Ekspozitë e DPA, 100 vjetori i themelimit të Komunitetit Mysliman të Shqipërisë
Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave, DPA, në bashkëpunim me Komunitetin Mysliman të Shqipërisë, KMSH, ka prezantuar një ekspozitë dokumentare dhe fotografike në kuadrin e 100-vjetorit të Kongresit që kurorëzoi përpjekjet e myslimanëve për mëvetësi.
Duke vlerësuar bashkëpunimin me DPA-në në përvjetorin e kësaj date të rëndësishme për mbarë kombin, Kryetari i KMSH, H.Bujar Spahiu tha se dëshmitë historike që tregon kjo ekspozitë me materiale historike të Arkivit Qendror Shtetëror, flasin për këtë histori të lavdishme të Komunitetit.
“Ky vit dhe data e sotme janë shumë të rëndësishme jo vetëm për Komunitetin, por edhe për kombin tonë. Në vitin 1923, Komuniteti Mysliman i Shqipërisë shpalli mëvetësinë dhe u themelua si institucion i pavarur në organizimin e të gjithë veprimtarisë së tij. Ka qenë një shekull plot me sfida, si në fillimet e të funksionuarit si të pavarur, po ashtu edhe në periudhat e mëvonshme,” tha H.Bujar Spahiu duke shtuar:
“Parardhësit e mi, kanë dhënë një kontribut të jashtëzakonshëm në historinë e shtetformimit, të kulturës dhe të arsimit të vendit tonë. Kanë qenë largpamës e luajal në çështjet kombëtare. Dëshmitë historike që tregon kjo ekspozitë, flasin për këtë histori të lavdishme të Komunitetit.”
Ndërsa Drejtori i Përgjithshëm Ardit Bido, tha se DPA ishte dhe është e kudondodhur për realizimin e ekspozitave të kësaj natyre, që përkojnë me momente kulmore në historinë e shtetndërtimit.
“Është kënaqësi për Drejtorinë e Përgjithshme të Arkivave që merr pjesë në këto përvjetore, jubilare të disa prej akteve më të rëndësishme shtetformuese dhe kombformuese. Mëvetësimi i Komunitetit Mysliman të Shqipërisë, ashtu sikurse mëvetësimi i komuniteteve të tjera fetare në vend, u bë në momente kyçe të shtetndërtimit tonë, duke krijuar një shoqëri me tolerancë fetare me baza atdhetare,” tha Drejtori i Përgjithshëm i DPA, Ardit Bido, duke përfunduar:
“Nëse nuk do të ishte kryer ky proces në vitet ‘21-‘24, sot do të kishim përçarje që do të na pamundësonin të punonim bashkë, ashtu sikurse punojmë, pa asnjë dallim mes besimeve fetare. Prandaj, ne jemi në raste të tilla duke pasqyruar këtë proces të rëndësishëm përmes dokumenteve origjinale dhe fotografive që na japin një pasqyrë të ngjarjeve të kohës.”
Me rastin e këtij viti jubilar për Komunitetin Mysliman të Shqipërisë, DPA shpalosi informacione lidhur me mbajtjen e Kongresit të parë Mysliman Shqiptar, foto të anëtarëve pjesëmarrës, dokumente mbi vendimet e marra, të dhëna rreth detyrave të anëtarëve të Këshillit të Naltë dhe të Myftiut të Përgjithshëm, H. Vehbi Dibra, si dhe dokumentet:
• Organizimi i Sherieve të Shqipërisë dhe i Myftinisë së Përgjithshme;
• Kërkesë nga Gjykata e Naltë e Sheriatit drejtuar Kryeministrisë me dt. 28.01.1923 mbi nevojën e krijimit të xhamatit islamik (Këshilli i myslimanizmës) shqiptare;
• Telegram i dërguar nga Ministri i Punëve të Brendshme, Ahmet Zogu, i cili informon se i është dhënë leja e duhur për mbajtjen e Kongresit të dt. 20.02.1923;
• Ministria e Punëve të Brendshme njofton më dt. 24.02.1923 se përfaqësuesi i qeverisë në këtë Kongres është z.Qerim Çelo, Sekretari i Përgjithshëm i Ministrisë së Drejtësisë;
• Statusi i Shoqërisë “Djelmënia Dibrane” me kryetar Dervish Himën;
• Telegram nga Kryemyftiu i Përgjithshëm, H. Vehbi Dibra, dërguar për informacion të gjitha bashkive në vend mbi mbarimin e Kongresit (dt. 12.03.1923);
• Vendimet e dala nga ky Kongres (dt. 13.03.1923);
• Detyrat e Myftiut të Përgjithshëm dhe të anëtarëve të Këshillit të Naltë;
• Foto e anëtarëve të këtij Kongresi;
• Fjalimi i plotë i Kryemyftiut Dibra në gazetën “Shtypi”.
Ndryshe, në hapjen e ekspozitës së përgatitur me materiale historike të Arkivit Qendror Shtetëror pranë xhamisë së Et’hem Beut, përveç drejtuesve të DPA dhe KMSH, H. Bujar Spahiu e Ardit Bido, ishin të pranishëm edhe përfaqësues të bashkësisë myslimane, studiues, qytetarë dhe dashamirës të historisë.
