Nota të këqija për qeverinë gjermane

Kristiandemokratët dhe Socialdemokratët janë në pushtet në Gjermani që nga muaji maj dhe janë pothuajse aq të papëlqyeshëm sa paraardhësit e tyre. Po pse?

Debate dhe mosmarrëveshje buxhetore mbi financimin e shpenzimeve sociale dhe projekteve klimatike – kjo është arsyeja pse qeveria e socialdemokratëve, SPD, të gjelbërve dhe liberalëve, FDP, ra në nëntor 2024. Kryetari i CDU-së, Friedrich Merz, atëherë udhëheqës i opozitës në Bundestagun gjerman, nuk humbi kurrë një mundësi për të kritikuar koalicionin për grindjet e tij. Ai foli për një “krizë qeveritare” që po dëmtonte besimin e qytetarëve në politikë.

Më pak se një vit më vonë, Merz është në detyrë si kancelar dhe koalicioni i tij i konservatorëve nga CDU/CSU dhe socialdemokratët po grindet në një mënyrë të ngjashme. Dhe përsëri bëhet fjalë për deficitet buxhetore dhe politikat sociale.

Gjermania nuk mund ta përballojë më shtetin e mirëqenies në të cilin ka qenë më parë, thotë udhëheqësi i CDU-së, dhe CSU e mbështet atë. Kjo është “marrëzi”, përgjigjet bashkëkryetarja e SPD-së dhe Ministrja e Punës, Bärbel Bass. Një fjalë jashtëzakonisht e ashpër për një ministër, drejtuar kancelarit.

Qytetarët e pakënaqur

77 përqind e gjermanëve nuk janë të kënaqur me marrëdhëniet në koalicionin qeverisës. Kjo tregohet nga sondazhi aktual i Deutschlandtrend, i cili u krye më 1 dhe 2 shtator për shërbimin publik ARD nga instituti infratest-dimap. U anketuan 1.342 qytetarë gjermanë me të drejtë vote. Është e dukshme se mbështetësit e kristiandemokratëve dhe SPD-së janë gjithashtu të pakënaqur me mënyrën se si funksionon koalicioni.

Nota të dobëta edhe për punën

Qytetarët janë shumë pak të kënaqur edhe me punën e qeverisë: 75 përqind e të anketuarve thonë se nuk u pëlqen ajo që po bën qeveria. Qytetarët ishin po aq të pakënaqur me herën e fundit që ishin me qeverinë e mëparshme, të udhëhequr nga Kancelari Olaf Scholz, SPD. Përjashtim bëjnë mbështetësit e partive CDU/CSU: 57 përqind e tyre janë të kënaqur me punën e qeverisë aktuale. Midis votuesve të SPD-së, vetëm 25 përqind janë të kënaqur.

Kjo mund të shpjegohet me faktin se qeveria deri më tani ka tërhequr vëmendjen kryesisht me kursin e saj më të ashpër mbi politikën e migracionit dhe lehtësimin ekonomik, çështje që janë veçanërisht të rëndësishme për votuesit e CDU/CSU. 

Këtë vjeshtë, fokusi pritet të jetë në reformat në politikën sociale, tregun e punës dhe politikën tatimore. CDU/CSU janë në favor të uljes së të ashtuquajturave të ardhura qytetare, Bürgergeld, që është emri për ndihmën sociale bazë për të papunët. SPD është kundër kësaj dhe do të preferonte të rriste taksat për të pasurit dhe ata me të ardhurat më të larta. Çfarë mendojnë qytetarët për këto plane?

Sanksionet më të ashpra për përfituesit e ndihmës sociale “Bürgergeld” në rast të mosrespektimit të përsëritur do të mirëpriteshin nga 80 përqind e të anketuarve. Ekziston gjithashtu një simpati e madhe për rritjen e taksave mbi të ardhurat e larta dhe trashëgimitë më të mëdha.

Nga ana tjetër, shumica e qytetarëve do të mirëprisnin lehtësimet tatimore për punën jashtë orarit dhe të ardhurat e pensionistëve që vazhdojnë të punojnë. Planet për të kaluar nga orët maksimale të punës ditore në ato javore shihen me më pak entuziazëm. Rritja e moshës së daljes në pension në 70 vjeç refuzohet nga 84 përqind e të anketuarve.

Ulja e përfitimeve sociale

Reformat janë urgjentisht të nevojshme. Pavarësisht miliardave euro me borxhe të reja që Gjermania do të duhet të marrë përsipër në vitet e ardhshme, ka boshllëqe të mëdha buxhetore. Deri në vitin 2027, vlerësohet se do të duhet të kursehen 30 miliardë euro. Shkurtimet në shtetin e mirëqenies do të jenë të nevojshme, thotë Kancelari Merz.

Thënë thjesht, kjo mund të nënkuptojë që shteti nuk do të jetë më në gjendje të ofrojë të njëjtin nivel ndihme në rast sëmundjeje dhe kujdesi siç ka qenë deri më tani, por edhe kur bëhet fjalë për pensionet. Të punosh gjithnjë e më gjatë dhe të kesh më pak para në dispozicion në pleqëri – kjo është diçka me të cilën gjermanët ndoshta do të duhet të mësohen.

Si e shohin vetë qytetarët të ardhmen?

Kur bëhet fjalë për mirëqenien e tyre dhe problemet financiare në pleqëri, mendimet janë të ndara. Ende ekziston shqetësim i madh për ekonominë gjermane. Qeveria ende nuk ka arritur ta përmbysë këtë trend.

AfD vazhdon të forcohet

Në anketën Deutschlandtrend, qytetarët u pyetën edhe për kompetencat e partive. Kristiandemokratët CDU/CSU shihen si më të aftët për të zgjidhur problemet aktuale në politikën e jashtme dhe të mbrojtjes, si dhe në politikën ekonomike, tatimore dhe financiare. SPD kryeson vetëm kur bëhet fjalë për sistemin e pensioneve dhe drejtësinë sociale.

Alternativa për Gjermaninë, AfD, e opozitës shihet si më kompetentja nga të gjitha partitë në politikën e imigracionit. Pavarësisht rënies së numrit të refugjatëve, AfD tani është përpara kristiandemokratëve në çështjen e migracionit. Edhe kur bëhet fjalë për popullaritetin e përgjithshëm midis votuesve, partia e ekstremit të djathtë po bën disa përparime.

Nëse zgjedhjet do të mbaheshin fundjavën e ardhshme, CDU/CSU do të fitonte 27 përqind të votave. AfD arrin një rekord të ri prej 25 përqind (+1). SPD është përmirësuar pak dhe do të fitonte 14 përqind të votave (+1).

Partia e Gjelbër do të arrinte një rezultat pak më të keq me 11 përqind (-1). E Majta do të fitonte 10 përqind, si në anketën e mëparshme. Partitë e tjera, përfshirë Aleancën e Sarah Wagenknecht, BSW, me 4 përqind (+1) dhe FDP me 3 përqind (-1), aktualisht nuk do të kishin asnjë shans për të hyrë në Bundestag./DW/