Mirëmbajtja e rrugëve, Banka Botërore: Problem, boshllëku i komunikimit!
Banka Botërore ka bërë një vlerësim final për ecurinë e projektit të mirëmbajtjes së rrugëve në bazë performance i cili u mbyll në fund të vitit të shkuar.
Duket se rezultati edhe pse jo më i larti sërish cilësohet si i kënaqshëm por kërkohet që mes kontraktorëve dhe Autoritetit Rrugor Shqiptar të eliminohet problematika e mungesës së komunikimit që u vërejt gjatë projektit.
Bëhet fjalë për projektin me kosto fillestare 156 milionë dollarë ngatë cilët 80 milionë dollarë financoheshin nga një kredi e Bankës Botërore. Në fund projekti ka shpenzuar vetëm 106 milionë USD dhe nga këto vetëm 56 milionë janë të disburauara nga kredia.
“Arritja e objektivave u vlerësua e lartë. Efikasiteti i përgjithshëm u vlerësua i konsiderueshëm. Projekti arriti plotësisht dy nga tre objektivat e tij: (i) ruajtja e gjendjes së rrjeteve rrugore parësore dhe parësore-sekondare; dhe (ii) përmirësimi i sigurisë së rrjeteve rrugore primare dhe parësore-sekondare; dhe forcimin e praktikës së sigurisë rrugore.
Projekti gjithashtu kontribuoi në arritjen e objektivit të tretë të forcimit të aseteve rrugore të qëndrueshme dhe menaxhimit efikas, siç dëshmohet nga përdorimi i vazhdueshëm i OPRC-ve(kontratave të mirëmbajtjes) për të gjithë rrjetin rrugor kombëtar. Rezultati vlerësohet si i kënaqshëm” nënvizon Banka.
Ndërkohë kjo e fundit bën vlerësimin e tre aspekteve pas mbylljes së projektit ku së pari rrezikun financiar.
Vendimi i Ministrisë së Infrastrukturës dhe Energjisë dhe Autoritetit Rrugor Shqiptar për financimin e zgjerimit të kontratave të mirëmbajtjes së rrugëve të bazuara në rezultate dhe performancë (OPRC) në gjithë rrjetin kombëtar rrugor në periudhën afatmesme është një hap i rëndësishëm drejt menaxhimit të qëndrueshëm të aseteve rrugore. Ky vendim pasqyron suksesin e projektit në institucionalizimin e mirëmbajtjes së rrugëve bazuar në performancë dhe ndërtimin e kapaciteteve për të mbështetur rezultatet e zhvillimit të projektit. OPRC-të e reja ishin projektuar për një periudhë katërvjeçare dhe bazohen në standarde të ngjashme të operimit të performancës, sistemi i meritës dhe jo meritës dhe specifikimet teknike. Buxheti shumëvjeçar për OPRC-të vlerësohet në rreth 17 milionë dollarë në vit” thuhet në raport.
Sa i takon rrezikut teknik Banka tërheq vëmendjen e institucioneve për të përmirësuar në vijim ngërçet që u vunë re në projektin e parë.
“Sfida për Autoritetin Rrugor Shqiptar është që t’i përshtatë kontratat me ato lokale të mjedisit. Tashmë ka disa dallime nga angazhimet e mëparshme. Për shembull, nuk ka konsulent të pavarur monitorues, rol që po e plotëson Autoriteti Rrugor Shqiptar. Kërkohet përkushtim i fortë dhe mbështetje nga vendimmarrësit kryesorë, veçanërisht nga Ministria e Financave, dhe kapaciteti i Ministrisë së Infrastrukturës dhe Energjisë, Autoriteti Rrugor Shqiptar dhe kontraktorët duhet të vazhdojnë të jenë të përforcuara dhe të pajisura plotësisht me teknikë të aftë, ekipe mjedisore dhe sociale. Sipas RRMSP(projekti i mëparshëm), një nga shqetësimet e shprehura nga kontraktorët ishte joefikasiteti në komunikim nga Autoriteti Rrugor Shqiptar, i cili shkaktoi disa probleme. Prandaj, është jetike që trajtoni këtë boshllëk komunikimi për të shmangur gabimet, vonesat dhe rritjen e kostove” nënvizon Banka.
Së treti analizohet rreziku institucional ku sillet në vëmendje se qëndrueshmëria e sektorit rrugor do të rritet më tej kur Sistemi i Menaxhimit të Asetit Rrugor Sistemi i Menaxhimit (RAMS) më në fund është funksional./Monitor/
