Pasojat e COVID-19, arkëtimet buxhetore rënie me 292 mln euro

Ministria e Financave parashikon që të ardhurat buxhetore në vitin 2020 të pësojnë rënie me 7.8 për qind ose 36 miliardë lekë (292 mln euro) në raport me vitin 2019 si pasojë e efekteve negative të pandemisë së Covid -19.

Në të dhënat e fundit në Kuadrin e ri Makroekonomik të ardhurat buxhetore më 2020 do të përmbyllen ne nivelin e 424 miliardë lekëve, nga 460 miliardë lekë që u grumbulluan në raport me vitin 2019.

Ndërsa në raport me planet fillestare të qeverisë në fillim vitin 2020 rënia është edhe më e madhe. Në buxhetin fillestar 2020 të ardhurat totale ishin parashikuar në nivelin 509 miliardë, teksa realizimi është 85 miliardë lekë (696 mln euro) më pak ose 16.8 për qind më i ulët.

Të dhënat më të detajuara deri në fund të muajit nëntor tregojnë së rënia ka përfshirë të ardhurat nga të gjitha grupet e tatimeve dhe taksave.

Peshën më të madhe mbajnë të ardhurat e munguara nga TVSh-ja, tatimi mbi fitimin dhe akciza.

Por qeveria dhe përkatësisht Ministria e Financave janë treguar optimiste për rritjen arkëtimeve gjatë periudhë afatmesme 2021-2024.

Të ardhurat totale të buxhetit për tri vitet në vijim (2022–2024) parashikohet të rriten mesatarisht me rreth 7.1 për qind në çdo vit. Më specifikisht 6.9 për qind për vitin 2022, 7.6 për qind për 2023 dhe 6.9 për qind për 2024. Të ardhurat tatimore për këtë periudhë parashikohen me një rritje mesatare vjetore prej rreth 8.1 përqindësh.

Parashikimet për grumbullimin e të ardhurave në periudhën afatmesme janë më të larta se ritmet e rritjes ekonomike që për të njëjtën periudhe janë (me 4-5) në vit. Ecuria historike ka treguar se qeveria vetëm në pak raste ka arritur të grumbullojë të ardhura me shumë se ritmet e rritjes reale.

Në ecuri të drejtë me parashikimet mbi të ardhurat, ministria e Financave njofton se burimet totale të qeverisë për t’u shpenzuar gjatë viteve 2022–2024 pritet të jenë mesatarisht në rreth 602.1 miliard lekë në çdo vit ose mesatarisht rreth 31.2 për qind e PBB-së.

Investimet publike janë programuar të mbahen në një nivel mesatarisht prej rreth 4.8 për qind të PBB-së në çdo vit (vetëm nga qeveria qendrore, pa përfshirë ato nga qeveria lokale).

Pas stimujve fiskale të vitit 2020 për të përballuar pasojat e tërmetit dhe pandemisë, politika fiskale për periudhën 2022-2024 do të riorientohet drejt konsolidimit fiskal, me qëllim uljen e borxhit publik që ka kaluar nivelet më të larta historike në vitin 2020 me mbi 80 % të PBB.

Për shkak të borxhit publik të lartë qeveria shqiptare e pati të vështirë të ofroje një paketë solide ndihme tek bizneset dhe individët që u preken nga pandemia./Monitor/