Pulsi Publik/ Varfëria, papunësia dhe çmimet e shportës, ndër shqetësimet kryesore të qytetarëve

Varfëria, papunësia dhe çmimet e artikujve të shportës janë ndër problemet më të mëdha që shqetësojnë qytetarët e Kosovës, thekson raporti i ri i Pulsit Publik nga Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillim UNDP.

“Përmbledhja e Pulsit Publik 25 bazohet në të dhënat e mbledhura nga 8 nëntori deri më 27 nëntor 2023 dhe pasqyron opinionin e më shumë se 1,300 të anketuarve të moshës mbi 18 vjeç. Të dhënat e mbledhura përmes kësaj ankete zbërthehen sipas gjinisë dhe përkatësisë etnike, për të ofruar informacion mbi dallimet e mundshme në perceptimet e qytetarëve për çështje të ndryshme zhvillimore në Kosovë,” thekson UNDP për perceptimet e njerëzve që janë nxjerr në pah për çështjet socio-ekonomike, politike, të sigurisë dhe mjedisit.

Disa nga gjetjet kryesore të anketës së opinionit përfshijnë:

• Të dhënat tregojnë se mesatarisht 42.44% e të anketuarve janë të kënaqur me punën e institucioneve qendrore të Kosovës.

• Kënaqshmëria me punën e kabinetit ekzekutiv është shënuar në 41.8%, ndërsa kënaqshmëria me punën e kryeministrit është shënuar në 48.9%.

• Kënaqshmëria me Kuvendin ishte 38.7% ndërsa kënaqshmëria me Kryetarin e Kuvendit ishte 52.2%.

• Kënaqshmëria me Presidenten është regjistruar në 56.2%.

• Shkalla e kënaqshmërisë ishte 29.3% ndaj gjykatave dhe 30% ndaj Prokurorisë.

• Tre çështjet kryesore më të raportuara gjatë kësaj ankete ishin varfëria (28.6%), papunësia (19.2%) dhe çmimet për artikuj të domosdoshëm (8.9%). Shërbimet e kujdesit shëndetësor (8%) dhe problemet e hapësirës urbane (3.8%) ishin ndër pesë problemet kryesore të identifikuara.

• Të dhënat e zbërthyera sipas përkatësisë etnike treguan se varfëria u renditet si problemi kryesor për shqiptarët e Kosovës (28.6%) dhe komunitetet tjera të Kosovës (29.5%), ndërsa problemet e hapësirës urbane (19.5%) u renditën si problemi kryesor për serbët e Kosovës. Teksa papunësia ishte çështja e dytë më urgjente për 20.2% të shqiptarëve të Kosovës dhe 13.8% të serbëve të Kosovës, energjia elektrike u rendit e dyta për 14.5% të komuniteteve të tjera të Kosovës.

• Gjetjet treguan një rënie në ndjenjën e sigurisë në mesin e të anketuarve me 79.73% që ndiheshin të sigurt kur ishin jashtë në rrugë. Të dhënat e zbërthyera sipas gjinisë treguan se më shumë meshkuj (80%) sesa femra (78.9%) deklaruan se ndihen të sigurt kur janë jashtë.

• 37.6% e serbëve të Kosovës deklaruan se ndjehen të sigurt kur janë jashtë në rrugë (6.2% deklaruan se ndjehen shumë të sigurt, ndërsa 31.4% deri diku të sigurt). 80.8% e shqiptarëve të Kosovës raportuan se ndjehen të sigurt (me 25.1% që ndjehen shumë të sigurt dhe 55.7% ndjehen deri diku të sigurt). Sa i përket komuniteteve tjera të Kosovës, 80% kanë raportuar se ndjehen të sigurt (me 12.5% që ndjehen shumë të sigurt dhe 67.5% ndjehen deri diku të sigurt).

• Anketa e opinionit e Pulsit Publik e nëntorit 2023 regjistroi një rritje të lehtë në Indeksin e Demokratizimit (DI) dhe një rritje në Indeksin e Besueshmërisë Ekonomike (ECI). Më konkretisht DI-ja aktuale është rritur me 0.01 pikë në 1.49, ndërsa TKE është rritur me 0.15 pikë në 1.18.

• Një rritje pozitive në perceptimin e njerëzve për drejtimin ekonomik është vërejtur në anketën e opinionit të nëntorit 2023. Gjithsej 20.23% ishin shumë të kënaqur ose të kënaqur me drejtimin ekonomik drejt të cilit po shkon Kosova aktualisht.

• Ndryshimet më të mëdha sa i përket perceptimit të korrupsionit në shkallë të gjerë janë vërejtur në institucionet në vijim: Policia e Kosovës (nga 7.3% në 17.9%) dhe Komunat (nga 15.8% në 21.7%). Një rënie pozitive në perceptimin e korrupsionit në shkallë të gjerë është vërejtur në gjykata (nga 37.7% në 28.8%).

• 63.7% e të anketuarve kanë theksuar se informacioni përmes mediave është se si ata e vlerësojnë praninë e korrupsionit në shkallë të gjerë në Kosovë, ndërsa gjithsej 30.5% e të anketuarve kanë deklaruar se bisedat me të afërmit dhe miqtë kanë formuar bazën e opinionit të tyre lidhur me shtrirjen e korrupsionit. Vetëm 5.5% e të anketuarve pohuan se përvojat personale formësuan perceptimin e tyre për korrupsionin në shkallë të gjerë.

• Të anketuarit u pyetën për gjasat për të votuar nëse zgjedhjet qendrore do të mbaheshin së shpejti. Gjithsej 72.8% e të anketuarve pohuan se do të votonin nëse zgjedhjet qendrore do të mbaheshin së shpejti.

• Të dhënat e anketës të opinionit së nëntorit 2023 treguan se 59.3% e shqiptarëve të Kosovës dhe 32.4% e serbëve të Kosovës besonin (plotësisht ose disi) se Marrëveshja për rrugën drejt normalizimit të marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë do të ndikojë pozitivisht në jetën e qytetarëve të Kosovës, ndërsa 62.5% e komuniteteve tjera të Kosovës besonin (plotësisht ose disi) se marrëveshja do të ndikojë pozitivisht në jetën e qytetarëve të Kosovës.

Gjetjet e paraqitura në këtë përmbledhje bazohen në një sondazh të opinionit i cili mbuloi 1.306 të anketuar në Kosovë mbi moshën 18 vjeçare, nga 8 nëntori deri më 27 nëntor 2023. Mostra përfshinte të njëjtin numër të burrave dhe grave nga të gjitha komunat dhe rajonet e Kosovës, duke përfshirë si në zonat urbane ashtu edhe ato rurale. Sa i përket përfaqësimit etnik, mostra përfshinte 896 shqiptarë të Kosovës, 210 serbë të Kosovës dhe 200 anëtarë të komuniteteve të tjera të Kosovës, ashkali, boshnjakë, egjiptianë, goranë, romë dhe turq të Kosovës.

Ndryshe, Projekti Pulsi Publik, i cili filloi në vitin 2002, financohet dhe mbështetet nga populli amerikan përmes Agjencisë së Shteteve të Bashkuara për Zhvillim Ndërkombëtar, USAID, në Kosovë.