Karikaturat politike në debatin publik
Karikaturat politike kanë një histori të gjatë në debatin publik e politik. Në Shtetet e Bashkuara ato janë një pjesë e pandashme e kulturës dhe historisë amerikane dhe megjithëse mund të shkaktojnë polemika të ndezura, ato mbrohen nga Amendamenti i Parë i Kushtetutës, që garanton lirinë e shprehjes.
Cili është roli i këtij arti dhe komenti politik sot në Shtetet e Bashkuara e në botë, flet për VOA, Matt Wuerker karikaturist profesionist, pjesë e stafit të portalit Politico që e ka redaksinë në Washington.
“Ne karikaturistët jemi një kombinim interesant, pasi ndërthurim komentin politik për tema serioze me një interpretim humoristik. Pra i interpretojmë opinionet përmes vizatimeve gazmore”, thotë ai.
Karikaturisti Wuerker është nderuar me çmimin Pulitzer për punën e tij. Ai thotë se avantazhi i karikaturës është se e përcjell mesazhin shumë shpejt:
“Pikturoj diçka, vë një diçiturë të vogël dhe për katër sekonda lexuesi e ka marrë mesazhin. Punimet tona duhet të godasin menjëherë dhe fort. Lexuesi duhet ta kuptojë se çfarë mesazhi ka marrë”, thotë zoti Wuerker.
Për shembull, në këtë karikaturë, Wuerker e mori frymëzimin nga një punim i njohur, nga artisti amerikan i ilustrimeve Norman Rockwell, i cili ka përcjellë një skenë tradicionale të kulturës amerikane.
Karikaturisti thotë se profesioni i tij ka evoluar gjatë viteve.
“Kur fillova në këtë profesion 40 vjet më parë, kisha një hapësirë në gazetë ku do të vendosej punimi im në bardh e zi. Tani karikaturat kanë ngjyra, mund t’i bësh të lëvizin, mund t’u japësh formën e një romani me ilustrime”, thotë zoti Wuerker.
Ky raportim që fitoi çmimin Pulitzer nga gazetari Jake Halper dhe ilustruesi Michael Sloan është aktualisht i ekspozuar në muzeun e gazetarisë, Newseum në Washington. Ai rrëfen historinë e dy familjeve siriane gjatë rrugëtimit plot peripeci nga atdheu i tyre për në Shtetet e Bashkuara ku u vendosën si refugjatë në 2016.
Patty Rhule është nënpresidente e ekspozitave në muze:
“Që në vitet e para të krijimit të këtij vendi, karikaturat politike kanë shërbyer për të reflektuar temat e nxehta në debatin politik. Të marrim si shembull, Ben Franklin me mesazhin “Bashkim për Liri, ose Vdekje”, thotë ajo.
Aty shihet gjarpri i ndarë në segmente që përfaqësojnë 13 kolonitë., Pra karikaturat kanë qenë gjithmonë pjesë e këtij vendi dhe një formë e shprehjes së lirë të mendimeve e ideve”.
Por, nganjëherë liria e shprehjes mbart një çmim të rëndë.
Në 2015 terroristë islamikë sulmuan redaksinë e revistës satirike franceze, Charlie Hebdo, pasi botoi një karikaturë ku vihej në lojë Profeti Muhamet. 12 vetë gjetën vdekjen nga sulmi, ndër të cilët një numër karikaturistësh të njohur.
“Në kulturën e tyre është krejt e papranueshme dhe fyese kjo, por nuk kanë të drejtë që, të nxitur nga kjo ndjenjë të vendosin të shkojnë në Paris dhe do të vrasin autorët e karikaturave… Shumë karikaturistë janë detyruar të largohen nga vendet e tyre pasi patën guximin të vënë në lojë regjimin apo figura politike,” thotë Matt Wuerker.
Zoti Weurker shpreson se në këto kohë të trazuara, njerëzit do të dinë të vlerësojnë rolin e karikaturës politike:
“Mendoj se karikaturat cilësore politike arrijnë të përcjellin një koment të mprehtë politik të shoqëruar me një masë humori që njerëzit kur ta shohin nuk do të revoltohen, por do të reflektojnë mbi mesazhin”, thotë karikaturisti i portalit “Politico”, Matt Wuerker.
