Video/ Dorëshkrimet e Ismail Kadaresë dorëzohen në DPA

Dhjetëra dorëshkrime dhe shtypshkrime të gjeniut të letrave shqipe, Ismail Kadaresë, do të ruhen në Drejtorinë e Përgjithshme të Arkivave.

Në kuadër të një marrëveshjeje me DPA-në, familja Kadare ka dorëzuar dorëshkrime që mbulojnë gjerësisht krijimtarinë e shkrimtarit, me ç’rast Drejtori i Përgjitshëm i Arkivave, Ardit Bido, falenderoi Helena, Besiana dhe Gresa Kadarenë, për besimin e shprehur ndaj DPA-së me vendimin për të depozituar një fond me materiale të rralla të shkrimtarit.

“Është nder dhe kënaqësi për Drejtorinë e Përgjithshme të Arkivave që tashmë është pasuruar me një fond të veçantë të Ismail Kadaresë. Dorëshkrime të rralla, të cilat shkrimtari ynë i madh kombëtar i ruante në shtëpinë e tij dhe në fakt e kanë shoqëruar kudo ku ka shkuar, në Francë, në Durrës apo në Tiranë. Dua të falenderoj veçanërisht familjen e shkrimtarit të madh, Znj. Gresa, Znj. Helena, Znj. Besiana, të cilat vendosën që t’ia besonin Drejtorisë së Përgjithshme të Arkivave ruajtjen e kësaj pasurie deri në çastin që do të vendosin çfarë do të bëhet me të.

Të gjitha këto dorëshkrime janë tashmë pjesë e Drejtorisë së Përgjithshme të Arkivave për ruajtje, për restaurim dhe për digjitalizim,” tha Ardit Bido ndërsa u bëri thirrje pasardhësve të personaliteteve më të mëdha shqiptare, të dorëzojnë ose të dhurojnë pranë Arkivit dëshmitë e angazhimit publik të të parëve, për të bërë të mundur evidentimin e kontributit dhe përjetësimin e veprës së tyre.

“Me këtë rast, unë dua t’u bëj një thirrje të gjithë personaliteteve, të cilat kanë dokumente e paraardhësve të tyre, ne nuk do t’i ruajmë me dashurinë dhe nostalgjinë që i ruajnë pasardhësit, por i ruajmë me profesionalizmin dhe me garancinë që këto dokumente do të mbeten përjetë. Kjo ka rëndësi madhore kur vjen fjalë për figura që nuk jetojnë vetëm përgjatë jetës së tyre, por përjetë. Jetojnë sa ekziston memoria kolektive kombëtare.”

Ndërsa e bija e shkrimtarit të ndjerë, Gresa Kadare u shpreh se nëpërmjet kësaj nisme, po plotëson vullnetin e të atit, i cili ka dashur që arkiva e tij të strehohet në Shqipëri.

“Desha t’ju falenderoj juve personalisht për mirëkuptimin që gjetëm dhe për mirëbesimin reciprok sepse nuk është gjë e lehtë të marrësh një iniciativë të tillë. Ismailit në Paris, para disa viteve, i janë afruar plot institucione të huaja, shumë ishin franceze. Universiteti i Sorbonne-s, Akademia e Francës, Biblioteka ‘Françoi Miterrand’, që donin të merrnin plotësisht ose një pjesë të arkivave. Erdhi dhe një propozim shumë interesant nga Universiteti i Princeton-it në New York.

E shikoja që Ismaili hezitonte, ishte në mëdyshje, diçka e pengonte dhe nuk ka dhënë përgjigje të qartë. Dhe unë i thashë: ‘Po si e ke menduar? Çfarë do të bëhet me arkivën tënde? Pse nuk shprehesh?’. Nuk di tha ç’duhet të bëj sepse unë dua që arkivi të kthehet në Shqipëri. Por, nuk di cilit institucion t’ia besoj. Ai nuk dha përgjigje të prerë,” tha Gresa Kadare e cila ka vendos t’ia plotësoj këtë amanet, duke i besuar DPA-së dorëshkrimet e Ismail Kadaresë dhe nuk i fshehu emocionet se do jenë pranë Kodikëve të Beratit.

Ndryshe, mes materialeve të dorëzuara, bëjnë pjesë dorëshkrimet e veprave: “Spiritus”, “Darka e gabuar”, “Ra ky mort e u pamë”, “Jeta, loja dhe vdekja e Lul Mazrekut”, “Koha e parasë”, “Historia e Lidhjes së Shkrimtarëve”, “Stinë e mërzitshme në Olimp”, “Hamleti”, “Hijet”, “Përbindëshi” dhe “Mosmarrëveshja”. Po ashtu, janë dorëzuar edhe shtypshkrimet e veprave “Sorkadhet e trembura”, “Aksidenti”, “Ftesë në studio”, “Ëndërrimet” dhe “Mëngjese në Kafe Rostand”. Krahas tyre, gjenden edhe blloqet me shënime të hedhura prej Kadaresë gjatë krijimtarisë, albume me foto të tij familjare, albume nga aktivitete të shumta kulturore, si edhe dekreti i shtetësisë së Republikës së Kosovës.