Antidemokratia!

nga Ismet Toto

Demokratia në kuptimin e plotë theorik nuk ekziston n’asnjë vënd të botës veç se si emër, si formë, për të hedhur hi syve të popullit.

Në botë ka dhe mund të ketë vetëm tre mënyra qeverimi:

1.Monarkia; 2. Oligarkia dhe 3. Demokratia.

Monarkia supozon dhe një monark ose “Princë”, i cili i veshur me sovranitetin që buron prej popullit nuk mund t’a mbajë përgjegjës.

Oligarkia, që do me thënë qeverija e një populli nga një grup njerëzish çfardo, ka po atë mision që ka Monarku veç se në këtë rast janë një “grup” njerëzish dhe si pas rastit e kohës këta njerës mund të ndërrohen.

Demokratia është forma e qeverimit në të cilën populli i gjithë mblidhet vetë në një vënd dhe bën ligjet dhe rregulloret që i pëlqejnë, dhe i zbaton. Theoritikisht këjo është demokratia. Po në realitet kudo e kurdo këjo gjë ka qënë e pa mundur praktikisht dhe prandaj demokratia është deformuar në këtë mënyrë: populli ka zgjedhur disa “përfaqsuesa” për të ushtruar të drejtat e veta dhe sovranitetin ja ka dhënë një njeriu (Monarkut, Presidentit) ose një grupi njerëzve (Regjencë etj.) dhe kështu demokrati nuk ekziston kurkund në botë.

Një shkrimtar i dëgjuar Englez, në një libër të tij botuar më 1934 provon çiltazi se Amerika është shumë më tepër Monarki se Inglitera. Presidenti i Amerikës është një Sovran dhe veto-ja e tij e famëshme nuk është veç se shënja dalluese e një absolutizme. Kështu Franca, kështu Gjermania, Italia, me radhë.

Demokratia ishte një fjalë e bukur për shekullin e shkuar. Në ditët t’ona i ka dalë boja dhe s’ka më asnjë kuptim. Popujt duan të qeverisen dhe të qeverisen mirë nga njerës të fortë, të zotë dhe q’e dashurojnë atë popull.

Këjo është pika. Dhe se si do t’i gjejë këta njerës çdo popull është punë që nuk mund t’arsyetohet.

Hidhuni një sy njerëzve që sundojnë sot popujt e mbëdhenj dhe do të shihni se çdo popull ka gjetur atë që i përshtatet më tepër karakterit dhe aspiratave të tij.

Në të gjithë rastet një gjë është absolutisht e pa kundërshtuarshme: demokratia nuk ekziston veç se në fantazi të sëmura./Arbënia, 9 janar 1936/