Një spektakël pa partiturë. Kështu mund të quhet kompleksi i fyerjeve, mashtrimeve dhe gënjeshtrave të Kryeministrit Edi Rama në emër të Reformës Zgjedhore me Opozitën e Bashkuara, llumin opozitar të Rudinës dhe Myslymit dhe së fundi Ambasadën e SHBA në Tiranë. Nga Marrëveshja e 5 Qershorit, Edi Rama tha se PS nuk mori asgjë dhe se ai vetë sot në seancën parlamentare do të shtypë butonin për Lulzim Bashën. Ndërkohë e pranoi se nuk heq dorë nga ndryshimet kushtetuese, ato që e bëjnë nul Marrëveshjen e 5 Qershorit.
Gjithsesi me 97 vota për, 6 kundër, 4 abstenime, Parlamenti miratoi ndryshimet në Kodin Zgjedhor bazuar në Marrëveshjen e 5 Qershorit.
Para këtij votimi Kryeministri Edi Rama e bëri të qartë fatin e Listave të Hapura dhe ndalimin e koalicioneve.
”Themi po jo prej jush, por konstatimi jonë është se e duan shumica e shqiptarëve. Ne bëmë punën tonë. Rrethanat pas marrëveshjes së 5 qershorit, që krijoi gjithë atë ilaritet mes jush, dhe nga një anë mungesa e 84 votave, dhe mungesa e të marrit vesh me ju, apo për të marrë një polic të zhveshur apo një diversant të zbuluar për 84 vota, na bënë të thellohemi. Qoftë nga anketimet, qoftë nga komunikimet me bazën tonë, kuptuam se shumica do Lista të Hapura.
Churchill thotë budalla është ai që nuk ndryshon mendim. Kemi të metat tona por budallenj as na bën dot kush dhe as nuk kanë munguar rastet se kur na bëjnë për budallenj marrin kosto të madhe,” tha Edi Rama por ngatërron faktin se Churhill nuk thotë se duhet mashtruar dhe mos respektuar firmën e hedhur:
“Shkojmë në Këshillin Politik.Këtu bëhet një diskutim çfarë mori njëri, çfarë mori tjetri. PS ka dhënë, nuk ka marrë. Ne mund ta merrnim kollaj besoj nga Murrizi dhe nga ju bonusin për partinë e parë, në këmbim të të dhënies përgjigje pozitive për kërkesat tuaja nëse do kishim synimin të përjashtonim ata që janë jashtë. Nuk e kërkuam. Sepse do ishte fyerje e madhe në skenën politike dhe do ishte shfrytëzim të rrethanave të këtij parlamenti. Me ligj me Kushtetuta, me procedura e kishim bërë. Ne donim depolitizimin. Nëse do votonim për të kundërtën
Do shtyp butonin këtu për Lulzim Bashën, jo për veten time. Deputetët e PS do shtypin butonin për ata që janë jashtë. Asnjë opozitë s’ka pasur mundësi të përmbysë procesin dhe më pas ta kthejnë siç ishte. Bënë gjithë atë revolucion imagjinar dhe thonë ishim mirë ashtu siç ishim. Duke refuzuar ende marrëveshjen për çështjet parlamentare, duke vijuar me akuza, dhe me fyerje, të njëjtën gjë që ka bërë gjithmonë, dhe si i ka dalë, gjithmonë keq,” tha sot Edi Rama i cili dje ftoi Lulzim Bashën në Këshillin Politik ndërsa u la sot për orën 17:00 nga përfaqësuesi i tij Damian Gjiknuri, ai nxitoi mbrëmë von për ti thënë Bashës se nuk e pret më!
Dhe, humanisti Edi Rama vazhdoi me predikimin se nuk është dakord me Marrëveshjen e 5 Qershorit por ishte i detyruar të bënte lëshime për opozitën jashtëparlamentare. Ndërkohë për partinë e tij kampione të krimit elektoral nuk kishte ndonjë pendesë, madje ligjëroi drejtësinë elektorale. Vjedhjen e votave nga punonjësit e administratës publike, mësuesit etj. në shërbim të Partisë Socialiste nuk i quan fyerje, por fyerje sipas kryesocialistit, është kur ata konsiderohen hajdutë votash dhe duhet të përjashtohen nga procesi; Ndonëse përgjimet e BILD konfirmuan se ata thjeshtë ishin hajdut votash. Dhe jo vetëm kaq!
Kryeministri Edi Rama vazhdon dhe mendon se në këto 30 vite PD ka marrë vendime që kanë lënduar interesin kombëtar, dhe mashtron duke theksuar se PS nuk e ka një faj të tillë.
“Ne jemi shumicë solide dhe nuk kemi asnjë problem, as me sistemin, as me koalicionet, as me dreqin e shejtanin, fare, se ne jemi shumicë në popull, e cila nuk merret në tavolinë, me ligje e kode, por merret me votë. Sot unë jam me mendje i bindur se do ta votoni të gjithë, edhe Myslimi, 5 qershorin, jo sepse mua më pëlqen, nuk më pëlqen, përkundrazi unë kam një problem të madh me 5 qershorin, mosdepolitizimin e administratës zgjedhore. Është fyese për Shqipërinë, për dhjetëra mijëra njerëz që janë në punë, mësues, e të gjitha vendet e tjera të punës, që konsiderohen hajdutë votash, dhe ndërkohë administrimi politik të konsiderohet si garanci për integritetin e procesit zgjedhor, kjo është fyese.
Por, ky është lëshimi i madh i pamerituar për Bashën dhe lidershipin e opozitës jashtëparlamentare, por i merituar për votuesit e tyre, për zgjedhësit e tyre, për demokratët që s’duan të shohin me sy mua dhe PS. E kuptoj Murrizin kur thotë që kjo është skandal. Është skandal, që në 2020 Shqipëria mos t’ua japë mundësinë mësuesve dhe atyre që punojnë në shtet, me idenë se mund të vjedhin. Nuk njoh unë asnjë budalla në këtë vend, që të shkojë në burg, të humbasë vendin e punës për votat.
Ideja e një administrate zgjedhore me persona që nuk janë as në punë, as në parti, është një absurd. E para duhen mijëra njerëz, e dyta çfarë detyrimi ligjor do të kishte një avokat, veteriner, infermier që punon në privat, etj, nëse do t’i thuhej do të shkosh të numërosh votat e Myslim Murrizit, dhe çfarë pasoje do të kishte nëse do të thoshte se nuk dua të shkoj. Asnjë pasojë, pasi nuk e detyron dot. Ndërsa ai që është në administratë, është i detyruar të shkojë. Por shkurt jemi këtu ku jemi, e kemi bërë këtë lëshim dhe nuk dua të humbas kohë duke shpjeguar ato që Lulzim Basha i tregon sipas aritmetikës së tij se 7 herë 7 bëjnë 42. Për fat të keq, PD mund t’i gjejmë momente që ka lënduar interesin kombëtar, në këto 30 vite, ndërsa PS-në mund ta vësh në diskutim për shumë gjëra, mund ta kryqëzosh për momente të caktuara, kur nuk ka qenë në lartësinë e duhur sidomos kur ka qeverisur, por nuk mund t’i thuash dot me faj, sepse ka marrë një vendim, që ka lënduar interesin kombëtar.”
Edi Rama bëri sikur i përgjigjet ndërkombëtarëve sa i takon hapjes së listave, ndërsa tha se mund të diskutojë me ta gjithçka por kur vjen puna për hapjen apo jo të listave, për këtë vendos parlamenti me votë më 30 korrik.
““Këshillin Politik e ka krijuar vullneti ynë e që ka përgjegjësinë të shohë përtej kësaj salle në çdo aspekt, që përtej retorikës e debatit politik edhe atë që e quajmë opozita rrugore të mos harrojmë që është realitet politik.
HBA, BE, etj kanë dhëne kontribut të çmuar, se PD akoma nuk di të flasë shqip me shqiptarët, nuk e pranoj dot që edhe në 2020 duhet të flasim anglisht me njëri –tjetrin, dhe këtë i kërkova Bashën në 2017, jo më anglisht ne dhe partitë tona se është turpi i botës, nuk na respektojnë më shumë miqtë dhe partnerët nëse u japim bujarisht detyra që janë detyrat tona.
Mosdakordësitë t’i diskutojmë pa u tërhequr nëse nuk na bindin. Nuk jemi as SHBA as BE, por një vend i vogël dhe jemi këtu edhe falë partnerëve tanë. Nuk vëmë ndonjëherë në diskutim detyrat tona për të mos lëshuar asnjë fije me prioritetet që janë tonat por edhe të partnerëve tanë, ama kur vjen puna për listat, hapen listat apo s’hapen listat, më vjen keq po këtë e vendosim ne!
Se pastaj do ishte fundi dhe nuk kemi asnjë problem ta diskutojmë e t’ua themi. Po nuk besoj se do jetë e nevojshme për një kohë të gjatë se ky kuvend do hapë listat më 30 korrik.”
Për koalicionet ishte po aq i paqartë si për hapjen e listave:
“Kanë hallin se mos i ndajmë me zor. Ne nuk duam që ata të ndahen, ne duam që ata të rrinë bashkë me thënë të drejtën. Nuk është më e mira për vendin, për zgjedhësit e PD, por formula e mënyrës se si partitë futen bashkë në zgjedhje do të ndryshojë. Do të kalojë nga një formulë që nuk e ka askush, në një formulë që e kanë të gjithë, kaq e thjeshtë është.
Pyetja që i kam bërë Gjiknurit e të gjithë atyre që kanë punuar për këtë process nga ana jonë ka qenë ‘ku ekziston tjetër ky lloj procesi’, nuk e kanë gjetur, në geogle të gjitha kërkimet kanë dështuar, është një prodhim vendas. Kemi parti ne këtu në Shqiprëi që marrin prejv itesh në zgjedhje ¼, 1/5, 1/10 e votave në raport me firmat e themelimit të tyre. Pra, kemi parti që marrin 300 vota dhe me këto vota marrin para për pjesëmarrjen në zgjedhje.
Ndryshimet që lidhen me zgjedhjet bëhen jo më vonë se 1 vit para zgjedhjeve. Pse ‘5 qershori’ çfarë është? Për më tepër, që kjo bëhet në Parlament, ajo bëhet jashtë. Kjo bëhet me grupime që thonë jo vetëm nuk e njohim Parlamentin, por thonë shkoni merrni me qira disa, se ne as si godinë nuk e njohim Parlamentin. Pra, edhe godinën kanë probleme. Megjithatë, kjo që bëjmë na nderon ne.”
Dhe deri sa qytetarët dhe vetë Opozita e Bashkuar vazhdojnë e pyesin pse u themelua Këshilli Politik për Reformën Zgjedhore kur Edi Rama e kishte në plan ti bëjë nul vendimet e tij, Rama ju bënë të qartë shqiptarëve që nuk janë dakord me të se duhet të jenë të lumtur se ai nuk është diktator, ndryshe do ti shkelte me këmbë:
“Nëse do kishim lidhje me akuzat jo vetëm nuk do mendonim për të përfshirë PD por do mendonim që na erdhi rasti për ta shkelur me këmbë. Kështu bëjnë diktatorët, por ne s’mund të krahasohemi me asgjë. Kultura jonë politike është e bazuar te arsyeja jo te forca, te gadishmëria për dialog e dakordësi jo tek refuzimi dhe lëndimi i dakordësisë. Është e bazuar te një rrugë ku në cdo stacion nuk ka qenë PD qoftë në opozitë a pushtet po ka qenë PS që ka qenë ana tolerante mirëkuptuese lëshuese deri në vetëlëndim.
Se vetëm një forcë si e jona mund të vetëlëndohej si heqja e raundit të dytë, është vetëvrasje politike që një forcë politike të heqë dorë nga raundi i dytë. Nje cmenduri por nëse e shohim në këndvështrimin ku po përpiqem të fokusoj mesazhin e kundërta do ishte e cuditshme që PS të thoshte Jo, jo, jo. Ka gjëra që në pamje të parë na lidhin me historin e PD në sjellje, psh bojkoti i parlamentit por nëse iu ktheheni arsyeve shohim c dallim është mes dy forcave.
Përfytyroni sot vetëm për një moment që PD të kërkonte pas zgjedhjeve të fituara nga ne, hapjen e kutive dhe ne të thoshim jo deri në pikën që ta detyronim PD të hynte në grevë. E kemi lënë ne parlamentin, po për një gjë që sot duket elementare se sot qeverisim ne.”
Në fund, sot është caktuar takimi i Këshillit Politik ndonëse çdo gjë me këtë vendim mori fund. Shqiptarëve u ngelet që deri më 31 korrik, dita kur Edi Rama premtoi ndryshimet kushtetuese, Kryeministri i tyre të vazhdoj ta përsëris Churchillin duke braktisur në fund Rudinën dhe Myslymin në “ditën e gjykimit” duke cituar atë që bëri sot pas Marrëveshjes së 5 Qershorit:
Budalla është ai që nuk ndryshon mendim!