart e Këshillit të Ministrave për zgjidhjen e shpejtë dhe efektive të problematikës do jetë joefiçent dhe i padobishëm për zgjidhjen e problematikës.

Për më tepër që kur miratohen nga parlamenti ky akt  normativ i nxjerrë në baze të nenit 101, kthehet edhe në ligj ne kuptimin formal. Ky rast kur me” ligj” në kuptim të nenit 17, do të kuptojmë edhe aktet normative me fuqinë e ligjit dhe jo vetëm ligjet të cilat që në momentin e parë i nxjerr Kuvendi, është përjashtim nga rregulli i përgjithshëm se me termin “vetëm me ligj” sipas nenit 17 kuptohen vetëm ligjet në kuptimin formal.

Një qëndrim pozitiv ndaj pyetjes së mësipërme është mbajtur edhe nga praktika e Gjykatës Kushtetuese, megjithëse jo shumë e elaboruar. Konkretisht në një prej vendimeve të saj lidhur me problematikën e akteve normativ me fuqinë e ligjit, Gjykata Kushtetuese shprehet se:

“Shprehja “vetëm me ligj” ka kuptimin që në rast se është i nevojshëm kufizimi i një të drejte të parashikuar në Kushtetutë, atëherë ky vlerësim është në diskrecion vetëm të ligjvënësit dhe jo të organeve të tjera, përfshirë edhe Këshillin e Ministrave.

Rastin e delegimit të kompetencave Qeverisë për aktet me fuqinë e ligjit, Kushtetuta e ka shprehur në nenin 101 duke përcaktuar edhe kriteret përkatëse të një rregullimi të tillë, gjë që nuk e ka bërë në Nenin 17.”Gjithsesi duhet ushtruar një kontroll i imtësishëm nga Kuvendi dhe Gjykata Kushtetuese (kur kjo e fundit vihet në lëvizje nga subjektet e legjitimuara nga Kushtetuta) i të gjithë situatës para të cilës gjendej Këshilli i Ministrave para se të nxirrte këtë akt normativ me fuqinë e ligjit që kufizon të drejtat dhe liritë kushtetuese. Një kontroll i tille tashme nuk do të mjaftohet më vetëm në hulumtimin dhe konstatimin nëse jemi para “nevojës” dhe urgjencës” dhe kushteve të tjera të kërkuara nga neni 101, por njëkohësisht duhen kontrolluar nëse janë përmbushur në mënyrë kumulative edhe kushtet e nenit 17 që lejon bërjen e kufizimeve të të drejtave dhe lirive kushtetuese .  

Njëri prej vendimeve më të rëndësishme të Gjykatës Kushtetuese lidhur me problematikën e akteve normative me fuqinë e ligjit, i cili vendos dhe standardet kryesore te zbatimit të Nenit 101 të Kushtetutës dhe përcakton elementët përbërës që duhet të ekzistojnë në mënyrë që Këshilli i Ministrave të këtë mundësinë të përdorë një mjet të tilla kaq efikas, efiçent dhe të shpejtë në kuptimin e pasojave të menjëhershme që ai sjellë, por edhe për vetë “brishtësinë” që kjo kompetencë paraqet, si një kompetencë jo tradicionale dhe e natyrshme e ekzekutivit, por si një përjashtim nga rregulli se një prerogativë e tillë i përket pushtetit legjislativ, është VENDIMI Nr.24 datë 10.11.2006 i Gjykatës Kushtetuese.  

Aktet normative të Këshillit të Ministrave : nr. 2, datë 10.11.2005 “Për lejimin e KESh – ShA të marrë pjesë në ankandet e blerjes së kapaciteteve transmetuese dhe të energjisë elektrike”;  nr. 3, datë 23.11.2005 “Për një shtesë në ligjin nr. 7971, datë 26.07.1995 “Për prokurimin publik”, të ndryshuar”; nr. 4, datë 13.12.2005 “Për një shtesë në ligjin nr. 8405, datë 17.09.1998 “Për Urbanistikën”

Vendimi nr 24 datë 10.11.2006 i Gjykatës Kushtetuese

33 Deputetë të Kuvendit të Republikës së Shqipërisë i janë drejtuar Gjykatës Kushtetuese dhe kërkojnë shpalljen si të papajtueshme me Kushtetutën të akteve normative me fuqinë e ligjit të sipërcituara si dhe interpretimin përfundimtar të nenit 101 të Kushtetutës.

Gjykata Kushtetuese ndër të tjera interpreton nocionet e:

1.”nevojës” dhe “urgjencës”- duke i konsideruar si parakushte të domosdoshme, mungesa e të cilave do të sjellë papajtueshmërinë me kushtetutën të aktit normativ me fuqinë e ligjit të nxjerrë nga Këshilli i Ministrave.

Urgjenca tregon vetëm një situatë që nuk mund të presë, ndërsa nevoja tregon substancën e saj, përcakton situatën që kërkon zgjidhje, tregon marrëdhënien shoqërore që kërkon rregullim ligjor. Ato duhet të ekzistojnë njëkohësisht dhe nuk mjafton vetëm ekzistenca e njërës, gjithashtu “nevoja” dhe “urgjenca” duhet të ekzistojnë si në momentin e nxjerrjes së aktit(madje para se të nxirret akti, sepse këto përbëjnë shkakun pse Këshilli i Ministrave po legjitimohet për ta nxjerrë këtë akt) nga Këshilli i Ministrave ashtu edhe gjate miratimit të tij më ligj nga Kuvendi. Këto nocione vlerësohen rast pas rasti dhe mund të shkaktohen nga faktorë të ndryshëm jetësorë, shoqërorë, natyrorë duke përfaqësuar një gjendje jo të zakonshme në jetën e vendit ku evidentohet dukshëm rreziku i ardhjes së pasojave të dëmshme për interesat publikë ose për të drejtat themelore të shtetasve.

Ky rrezik dikton nevojën e masave të menjëhershme, por që legjislacioni ekzistues nuk i mundëson dot. Mungesa e tyre shndërrohet në ves të legjitimitetit kushtetues të qeverisë për nxjerrjen e aktit normativ dhe, në vijim, në ves të ligjit që e ka miratuar atë.

2.përkohshmëria – përdoret për të treguar fuqinë  maksimumi 45 ditëshe, të aktit normativ me fuqinë e ligjit që i përmban ato masa që do të thotë se nuk përcakton përkohshmëri të fuqisë juridike të ligjit që e ka miratuar atë akt normativ.

3.fuqia juridike e aktit normativ me fuqinë e ligjit –  është e barabartë me fuqinë e ligjit që nga momenti i nxjerrjes së tij, sepse kjo vlerë e normës përcaktohet nga natyra e marrëdhënies juridike që gjen rregullim në të dhe jo nga organi që e ka miratuar. Fuqia juridike është element i pandashëm i përmbajtjes së normës. Bërja publike e këtyre akteve sipas parashikimit të nenit 117 të Kushtetutës nuk ka si domosdoshmëri botimin në Fletoren Zyrtare. Këshilli i Ministrave, për këtë qëllim mund të përdorë, në funksion të kohës që ka në dispozicion, krahas botimit në Fletoren Zyrtare dhe komunikimin zyrtar me mjete të tjera të përshtatshme, njoftimin me anë të medieve apo me mjete të tjera si këto. Pavarësisht nga forma e përzgjedhur për komunikimin publik, njoftimi duhet të mbërrijë detyrimisht në adresë të subjekteve, të cilëve u përkasin të drejtat e detyrimet që krijon akti normativ me fuqinë e ligjit, me qëllim që këta të mos cenohen.

4.miratim brenda 45 ditësh nga Kuvendi –në të kundërt akti e humbet fuqinë që nga fillimi.

5.kontroll substancial- kontrolli që Kuvendi ka të drejtë ti bëjë aktit normativ me fuqinë e ligjit, kontroll i cili konsiston si në formë,edhe në përmbajtje dhe ka karakter jo vetëm juridik (për të vlerësuar nëse ekzistojnë kushtet e nenit 101),por edhe politik Gjykata Kushtetuese për dy[44] prej akteve normative me fuqinë e ligjit konstaton pajtueshmërinë e tyre me Kushtetutën dhe ekzistencën e “nevojës “ dhe “urgjencës” për shkak se në  momentin e nxjerrjes së këtyre akteve nga qeveria, vendi ndodhej në kushtet e një thatësire të tejzgjatur, krijuar nga mungesa e reshjeve, gjë që kishte sjellë si pasojë rënie të ndjeshme të nivelit të ujit në liqenet që furnizojnë hidrocentralet e vendit. Kjo situatë dëshmonte dukshëm për rrezikun e krijimit të pamundësisë për furnizim me energji elektrike të vendit në një të ardhme të shpejtë. Gjendja e krijuar  kërkonte ndërhyrje të shtetit për marrjen e masave urgjente. Plotësimi i nevojave për  energji elektrike nuk mund të bëhej ndryshe, veçse duke iu drejtuar tregut ndërkombëtar të këtij malli.

Ndërsa lidhur me aktin normativ nr. 4, datë 13.12.2005 “Për një shtesë në ligjin nr. 8405, datë 17.09.1998 “Për Urbanistikën”gjykata konstatoi pafuqinë juridike të tij për shkak të mosmiratimit të tij nga Kuvendi brenda 45 ditëve nga nxjerrja e aktit nga Këshilli i Ministrave.

Armë elektorale

Pra, urgjenca tregon vetëm një situatë që nuk mund të presë, ndërsa nevoja tregon substancën e saj, përcakton situatën që kërkon zgjidhje, tregon marrëdhënien shoqërore që kërkon rregullim ligjor, thekson Gjykata Kushtetuese në vendimin në fjalë. Ato vlerësohen rast pas rasti, dhe rreziku nga pasojat e gjendjes në të cilin ndodhet vendi, për interesat publike ose të drejtat themelore të shtetasve, dikton nevojën e masave të menjëhershme, që legjislacioni ekzistues nuk i mundëson dot. Mungesa e tyre shndërrohet në ves të legjitimitetit kushtetues të qeverisë për nxjerrjen e aktit normativ dhe, në vijim, në ves të ligjit që e ka miratuar atë.

Dhe jo vetëm kaq! Shembujt e renditur më lartë, vënë në dyshim edhe qëllimin e mirë të Qeverisë dhe vënien në lëvizje të një Akti normativ, që nga rasti i parë i veprimit të një gjyqtari kur liron vrasësin e katërfisht nga burgu i përjetshëm, deri te mosveprimi edhe kur në rastin më të mirë te Unaza e Madhe u kap falsifikuesi dhe nuk arriti ti marrë 20 milionë euro, ashtu dhe në rastin më të keq kur përgjimet e gazetës “Bild” mbi vjedhjen e votës denigrohen në një lojë ping-pongu, ku gjykata lokale nuk e merr përsipër dosjen, dhe struktura e re me të cilën mburret Kryeministri Edi Rama, SPAK, e heq nga sirtarët e saj duke konsideruar se nuk është kompetente.

Sot, kur Kryeministri Edi Rama çuditet pse mileti thotë për Partinë Socialiste se është “partia e kriminelëve” dhe  “partia që përfaqëson krimin”, struktura e re që buron nga Reforma në Drejtësi, SPAK, kërkoi ndër rreshta moskompetencën e konfirmimit të vjedhjes së votave nga një Ministër, dhe që krimi të jetë edhe më i madh, njerëzit me të cilët ka kryer këtë vjedhje janë kapur dhe konfirmuar si trafikant të drogës.   Nëse, struktura që sot ai me mburrje e prezantoi dhe pritet ta zbatoi Aktin normativ “Anti-KÇK” nuk fillon të jap shembullin e parë duke hetuar prokurorin që nuk do të hetoi “Tërmetin e votave” të Damian Gjiknurit, atëherë është e qartë se Paketa “Anti-KÇK” është gatuar për qëllime elektorale dhe jeta do të vazhdoj nën pushtetin e krimit; Ku edhe pas shtatë vjetësh, nuk kemi bossa të arrestuar ama do t’iu konfiskohet pasuria; Numri i vrasëse të policëve po shtohet ama do t’iu konfiskohet pasuria e gjyqtarëve që i liruan; Dhe, në fund fare, kriminelët do të spostohen për ca muaj nga Blloku me makinat e tyre luksoze ose do të sakrifikojnë pasurinë në emër të rezultatit shpresdhënës të Njësitit “Operacioni Forca e Ligjit” në mënyrë që Pllati i Kongreseve të mbushet sërish, jo më për të Prezantuar Paketën Speciale por rezultatet e famshme të armës elektorale, “Anti-KÇK”!