Sot në New York, nderim e mirënjohje me muzikë për Nënë Terezën

Sot, në Carnegie Hall, Dante Anzolini do të drejtojë Orkestrën e Shën Lukës në një “shtegtim feje”, i cili do t’i përshkojë vendet që karakterizuan jetën dhe veprën e Shën Nënë Terezës, dëshmitare e humanizmit edhe për njeriun që nuk beson!

në Carnegie Hall të New Yorkut, në dhomën që mban emrin e violinistit të famshëm Isaac Stern, do të mund të ndjekim një homazh të veçantë për Nënë Terezën. Titulli është “Shtegtimi i Fesë”, konceptuar nga Dante Anzolini, dirigjent dhe kompozitor i cili tregon se si lindi dhe kjo ide.

E krijuam këtë koncert në shenjë nderimi për një nga qeniet njerëzore më të rëndësishme në histori: Nënë Tereza ka qenë shembull i mirëkuptimit, i ndihmës për të varfërit, të pastrehët, të uriturit. Kështu që sapo menduam, së bashku me zotin Wethington, drejtues i këtij koncerti, të bënim një lloj shtegtimi në vendet ku ka qenë kjo Grua e jashtëzakonshme. Prandaj programi përfshin muzikë shqiptare dhe muzikë irlandeze e, më pas,  muzikë që të kujton edhe traditën hindu. Pas Indisë, udhëtimi përfundon në New York, ku zhvillohet pjesa e fundit e koncertit me tre kompozitorë: Nico Muhly, Missy Mazzoli dhe Philip Glass.

Ndër të tjera, në mos gabohem, patët disa bashkëpunime me Philip Glass…

Po, e kam nisur me të. Më kujtohet … në vitin ‘ 96 ose ‘97, kur luanim bashkë në një koncert. Më pas pata drejtuar disa nga veprat e tij. Për shembull, pjesa që duhet të drejtoj të shtunën e ardhshme, është lëvizje nga një simfoni që e luajta në Belgjikë e që, më pas, u shfaq për herë të parë   në Amerikë, në Uashington. Kjo është një simfoni Requiem, megjithëse në këtë koncert do të interpretoj vetëm një lëvizje të titulluar “Parajsa”.

Programi fillon me Requiem-in e Fauré-s dhe përfundon me finalen e Requiem-it të Glass-it, duke kaluar nga disa autorë shqiptarë si Genc Tukiçi apo Thoma Gaqi, që njihen sidomos në vendlindjen e tyre, për të kaluar më pas në Down by the Salley Gardens, një nga pjesët më të famshme të traditës irlandeze. Pastaj, respekti për traditat e ndryshme e pak edhe trashëgimi nga Nënë Tereza e Kalkutës…

Po, pikërisht kështu, sepse ajo ishte shembull për ne. Jo vetëm respekt, por ndihmë për të gjithë. Duke programuar këto pjesë, krijuam një lloj metafore për jetën e saj. Kombinuam stilet e ndryshme me një valle shqiptare nga Thoma Gaqi – shembull shpërthyes, që e nxit publikun të lëvizë e gati-gati të vallëzojë, me energji të madhe – edhe himnin e Genc Tukiçit kushtuar Nënë Terezës, që do të këndohet në gjuhën shqipe e do të shoqërohet nga një orkestër e madhe e një kor i madh, pasuar nga një fragment i Johann Sebastian Bach, shkëputur nga Mundimet e Krishtit, sipas Gjonit.

E, edhe unë të ndjek me hapa të gëzuar 

Simbol i fillimit të veprimtarisë së Nënë Terezës. Më në fund do të kemi tre kompozitorë amerikanë, Nico Muhly, Missy Mazzoli dhe Philip Glass, me këngë që na ftojnë të kërkojmë paqen. Muhly përshkruan fushat e shkreta pas luftës. Puna e Mazzolit është kushtim babait, ushtar në Vietnam. Nga pikëpamja stilistike, pra, kemi një larmi gjuhësore, por ajo që i bashkon pjesët është synimi i kompozitorëve për të kërkuar paqen në gjurmët e Nënë Terezës.

Jeta e shenjtit kujtohet në vepra të tilla si Panis Angelicus nga César Franck ose Thirrja nga Ralph Vaughan Williams. Përgjatë pjesës së dytë të koncertit mund të dëgjoni një larmi të madhe stilesh e, njëkohësisht, të kuptoni se si e gjithë kjo lidhet me historinë, sjelljen dhe respektin e Nënë Terezës për mbarë botën. Propozimi im është që, ashtu siç ishte ajo shembull për t’i kuptuar dhe për t’i ndihmuar të varfërit, secili prej nesh të bëjë diçka të ngjashme me këtë koncert. Nuk mjafton vetëm të dëgjosh muzikë, por duhet të kuptosh edhe mesazhin e saj.  

Përveç dëgjimit, ftesë për të gjithë?

Sigurisht. Koncerti lindi pikërisht me këtë mendim. Të gjithë kanë mundësinë t’i ndihmojnë të tjerët. Personalisht u përpoqa të ndihmoj si mësues, jo vetëm si dirigjent. Kam qenë profesor dhe kam bërë disa projekte për të rinjtë, edhe me një Fondacion.

E edhe Wethington, i cili më ndihmoi ta krijoj këtë program, ka një fondacion për të ndihmuar të varfërit dhe të pastrehët. Unë, me vogëlsinë time, po përpiqem të krijoj një fondacion me një konservator në ishujt Galapagos, ku mund të jap mësime muzike, por edhe matematike, shkencash humane, filozofie, ekologjie. Si katolikë, na duket e drejtë të vazhdojmë ecjen në rrugën e treguar nga Nënë Tereza.

Ndryshe, Shtegtimi i Fesë, homazh muzikor për Nënë Terezën, në auditoriumin Stern të Carnegie Hall në New York, sot do ta shohë Anzolinin në podiumin e Orkestrës së Shën Lukës të qytetit të New Yorkut, me sopranon Catherine Wethington, baritonin Sean Michael Plumb dhe mjeshtrin Tribute Chorale./vaticanews/